Thứ Tư, 4 tháng 5, 2022

20220505. CĂNG THẲNG NGA-UKRAINA (22)

ĐIỂM BÁO MẠNG


NGA NÃ TÊN LỬA  KHẮP UKRAINE

TUẤN ANH /VNN 4-5-2022

Các quan chức Ukraine cho biết, trong vòng 24 giờ qua, quân Nga đã tiến hành hàng loạt vụ tấn công tên lửa vào nhiều khu vực ở nước này.

CNN dẫn lời một cố vấn của Bộ Nội vụ Ukraine nói, các lực lượng phòng không nước này đã bắn hạ 2 tên lửa của Nga bay trên bầu trờ thành phố Vinnytsia, tây nam đất nước.

Serhiy Borzov, lãnh đạo chính quyền quân sự vùng Vinnytsia cho hay, 2 tiếng nổ lớn mà các cư dân thành phố nghe thấy là từ hoạt động của hệ thống phòng không địa phương. Nhà chức trách đang cho tìm kiếm các mảnh vỡ của tên lửa.

Một phụ nữ đau buồn đứng cạnh ngôi nhà đã bị phá hủy trong các cuộc giao tranh với quân Nga ở Irpin, gần thủ đô Kiev, Ukraine. Ảnh: AP

Anton Gerashchenko, cố vấn của Bộ Nội vụ Ukraine cho biết thêm, lực lượng phòng không nước này cũng triệt hạ thành công một tên lửa hành trình khác "đang bay tới thủ đô Kiev" ở khu vực đường cao tốc Odesa.

Theo thị trưởng Dolynska, một thị trấn thuộc vùng Kirovohrad, miền trung Ukraine, khu vực này cũng hứng "mưa tên lửa Nga". Song, ông không cung cấp thêm chi tiết về sự cố.

Xa hơn về phía tây, gần biên giới với Slovakia, Viktor Mykyta, lãnh đạo chính quyền quân sự vùng Zakarpattia thông báo, quân Nga đã thực hiện một cuộc tập kích bằng tên lửa vào khu vực miền núi này. "Chúng tôi đang xác minh các thông tin về nạn nhân và có thể cả những trường hợp bị thương", ông Mykyta nói.

Giới quan sát nhận định, nhiều mục tiêu bị bắn phá ngày 3/5 dường như có liên quan đến việc vận chuyển khí tài viện trợ của phương Tây vào lãnh thổ Ukraine. Moscow đã đe dọa sẽ tấn công những lô vũ khí này cũng như các tuyến đường vận chuyển chúng.

Một trạm biến áp đường sắt ở Lviv, miền tây Ukraine bị trúng tên lửa Nga. Ảnh: Reuters

Tại thành phố miền tây Lviv, các nhân chứng kể đã nghe thấy nhiều tiếng nổ lớn từ tất cả các hướng ở phía đông, phía nam và phía tây khu vực trung tâm lúc 20h30 tối 3/5. Công ty đường sắt Ukraine cho hay, nhiều chuyến tàu tại đây đã phải ngưng hoạt động vì Nga oanh tạc các các trạm biến áp đường sắt.

Lực lượng cứu hỏa Lviv đang nỗ lực dập lửa tại một trạm biến áp sau cuộc tấn công của Nga. Ảnh: Reuters
Khói đen bốc lên từ một khu vực Lviv bị oanh tạc. Ảnh: Reuters

Thị trường Andrii Sadovyi thông tin, nhiều khu vực ở Lviv đã bị mất điện do các trạm biến áp bị hư hại nặng sau đó. "Mọi người hãy ở nguyên tại nơi trú ẩn", ông Sadovyi viết trên trang Telegram.

Theo Oleksandr Kamyshin, Chủ tịch mạng lưới đường sắt Ukraine, các tên lửa Nga đã rơi trúng 6 địa điểm dọc theo các tuyến tàu hỏa ở miền trung và tây đất nước trong buổi tối. Song, hiện chưa có báo cáo về bất kỳ trường hợp thương vong nào đối với hành khách hoặc nhân viên đường sắt. Ít nhất 14 chuyến tàu chở khách đã bị đình trệ và tổn thất về cơ sở hạ tầng là rất nghiêm trọng.

Trong một tuyên bố riêng rẽ, Cơ quan biên phòng quốc gia Ukraine nói, một khu vực biên giới ở vùng đông bắc Sumy cũng bị các lực lượng Moscow bắn phá bằng súng cối và các hệ thống phóng đa tên lửa. Nhà chức trách không công bố thống kê thiệt hại trong sự cố.

Cùng ngày, quân Nga đã khôi phục các cuộc tấn công vào nhà máy thép Azovstal, pháo đài cuối cùng của các lực lượng Ukraine ở thành phố cảng Mariupol, miền nam quốc gia Đông Âu. Các đoạn video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy khói đen bốc lên cuồn cuộn từ nhà máy. 

Truyền thông Nga dẫn lời đại diện nước cộng hòa Donetsk tự xưng ở miền đông Ukraine cáo buộc quân chính phủ và các thành viên trung đoàn Azov cực hữu đã lợi dụng lệnh ngừng bắn tại Azovstal để nã súng vào các điểm cắm chốt của các lực lượng Moscow. Tuy nhiên, truyền thông Ukraine đã bác bỏ thông tin này, đồng thời tố cáo quân Nga đã pháo kích và ném bom suốt đêm nhằm tìm đường vào bên trong nhà máy.

Sviatoslav Palamar, chỉ huy trung đoàn Azov bên trong nhà phép xác nhận họ đang bị tập kích. Bệnh viện dã chiến trong khu vực đã bị hư hỏng nặng và "các bác sĩ đang thực hiện phẫu thuật trong điều kiện hết sức khó khăn và phải làm mọi thứ có thể".

Theo ông Palamar, khoảng 200 dân thường, bao gồm 20 trẻ em vẫn bị mắc kẹt trong nhà máy. Trước đó, hôm 1/5, khoảng 100 dân thường đã có thể rời khỏi đây nhờ quá trình sơ tán do Liên Hợp Quốc và tổ chức Chữ thập đỏ quốc tế tổ chức. Tuy nhiên, kể từ đó, không có thêm đợt sơ tán mới nào.

Trong bài phát biểu mới đây, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận, cho đến nay, 156 người đã được sơ tán khỏi nhà máy thép Azovstal và đến Zaporizhzhia an toàn hôm 3/5.

Quân đội Ukraine mô tả đợt tấn công của Nga là "dữ dội" và có sự yểm trợ của các xe tăng cũng như xe thiết giáp.

Tuấn Anh

LỖ HỔNG 'CHẾT NGƯỜI' CỦA DÀN XE TĂNG NGA TẠI UKRAINE

TUẤN ANH/ VNN 4-5-2022

Nga được tin đã mất hàng trăm xe tăng kể từ đầu chiến dịch tấn công quân sự ở Ukraine hồi cuối tháng 2 vì một lỗi thiết kế nghiêm trọng, tồn tại từ rất lâu.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace hôm 25/4 ước tính, có tới 580 xe tăng của Nga đã bị phá hủy kể từ khi chiến sự bùng phát ngày 24/2. Tuy nhiên, theo CNN, các vấn đề của Moscow còn vượt ra ngoài số lượng xe tăng đã mất. 

Xác xe tăng Nga bị thổi bay tháp pháo khi trúng hỏa lực của các lực lượng Ukraine. Ảnh: EPA

Các chuyên gia cho hay, những hình ảnh chiến trường phản ánh dàn xe tăng của Nga mắc một lỗi mà các quân đội phương Tây đã biết nhiều thập niên qua và thường nhắc đến như "hiệu ứng hộp hình nộm”. Theo họ, Moscow đáng lẽ nên nhìn ra vấn đề và tìm cách khắc phục.

Vấn đề có liên quan đến cách lưu trữ đạn dược của xe tăng. Không giống các xe tăng hiện đại của phương Tây, xe tăng Nga mang theo nhiều đạn dược bên trong tháp pháo, khiến chúng có nguy cơ bị tổn thương cao. Chỉ một cú đánh gián tiếp cũng có thể làm khởi phát chuỗi phản ứng dây chuyền, làm nổ tung toàn bộ kho đạn pháo lên tới 40 quả. 

Sóng xung kích sau đó có thể đủ để gây nổ tháp pháo cao bằng một tòa nhà 2 tầng của xe tăng như trong một video gần đây đăng tải trên mạng xã hội.

Sam Bendett, cố vấn cho chương trình nghiên cứu Nga tại Trung tâm an ninh mới của Mỹ (CNAS) đánh giá đây là “lỗi thiết kế nghiêm trọng”. 

Theo Nicholas Drummond, nhà phân tích công nghiệp quốc phòng chuyên về chiến tranh trên bộ, từng là cựu sĩ quan Lục quân Anh, lỗ hổng này đồng nghĩa kíp lái xe tăng, thường gồm 2 người trên tháp pháo và một người ngồi lái, rất dễ bị tổn thương trước các cuộc tấn công. "Nếu bạn không thoát ra ngoài ngay trong những giây đầu tiên, bạn sẽ bị quay chín", ông Drummond giải thích.

Hiệu ứng "hộp hình nộm"

Ông Drummond cho biết, đạn nổ đang gây ra vấn đề cho hầu hết các phương tiện bọc thép phía Nga sử dụng ở Ukraine. Ông nêu ví dụ về xe chiến đấu bộ binh BMD-4, thường có tới 3 người điều khiển và có thể chở thêm 5 binh sĩ. Theo chuyên gia này, BMD-4 là một "cỗ quan tài di động", sẽ lập tức bị "xóa sổ" khi trúng tên lửa.

Tuy nhiên, lỗi thiết kế với các xe tăng Nga đặc biệt gây rắc rối cho Moscow vì các vấn đề đã được biến đến rộng rãi. Chúng thu hút sự chú ý của các quân đội phương Tây trong các cuộc chiến tranh vùng Vịnh chống Iraq vào năm 1991 và 2003, khi một số lượng lớn xe tăng T-72 của quân đội Iraq, do Nga sản xuất cũng chịu chung số phận: tháp pháo bị nổ tung khỏi thân của chúng khi bị tên lửa chống tăng bắn trúng.

Ông Drummond nói, Nga đã không học được bài học từ Iraq và do đó, nhiều xe tăng của họ ở Ukraine mắc các lỗi thiết kế tương tự với hệ thống tên lửa tự động nạp.

Khi dòng xe tăng T-90, phiên bản kế nhiệm của T-72 đi vào hoạt động năm 1992, lớp giáp của nó được nâng cấp nhưng hệ thống nạp đạn vẫn tương tự phiên bản tiền nhiệm, khiến xe rất dễ bị tổn thương. T-80, loại xe tăng khác của Nga đang vận hành ở Ukraine, cũng dùng hệ thống nạp đạn như vậy.

Một xe tăng Nga bị phá hủy ở làng Dmytrivka, Ukraine. Ảnh: Reuters

Theo ông Bendett, hệ thống khí tài này có một số lợi ích. Nga đã chọn dùng chúng để tiết kiệm không gian, hạ thấp chiều cao của xe tăng, khiến chúng khó bị bắn trúng hơn. Tuy nhiên, các quân đội phương Tây đã học được bài học từ chiến tranh vùng Vịnh cũng như cách tiêu diệt các xe tăng vào thời điểm đó, nên Nga đáng lẽ phải cải tiến lại chỗ chứa đạn dược. 

Ông Drummond dẫn chứng những chiếc xe chiến đấu bộ binh Stryker của quân đội Mỹ, vốn được phát triển sau cuộc chiến đầu tiên ở Iraq. “Xe sở hữu tháp pháo chứa toàn bộ đạn dược ở trên cùng và tháp pháo đó không lấn vào khoang an toàn của kíp lái. Vì vậy, nếu tháp pháo bị đánh trúng và phát nổ, kíp lái vẫn an toàn bên dưới. Đó là một thiết kế thông minh”, ông Drummond bình luận.

Các xe tăng phương Tây khác, chẳng hạn như M1 Abrams được Mỹ và một số quân đội đồng minh sử dụng, có kích cỡ lớn hơn và không có băng chuyền đạn. Trong xe tăng Abrams, thành viên thứ 4 của kíp lái lấy đạn từ một khoang kín, rồi nạp chúng vào khẩu pháo để bắn. Khoang có một cánh cửa để kíp lái đóng - mở giữa mỗi lần bắn, đồng nghĩa nếu xe tăng bị trúng hỏa lực của kẻ thù, nhiều khả năng chỉ có một quả nổ trong tháp pháo. Nói một cách khác, một cú đánh chính xác có thể phá hỏng xe tăng nhưng không nhất thiết khiến toàn bộ tổ lái thiệt mạng. 

Ông Drummond nói thêm, đạn pháo phương Tây sử dụng đôi khi cháy vì nhiệt độ cao do tên lửa bắn trúng, nhưng chúng không phát nổ. 

Khó thay thế

Hiện không có cách nào dễ dàng để biết có bao nhiêu xe tăng Nga đã bị phá hủy ở Ukraine. Trang web theo dõi tình báo nguồn mở Oryx ngày 28/4 thống kê, ít nhất 300 xe tăng Nga đã bị phá hủy, 279 chiếc khác bị hư hại, vứt bỏ hoặc bị bắt giữ.

Tuy nhiên, trang web chỉ tính các trường hợp có bằng chứng trực quan, nên thiệt hại của Nga có thể cao hơn nhiều. Hơn nữa, những tổn thất này không chỉ về thiết bị.

Báo cáo trước Hạ viện Anh hồi cuối tháng 4, Bộ trưởng Quốc phòng Wallace ước tính, ngoài việc bị mất khoảng 580 xe tăng, Nga cũng có hơn 15.000 quân nhân tử trận trong cuộc chiến ở nước láng giềng. Rất khó để biết có bao nhiêu người thiệt mạng trong số đó thuộc tổ lái xe tăng, nhưng có một sự thật là họ không dễ thay thế.

Aleksi Roinila, một cựu lính xe tăng trong lực lượng Phòng vệ Phần Lan tiết lộ, huấn luyện một kíp xe tăng có thể mất tối thiểu vài tháng và thậm chí 12 tháng vẫn có thể được coi là nhanh chóng.

Đối với Nga, việc thay thế hàng trăm lính xe tăng vào thời điểm này của cuộc chiến sẽ là thách thức lớn, đặc biệt khi những khí tài này vẫn còn "lỗ hổng thiết kế" nghiêm trọng đến như vậy.

Tuấn Anh


NGA-TỪ KẺ SĂN MỒI SẮP TRỞ THÀNH CON MỒI

ĐỖ NGÀ/TD 4-5-2022

Nga – Từ kẻ săn mồi sắp trở thành con mồi | Tiếng Dân

Dù là mãnh hổ hay mãnh sư mà nếu bị cắt đứt nguồn thức ăn, nó cũng sẽ là miếng mồi ngon cho kền kền hoặc thậm chí là mồi cho những con vật nhỏ nhất như ruồi hoặc giòi bọ. Đó là quy luật, quy luật này được con người áp dụng vào những cuộc chiến để thay đổi cục diện. Chính nhờ nó mà nhiều kẻ yếu đã quật ngã những tên khổng lồ hơn mình gấp nhiều lần.
Năm 220, tại trận chiến Quang Độ, Tào Tháo dùng 7 vạn quân đánh bại Viên Thiệu 70 vạn quân trong tay. Đây là cuộc chiến không cân sức nhưng kẻ thắng lại là kẻ yếu hơn. Nguyên nhân là do Tào Tháo phá được kho lương của địch. Chỉ đơn giản vậy thôi.
Dù thời nào, thì kế hoạch cắt nguồn lương thực của địch luôn là kết hoạch hiệu quả để triệt hạ sức mạnh kẻ thù. Việc quân đội Ucraina đánh vào các căn cứ hậu cần của quân Nga tại nước Nga cũng là chiến thuật đấy. Và hiệu quả trông thấy, quân Ucraina ngày càng chủ động hơn trong cuộc chiến không cân sức.
Ở tầm cao hơn, nước Mỹ cũng đang dùng cấm vận để “bóp bao tử” người Nga. Khi kinh tế Nga kiệt quệ thì nguồn tiền nuôi sống chính quyền Nga và nuôi sống quân đội Nga cũng bị bóp lại. Đây là cách gián tiếp làm suy yếu nội lực của quân đội Nga. Quân đội đã rệu rã, vũ khí đã lạc hậu, cần rất nhiều tiền để hiện đại hóa, tuy nhiên với việc bị “đói triền miên” thì quân đội Nga khó có cơ hội hiện đại hóa để theo kịp các cường quốc khác được. Trên cuộc đua này, Nga sẽ bị bỏ lại phía sau.
Hiện giờ Nga đang dùng lợi thế dầu mỏ để làm cho Phương Tây và Mỹ chưa thể cấm vận hoàn toàn nền kinh tế Nga vì nhiều quốc gia đang phụ thuộc vào nguồn khí đốt nước này. Nếu ngưng mua khí đốt của Nga, nền kinh tế Đức đang bị mắc kẹt. EU đang tiến tới cấm vận hoàn toàn đối với nước Nga theo lộ trình. Các quốc gia nhỏ trong EU tiêu thụ năng lượng ít nên việc chuyển đổi nguồn cung không khó khăn gì. Vấn đề lớn nhất là nước Đức – nền kinh tế lớn nhất Châu Âu, muốn cắt đứt nguồn cung khí đốt từ Nga, nước Đức phải có lộ trình.
Hiện nay, Đức đang rất nỗ lực để thực hiện điều đó. Vào ngày 24/2, ngày mà Nga xâm lược Ucraina, trên 50% lượng khí đốt nhập khẩu của Đức là từ Nga. Tuy nhiên, đến nay Đức chỉ còn nhập của Nga khoảng 35% và đang điều chỉnh giảm dần. Bù vào phần khí đốt đó, Na Uy và Hà Lan sẽ thay thế. Với nguồn dầu mỏ, thì ngày 24/2, Đức nhập từ Nga 12% nhưng nay giảm xuống chỉ còn 8%. Đến cuối tháng 5, Đức sẽ ngưng nhập hoàn toàn nguồn dầu mỏ từ Nga.
Khi EU giải quyết xong tài toán năng lượng thì lúc đó nước Nga sẽ bị cấm vận hoàn toàn. Khi đó, nền kinh tế Nga sẽ kiệt quệ chứ không được thong thả như bây giờ. Sợi dây thòng lọng kinh tế đang siết, và sức mạnh “cơ bắp” của Nga đang giảm đi một cách rõ rệt. Chỉ mới hơn 2 tháng mà từ vị trí kẻ săn mồi, nước Nga của Putin đang trở thành con mồi trong chiến lược của nước Mỹ và Phương Tây.
Ngay từ đầu, khi Nga hung hăng tấn công Ucraina, NATO phản ứng rất thận trọng, thậm chí có phần thờ ơ. Tuy nhiên, sau hơn 2 tháng, khi mà sức mạnh Nga thực sự được định vị là “con hổ giấy”, đồng thời quân Nga bị tiêu hao sinh lực khá nhiều thì NATO tiến thêm bước nữa là áp sát biên giới Nga bằng cách tập trận chung với Ba lan, Phần Lan, Estonia, Litva. NATO đang sẵn sàng chia lửa với Ucraina.
Ở mũi tấn công chính, Mỹ thông qua luật Lend and Lease (mượn và cho thuê) vũ khí. Song hành với đó, Mỹ bung gói viện trợ 33 tỷ đô. Mục đích là chuẩn bị cho quân Ukraine mở đòn phản công lại lực lượng Nga. Bên mạn đông, Nga bị NATO áp sát, với động thái này của NATO thì Nga không thể không điều quân đồn trú nơi đó để phòng ngừa.
Đấy là cách NATO phân tán sức mạnh quân đội Nga. Ở mặt trận chính, Ucraina đang được chiến đấu bằng vũ khí của Mỹ rất hiện đại và rất dồi dào. Chính vì thế, cố vấn của Tổng thống Ukraine - Volodymyr Zelensky đã không ngần ngại công bố ra toàn thế giới rằng “từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 6 Ucraina sẽ chuyển từ phòng thủ sang phản công”.
Thời gian tới, quân Nga khó tránh khỏi thân phận con mồi trước quân đội Ucraina. Trên bình diện quốc tế, nước Nga của Putin từ chỗ muốn nuốt chửng những quốc gia hướng đông của NATO và EU để hòng giành lấy vị thế cân bằng trước Mỹ thì nay đang trở thành con mồi của họ. Rồi sau chiến tranh, đẳng cấp của quân đội Nga bị giáng, cùng với đó, sức mạnh nền kinh tế Nga cũng bị hạ bệ nốt. Một cường quốc hung hăng như nước Nga cần phải hạ bệ nó thì thế giới tiến bộ được bình yên.
Putin là một kẻ vừa không biết người mà lại không biết ta, thì sẽ trăm trận trăm bại. Ảo tưởng sức mạnh cường quốc số 2 thế giới, Putin vác súng đi săn mồi nhưng cuối cùng ông ta trở thành con mồi cho kẻ khác. Chính Putin đã trao cho Mỹ cơ hội hạ bệ nốt vai trò cường quốc quân sự mà Nga đã thừa hưởng sau khi Liên Xô sụp đổ.
Năm 1991, Mỹ đánh sập chủ nghĩa CS ở Nga, đến hơn 30 năm sau, Mỹ hạ bệ vai trò cường quốc của nước Nga. Đây là thông điệp hay nhất mà Mỹ muốn gởi tới anh cường quốc mới nổi Trung Quốc. Như lời của bà Ngoại trưởng Anh Liz Truss gởi thông điệp đến Trung Quốc hôm ngày 27/4 rằng: “muốn trỗi dậy thì phải biết chơi theo luật”.

Vâng! Đấy cũng là thông điệp của Mỹ, và Mỹ làm thật chứ không phải chỉ nói bằng mồm. Trung Quốc nhìn “vật thí nghiệm Nga” mà biết tự lượng sức mình.


CHIẾN SỰ UKRAINA CẢN TRỞ TÔI GẶP GỠ, GIAO TIẾP !
ĐÀO TIẾN THI/TD 2-5-2022


Trước kia mỗi lần đi taxi tôi cũng ngại sự tốn kém, nhưng bù lại, ngoài sự nhàn nhã được phục vụ là được dịp giao tiếp tự do với xã hội. Nếu xe chạy đường dài, chuyện trò luôn miệng cũng là cách để chống buồn ngủ cho tài xế.
Các tài xế taxi trẻ ngày nay nhìn chung rất thích bắt chuyện với khách. Nếu "ý hợp tâm đầu" họ còn như được giải tỏa bức xúc. Thôi thì đủ chuyện, từ chuyện giao thông, chuyện con cái học hành cho đến các vấn đề thời sự chính trị... Có lần khi tôi sắp bước xuống, cháu tài xế bỗng hoảng sợ kêu lên: "Thôi chết rồi, cháu nói thật quá. Lỡ chú là công an mật thì chết cháu!".
Suốt hai năm dịch Covid tôi gần như không đi taxi. Cho đến cách đây mấy hôm, vì có việc tang ma mà chặng đường lại xa, tôi gọi một taxi quen từ nhiều năm trước. Cứ nghĩ sau mấy năm không gặp thì đầy chuyện để chú cháu "đàm đạo". Nhưng sau vài câu thăm hỏi thì cháu này đã vào ngay đề tài chiến tranh Nga – Ukraina. Và ngay câu đầu tiên đã hỏi tôi: "Chú ủng hộ Nga hay Ukraina?".
Thời gian qua, tôi đã rất dị ứng với các bản tin trên báo chính thống Việt Nam mà họ thường lấy nguyên vẹn từ hãng ITAR - TASS (TASS) của Nga. Tôi cũng thất vọng với một số người quen khi họ bình luận cuộc chiến Nga – Ukraina trong khi kiến thức nền thiếu hụt và lại chỉ nghe thông tin một chiều. Và đặc biệt tôi kinh hãi các Facebooker hằng ngày vỗ tay hưởng ứng quân xâm lược Nga, xuyên tạc, thóa mạ cuộc kháng chiến anh dũng chống xâm lược của nhân dân Ukraina do Tổng thống Zelensky đứng đầu. Cho nên trước câu hỏi trên, tôi phản ứng thận trọng:
- Muốn ủng hộ ai cần hiểu ngọn ngành, cần nhìn thực tế những gì đang diễn ra, chứ không thể nói theo cảm tính cháu ạ.
Tôi đang định phân tích cái ngọn ngành và thực tế ấy thì cháu tài xế đã thao thao cắt lời tôi. Nào là Zelensky ngu xuẩn, nghe theo lời xúi giục của NATO. Nào là một mình Putin chấp tất cả Biden và các nguyên thủ NATO cộng lại… Cứ như cháu ấy thì Ukraina là một dân tộc bất hảo, hiếu chiến, Tổng thống Zelensky là một tên côn đồ. Còn Putin thì như bậc anh hùng, như Đấng Cứu Thế của nhân loại hôm nay.
Thật ra cái giọng này không lạ, tôi đã nghe chán tai từ các Facebooker hoặc giấu mặt hoặc công khai trên mạng, cũng đã nghe từ không ít người quen biết, trong đó một số có học hẳn hoi. Thậm chí mới đây từ người bạn cũ ở cơ quan cũ của tôi, là một tiến sĩ, và là một cán bộ lãnh đạo bậc trung! Anh ấy còn bảo, ta phải ủng hộ Nga vì Nga chính là Liên Xô trước kia và nay ta vẫn đang mua vũ khí của Nga. Ôi, người có học còn thế, huống hồ cậu lái taxi. Chỉ có điều đáng ngạc nhiên là họ không hề quen biết nhau mà sao giống nhau đến thế.
Trở lại chút ít câu chuyện với cháu tài xế. Thấy không "lại", tôi xin rút. Nhưng cháu cứ nói. Càng nói càng hăng. Như lên đồng. Vợ tôi thấy không ổn. Lỡ cháu không tập trung lái xe thì nguy hiểm quá. Thế là vợ tôi cố gắng giải thích sao cho thật dễ hiểu và thật ôn hòa với cháu. Tôi im lặng, ngồi lơ đãng, nhưng đến đoạn sau đây thì tôi phải chặn vợ tôi:
Tài xế:
- Cô bảo, cái thằng láng giềng suốt ngày nó chửi mình, ném đá và các thứ bẩn sang mình mà để yên mãi được sao?
Vợ tôi:
- Dù là như thế thì cũng không thể chấp nhận việc Nga bắn giết dân thường…
Tôi nghiêm khắc:
- Ấy, em sai rồi. Em nói thế là công nhận một điều hoàn toàn bịa đặt. Ukraina đâu có trêu chọc Nga như gã láng giềng xấu tính. Còn chuyện chơi với ai là quyền của họ. Em chấp nhận một tiền đề sai để tranh luận thì sẽ dẫn đến sai hàng loạt. Hãy dừng lại ngay!
Cũng phải loay hoay mãi, thậm chí phải dùng mệnh lệnh, tôi mới "phá" được cuộc tranh luận ấy. Tôi vẫn không thể hiểu nổi một tài xế taxi sao lại dại dột tranh luận đến cùng với khách của mình như vậy. Vợ tôi thì cho rằng cháu này bị di chứng "hậu Covid", đầu óc trở nên không bình thường, nhưng tôi cho khả năng ấy rất ít. Khả năng cuồng Putin, cuồng chống Ukraine là nhiều hơn.
Đi tìm lý do, tôi nghĩ đến lời than của ông Đại sứ Ukraina tại Việt Nam Oleksandr Gaman khi ông đề cập đến truyền thông Nga: "Người Nga đang cật lực cố gắng để chứng tỏ Ukraine là một quốc gia man rợ, hiếu chiến và không khoan dung với các dân tộc khác". Mà truyền thông Việt Nam lại lấy lại tin tức chủ yếu từ ITAR - TASS của Nga. Truyền thông Nga thực sự đã đầu độc khán thính giả Việt Nam, mức độ nhiễm độc của người Việt Nam có khi còn nặng hơn cả người Nga.
Vì câu chuyện trên và hàng loạt câu chuyện tương tự, cho nên dịp nghỉ lễ này tôi quyết định không nên gặp một số người thân quen sau hai năm bị đe dọa từ dịch Covid mà nay mới có cơ hội gặp lại. Buồn thay!

TỪ CUỘC CHIẾN UKRAINE, NHÌN LẠI CHÍNH SÁCH QUỐC PHÒNG 'BỐN KHÔNG' CỦA VIỆT NAM
TRẦN TRUNG ĐẠO/TD 1-5-2022

Với tỉ số vượt trội gồm 141 nước kết án Nga và chỉ có 5 nước ủng hộ Nga trong Quyết Nghị LHQ ngày 2 tháng 3, 2022 là một kết quả rất ngạc nhiên và người ngạc nhiên nhất không ai khác hơn là Vladimir Putin.
Trước đó, ngày 25 tháng 2, Hội Đồng Bảo An LHQ họp để biểu quyết quyết nghị tố cáo Nga vi phạm Điều 2, phân đoạn 4 của Hiến Chương LHQ vì đã dùng võ lực xâm phạm chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, quốc gia hội viên. Quyết nghị này bị Nga phủ quyết, nhưng ngoài TQ, Ấn, United Arab Emirates bỏ phiếu trắng, không một quốc gia nào trong số 15 hội viện của Hội Đồng Bảo An ủng hộ Nga.
Cộng Hòa Kenya là thành viên không thường trực của Hội Đồng Bảo An LHQ. Buổi chiều tối trước giờ biểu quyết, đại sứ Martin Kimani đã đọc một diễn văn để bày tỏ lập trường của quốc gia ông. Dưới đây là vài đoạn trích từ diễn văn hùng hồn, đầy thôi thúc của Đại Sứ Martin Kimani:
“Kenya và hầu hết các quốc gia châu Phi ra đời bởi sự kết thúc của đế chế. Biên giới của chúng tôi không phải do chúng tôi vẽ mà được vẽ ở các mẫu quốc thuộc địa xa xôi của London, Paris và Lisbon, không liên quan gì đến các quốc gia thời cổ đại đã bị tách rời nhau.”
“Chúng tôi bác bỏ chủ nghĩa phục hồi lãnh thổ và chủ nghĩa bành trướng trên bất kỳ cơ sở nào, bao gồm các yếu tố chủng tộc, dân tộc, tôn giáo hoặc văn hóa.”
“Chúng tôi cũng lên án mạnh mẽ xu hướng trong vài thập niên gần đây của các cường quốc, bao gồm cả các thành viên của Hội Đồng Bảo An, vi phạm luật pháp quốc tế mà không được quan tâm.”
“Đêm nay, chủ nghĩa đa phương nằm trên giường bệnh. Ngày nay cũng như trong quá khứ gần đây, chủ nghĩa đa phương đã bị các cường quốc tấn công.”
Đại sứ Kenya Martin Kimani. Ảnh trên mạng
Một người Việt Nam quan tâm nào đọc diễn văn của đại sứ Martin Kimani cũng đều cảm thấy gần gũi, xúc động và cảm thông. Số phận những nước nhược tiểu từng bị thực dân bóc lột ở đâu cũng giống nhau.
Giống như dân tộc Kenya, dân tộc Việt Nam không hề ký vào các Hòa Ước Nhâm Tuất 1862 (nhượng Nam Kỳ cho Pháp), Hòa Ước Giáp Thân (Patenotre) 1884, Hiệp định Geneva 1954 hay Hiệp định Paris 1973. Tất cả đều là tác phẩm của các thực dân và đế quốc để phân chia quyền lợi và quyền lực bằng máu xương người Việt.
Diễn văn của đại sứ Martin Kimani cũng cho thấy khuôn mặt mới của thế giới đang định hình và một xu hướng mới đang mở ra cho các quan hệ đối ngoại. Kết quả hai cuộc biểu quyết ở LHQ cũng cho thấy sự cần thiết phải đẩy mạnh chủ nghĩa đa phương để giải quyết các vấn đề chung của các quốc gia trong phạm vi một khu vực hay thế giới.
Chủ nghĩa đa phương (multilateralism) liên kết của các quốc gia qua hình thức của những tổ chức, những trung tâm, những cơ quan quốc tế, những nhóm liên kết của ba nước hay nhiều hơn. Khác với phương thức đơn phương (unilateralism) hay song phương (bilateralism), phương thức đa phương là cơ hội cho các quốc gia nhỏ có tiếng nói, có quyền hạn và trách nhiệm đối với cộng đồng nhân loại. LHQ hay WTO là những tổ chức đa phương.
TQ rất sợ và từ chối cách giải quyết các tranh chấp trên nền tảng đa phương. Chiến lược đàm phán của TQ từ nhiều năm nay là song phương nhưng thực chất cũng chỉ là đơn phương vì TQ luôn giữ thế mạnh và quyết định kết quả của đàm phán.
Các lãnh đạo đảng CSVN thường xuyên lập lại hai chữ “ổn định” để diễn tả tình trạng Việt Nam. Nhưng đó chỉ cách nói dối, không chỉ dối với người dân mà còn tự dối với chính mình.
Hiểm họa TQ là hiểm họa thường trực thì làm gì có ổn định.
Đọc lại vài biến cố nổi bật từ sau chiến tranh Biên Giới Việt-Trung 1979 tới nay để thấy tội ác của bá quyền TQ đối với dân tộc Việt Nam gấp nhiều lần hơn so với tội các của Nga đối với Ukraine.
Cuộc chiến xâm lược Việt Nam của Đặng Tiểu Bình năm 1979 mang về cho TQ một thảm bại nhục nhã nhưng đồng thời đó cũng là thời điểm đánh dấu những thay đổi lớn trong sách lược quốc phòng. Họ Đặng đẩy mạnh hiện đại hóa quốc phòng bằng cách trẻ trung hóa cấp chỉ huy và nâng cấp kỹ thuật chiến tranh trong quân đội. Hơn một triệu lính và sĩ quan già các cấp bị cho giải ngũ. Yếu tố phẩm chất được nhấn mạnh thay vì số lượng.
Mặc dù thua to, họ Đặng không từ bỏ tham vọng tấn công Việt Nam.
Những năm từ 1980 đến 1983, các trận pháo liên tục bắn vào lãnh thổ Việt Nam và các đụng độ nhỏ tiếp tục diễn ra dọc biên giới Việt-Trung. Theo Miles Maochun Yu, từng là cố vấn chính sách về Trung Quốc của Bộ Ngoại Giao Mỹ: “Chỉ trong năm 1985, Trung Quốc đã bắn một triệu quả đạn vào vùng Vị Xuyên của Việt Nam, sau đó là một loạt trận pháo kích dài ngày khác trong suốt hai năm sau đó, kèm theo các cuộc tấn công của Trung Quốc vào các vị trí của Việt Nam với sự tham gia của ít nhất 15 sư đoàn quân TQ. Chỉ trong vòng 5 năm từ 1985 đến 1989, Trung Quốc đã bắn hơn hai triệu quả đạn pháo vào Việt Nam.” (America’s Pivot To Vietnam Miles Maochun Yu, Friday, May 27, 2016, Hoover Institution)
Hai triệu quả pháo là một con số khủng khiếp, không nhiều hơn nhưng chắc cũng không ít hơn so với số lượng pháo TQ bắn vào hai đảo Kim Môn và Mã Tổ trong thập niên 1950.
Sau 5 năm cải tiến, Đặng Tiểu Bình muốn thử nghiệm hiệu quả của chính sách “hiện đại hóa quốc phòng” và lần nữa nơi thử nghiệm chẳng đâu khác là Việt Nam.
Ngày 24, 12, 1983, họ Đặng tiếp Norodom Sihanouk, lúc đó đang là chủ tịch của Chính phủ Liên Hiệp Ba Thành Phần gồm Khmer Đỏ, Campuchia Dân Chủ và Mặt Trận Giải Phóng Dân Tộc Khmer, tại Bắc Kinh. Trong buổi tiếp xúc này, Norodom Sihanouk yêu cầu Đặng can thiệp bằng quân sự vì phía CSVN đang thắng thế trong nhiều mặt trận trên khắp lãnh thổ Cambodia. (Xiaoming Zhang, Deng Xiaoping's Long War: The Military Conflict between China and Vietnam, University of North Carolina Press, 2015)
Đặng Tiểu Bình đồng ý giúp nhưng thay vì mở một cuộc chiến tranh biên giới khác, họ Đặng nhắm hai căn cứ chiến lược Lão Sơn (Laoshan) và Núi Bạc (Zheyinshan). Sau nhiều trận đánh suốt mùa hè 1984, Lão Sơn của Việt Nam đã bị TQ chiếm ngày 16 tháng 7, 1984. Nhiều ngàn thanh niên Việt Nam đã chết trên các đỉnh núi Lão Sơn. Đặng Tiểu Bình xem đây là một chiến thắng lớn. Viên tư lịnh sư đoàn tham dự mặt trận Lão Sơn được đặc cách lên chức Tư lịnh Binh Đoàn 11 của quân đội TQ. ((1) Trần Trung Đạo, Đặng Tiểu Bình và Trận Lão Sơn Trong Chiến Tranh Biên Giới Trung – Việt Năm 1984 dịch từ China-Defense, (2) Charlie Gao, China's Loss That You Have Never Heard About, The National Interest, August 18, 2021).
Ngày 14 tháng 3, 1988, TQ chiếm Gạc Ma. Cuộc thảm sát này hiện nay được được nhắc lại trong các báo khá nhiều. Báo Lao Động ngày 13/03/2022 viết: “Ngày 14.3.1988, nhằm ngày 27 tháng giêng âm lịch, Trung Quốc đã dùng vũ lực đánh chiếm đảo đá chìm Gạc Ma, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Trong một cuộc chiến không cân sức để bảo vệ đảo đá Gạc Ma, 64 chiến sĩ thuộc lực lượng Hải quân Nhân dân Việt Nam đã kiên cường chiến đấu và anh dũng hy sinh. Nhiều người trong số họ đã nằm lại mãi mãi nơi đáy biển sâu.” Cũng theo báo Lao Động, mãi tới 11 năm sau “những bài báo viết về các anh, các cựu binh Gạc Ma mới bắt đầu xuất hiện rải rác. (Lao Động, Chủ nhật, 13/03/2022).
Chiếm Gạc Ma chỉ là đầu cầu cho chiến lược bành trướng Biển Đông của Đặng Tiểu Bình. Vào thập niên 1990, đối tượng cạnh tranh chiến lược của Đặng Tiểu Bình và các lãnh đạo TQ sau ông ta là Mỹ, Nhật, Đức chứ không còn là Việt Nam.
Cuối năm 1990, LX đang trên đà sụp đổ. Sáu trong số mười lăm nước “Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa” đã tuyên bố độc lập, nền kinh tế LX đang thời kỳ suy thoái, bức tường Bá Linh đã bị đập đổ. Boris Yeltsin từ bỏ đảng CS và trở thành lãnh đạo của phong trào dân chủ Nga. CSVN trở thành con thuyền không bến và chiếc phao duy nhất còn lại là TQ. Hội nghị Thành Đô trong hai ngày 3 và 4 tháng 9 năm 1990 đánh dấu cho ngày trở về của đảng CSVN dưới ảnh hưởng TQ.
Chỉ ba tháng sau hội nghị Thành Đô, ngày 8 tháng 5 năm 1992 Trung Cộng ký hợp đồng khai thác dầu khí với công ty năng lượng Crestone của Mỹ, cho phép công ty này thăm dò khai thác dầu khí trong thềm lục địa của Việt Nam, nằm ở phía Tây Nam của quần đảo Trường Sa. Trung Cộng cũng hứa với công ty Creston sẽ bảo vệ bằng võ lực nếu Việt Nam can thiệp vào công việc của họ.
Ngày 25 tháng 2, 1992, TQ thông qua Luật Lãnh Hải và Vùng Tiếp Giáp. Theo luật này, Biển Đông, trong đó có Hoàng Sa và Trường Sa, thuộc về TQ. Văn bản này viết: “Lãnh hải của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là vành đai biển tiếp giáp lãnh thổ đất liền và nội thủy của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Lãnh thổ trên đất liền của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa bao gồm đất liền và các đảo ven biển; Đài Loan và tất cả các đảo bao gồm quần đảo Điếu Ngư; quần đảo Penghu; quần đảo Đông Sa; quần đảo Tây Sa; quần đảo Trung Sa và quần đảo Nam Sa; cũng như tất cả các đảo khác thuộc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.”
Theo phân tích của Council On Foreign Relations, một trung tâm nghiên cứu lớn tại Mỹ, ý đồ của TQ không chỉ là kinh tế nhưng chính là quân sự. TQ muốn khóa Biển Đông khỏi sự hải hành quân sự của Mỹ.
Quan trọng nhất là việc TQ quân sự hóa Biển Đông qua việc xây dựng hàng loạt “đảo nhân tạo” và các căn cứ quân sự trên quần đảo Hoàng Sa. Bảy đảo nhân tạo đó gồm Johnson Reef South (Đá Gạc Ma), Subi Reef (Đá Xu Bi), Gaven Reef (Đá Ga Ven), Hughes Reef (Đá Tư Nghĩa), Fiery Cross Reef (Đá Chữ Thập), Cuarteron Reef (Đá Châu Viên) và Mischief Reef (Đá Vành Khăn).
Tại hội nghị Shangri-La 2015 (The IISS Shangri-La Dialogue) với cấp bộ trưởng quốc phòng của 50 quốc gia, Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Ash Carter chính thức yêu cầu TQ ngưng xây dựng các căn cứ quân sự nổi qua hình thức các đảo nhân tạo. Tuy nhiên, ngoại trừ có các biện pháp cứng rắn của các quốc gia trực tiếp trong vòng tranh chấp, không một lời yêu cầu nào hay văn bản nào có thể làm thay đổi tham vọng của Tập Cận Bình.
Ngày 14 tháng 2, 2016, TQ đặt các giàn hỏa tiễn địa đối không (surface-to-air missiles) và chiến đấu cơ J-11 trên đảo Phú Lâm (Hoàng Sa). Tờ The Wall Street Journal trích dẫn nguồn tin quân sự cho biết đây là loại hỏa tiễn HQ-9 dài 6 mét, nặng hai tấn, tầm bắn từ trung bình tới xa. (China Positions Missiles on Disputed South China Sea Island, The Wall Street Journal, Feb. 17, 2016)
Ngày 18 tháng 5, 2018, các oanh tạc cơ H-6 của TQ cất cánh từ đảo Phú Lâm và đáp xuống một “đảo nhân tạo” của TQ trên Biển Đông. Ấn bản điện tử của Nhân Dân Nhật Báo còn đăng cả một video ngắn cho thấy oanh tạc cơ H-6K có tầm bay xa 1900 hải lý hạ cánh xuống một trong những “đảo nhân tạo”. Với loại oanh tạc cơ này, tất cả các thành phố lớn, các quốc gia vùng Đông Nam Á đều nằm trong tầm oanh tạc của H-6K nói chi là Việt Nam chỉ cách Hoàng Sa 121 hải lý. (China lands bomber on South China Sea island for first time, CNBC, May 18, 2018).
Ngày 18 tháng 4, 2020, TQ công bố thành lập hai đơn vị hành chánh mới gồm Tây Sa bao gồm Hoàng Sa và Nam Sa bao gồm Trường Sa của Việt Nam. Trụ sở của hai đơn vị hành chánh này đặt tại đảo Phú Lâm, trực thuộc tỉnh Hải Nam của TQ. Nhiều người nghĩ tình trạng Covid-19 sẽ làm giảm chính sách bành trướng của Tập Cận Bình, nhưng không, họ Tập không những chậm mà còn lợi dụng khó khăn của thế giới để đẩy mạnh hơn tham vọng xâm thực chủ quyền của các nước chung quanh trong đó có Việt Nam.
Trên đây chỉ là vài sự kiện chính được các viện nghiên cứu, các hãng tin, các báo chí quốc tế ghi lại. Sự chịu đựng của ngư dân Việt Nam trong 47 năm qua không sách vở nào ghi hết như Nguyễn Trãi viết trong Bình Ngô Đại Cáo “Trúc Nam Sơn không ghi hết tội, nước Đông Hải không rửa sạch mùi”.
Nhiều người có thể đặt câu hỏi nếu vậy thì làm gì?
Cuộc chiến tranh xâm lược của Nga vao Ukraine đã làm các nhà phác họa chính sách đối ngoại, từ các nước lớn như Mỹ, Đức, Anh cho tới những nước nhỏ xa xôi như Ghana ở Phi Châu hay Cambodia ở Á Châu suy nghĩ lại chính sách đối ngoại của nước mình và chọn lựa một hướng đi mới phù hợp với xu hướng mới đặt trên nền tảng đa phương.
Việt Nam không có khả năng đánh bại hải quân TQ, không đủ không quân để làm chủ bầu trời Biển Đông nhưng không phải là tuyệt lộ. Ít nhất có một việc nên làm ngay, đó là hủy bỏ chính sách quốc phòng “Bốn Không”.
Chính sách “Bốn Không” được xác định trong Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019: “Việt Nam chủ trương không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế”. (Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019)
Tại sao phải “Bốn không”? Thái Lan, Nam Dương, Mã Lai, Philippines, Cambodia và ngay cả nước nhỏ tí như Brunei cũng không tự cô lập khi đưa ra một chính sách tự trói tay như Việt Nam.
Một chính sách đối ngoại đúng là chính sách đặt quyền lợi của đất nước lên trên hết chứ không đặt quyền lợi của cường quốc nào lên trên hết. Chính sách “Bốn Không” thực chất là một chính sách “tiền đồn” nhằm phục vụ cho quyền lợi của TQ để giữ “sân sau” Việt Nam làm hành lang an toàn cho TQ khi có một xung đột giữa TQ với Mỹ và Đồng Minh xảy ra.
Hủy bỏ “Bốn Không” không có nghĩa phải thay bằng “Bốn Có”, không nhất thiết phải chọn đi với Mỹ nhưng để giải quyết các vấn đề thế giới trên nền tảng đa phương, không tự trói tay.
Hủy bỏ “Bốn Không” không có nghĩa là chống lại TQ mà là giới hạn sự lệ thuộc vào TQ và tạo điều kiện được đối xử bình đẳng trong quan hệ ngoại giao với TQ.
Cuộc chiến tự vệ của Cộng Hòa Ukraine với sự ủng hộ của gần hết các quốc gia trên thế giới cho thấy tầm quan trọng của chủ nghĩa đa phương.
Chưa bao giờ trong lịch sử thế giới từ sau Thế Chiến Thứ Hai, sự liên kết và phụ thuộc hỗ tương giữa các quốc gia bất kể lớn nhỏ quan trọng như những ngày này. Một trong những quốc gia nhỏ nhất thế giới là Lục Xâm Bảo (Luxembourg) với dân số chỉ 640 ngàn người cũng gởi võ khí chống tăng đến giúp Ukraine. Con số tuy nhỏ nhưng tính đại diện rất quan trọng và ý nghĩa.
Sự thất bại của Putin là bài học cho Tập Cận Bình, đặc biệt là quan điểm chủ nghĩa dân tộc cực đoan của y đối với Đài Loan.
Khái niệm dân tộc ngày nay không chỉ được định nghĩa bằng quá khứ lịch sử, ngôn ngữ, giống nòi, tôn giáo mà quan trọng hơn là dựa vào khát vọng của con người sống trong thời đại họ. Khi thành phố Bucha của Ukraine bị san bằng, hàng ngàn người dân vô tội, kể cả phụ nữ mang thai bị giết, mọi lời rao về tình dân tộc Rus củaVladimir Putin đã trở thành những hạt muối xát vào vết thương của người dân Ukraine.
Sự thất bại của Putin cũng là bài học cho Tập Cận Bình về hậu quả của chủ nghĩa bành trướng. Lịch sử cận đại chứng minh các đế quốc bành trướng như Ottoman, Phổ, Nhật, Nga, Áo-Hung v.v.. đều thất bại và sụp đổ.
Cái gọi là “quyền lịch sử” mà bộ máy tuyên truyền TQ huênh hoang tối ngày thực chất chỉ là quyền ăn cướp. Nếu TQ quả thật có đủ bằng chứng cụ thể và thuyết phục trước công pháp quốc tế thì họ đã không trốn khi bị Philippines kiện ra tòa.
Xin nhớ, chính phủ Philippines không hề giấu diếm ý định mà còn báo trước cho TQ biết họ sẽ nộp đơn kiện để TQ có thời gian chuẩn bị.
Nhắc lại, ngày 22 tháng 1, 2013 chính phủ Philippines trao cho đại sứ TQ tại Philippines một công hàm ngoại giao trong đó trình bày lý do Philippines kiện TQ lên Tòa Án Quốc Tế về Luật Biển (ITLOS). Chính phủ Philippines cũng cho đại sứ TQ biết trọng tài thứ nhất Philippines chọn là luật gia người Đức Rüdiger Wolfrum.
Cộng Hòa Philippines dựa vào Điều 287 (chọn thủ tục) và Phụ lục số Bảy (Annex VII) của Công Ước Liên Hiệp Quốc Về Luật Biển (United Nations Convention on the Law of the Sea, UNCLOS) để nộp đơn lên kiện TQ vi phạm UNCLOS đối với Philippines và thách thức cái gọi là “Quyền lịch sử” của TQ trên Biển Đông.
Kẻ cướp chỉ có súng chứ làm gì có bằng chứng sở hữu vì của cải, đất đai, nhà cửa là của chủ nhà. Sau gần một tháng họp bàn, ngày 19 tháng 2, 2013 TQ thông báo cho chính phủ Philippines biết sẽ không tham gia vụ kiện. Vì không tham gia nên TQ không có quyền đề cử thẩm phán trọng tài. Kết quả như cả thế giới đều biết hôm nay, Philippines chẳng những thắng phần mình mà còn làm cho lý luận gọi là “quyền lịch sử” chỉ để đun nóng chủ nghĩa dân tộc cực đoan tại lục địa chứ hoàn toàn vô nghĩa trước công pháp quốc tế. (The South China Sea Arbitration. The Republic of Philippines v. The People's Republic of China, Case 2013-19 PCA)
Thay vì “Bốn Không”, quan điểm quốc phòng chỉ nên viết một cách tổng quát: Chính sách quốc phòng Việt Nam phục vụ cho mục đích duy nhất là bảo vệ chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, và do đó, trong mỗi tình huống của thế giới, chính sách có thể sẽ được linh động áp dụng một cách thích nghi.
Hủy bỏ “bốn không” chưa hẳn là “thoát Trung” nhưng ít nhất cũng phá vỡ tình trạng tự cô lập, bế tắc để mở ra một không gian mới thúc đẩy đa phương hóa trong tranh chấp Biển Đông.
Im lặng là góp phần nuôi dưỡng tội ác.
Nhìn bức ảnh đính kèm theo bài viết độc giả sẽ thấy không phải một sáng, một chiều, một tháng, hay ngay cả một năm mà TQ xây xong bảy căn cứ quân sự trên Biển Đông.
Các hình ảnh chụp năm 1988 và 1995 cho thấy những “căn cứ” của TQ trên Trường Sa vừa chiếm được của Việt Nam đơn sơ không khác gì những chòi giữ vịt ở Cao Lãnh. Tuy nhiên, chính sách quốc phòng tự cô lập của Việt Nam đã khuyến khích TQ biến những chòi giữ vịt đó thành những phi trường cho các oanh tạc cơ, chiến đấu cơ, các giàn phóng hỏa tiễn tầm xa được đặt, đồn trú hay trang bị như ngày nay.
TQ có kho ngoại hối dự trữ (foreign-exchange reserves) lớn nhất thế giới nhờ mấy chục năm bán sức lao động của mấy trăm triệu dân và kho võ khí hiện đại một phần không nhỏ do ăn cắp kỹ thuật. Tuy nhiên, như bài học Putin cho thấy võ khí và tiền bạc không đem lại chiến thắng.
Nga có nguồn dự trữ lớn thứ tư trên thế giới với 611 tỷ dollar nhưng ngoại trừ 13% số tiền đó ký thác trong các ngân hàng Trung Cộng và sẽ sử dụng được, số lớn còn lại đã bị “đóng băng”. Kỹ thuật chiến tranh của Nga chưa phải là đối thủ của Mỹ và NATO.
Yếu tố còn lại và cũng là yếu tố quyết định là con người. Đây cũng là nỗi lo của Tập Cận Bình. Chính họ Tập đã gọi quân đội TQ đang mắc một bệnh dịch gọi là “bệnh hòa bình”. Lý do, từ sau chiến tranh biên giới với Việt Nam, quân đội TQ chưa tham dự một cuộc chiến nào. (Charlie Lyons Jones Xi believes a ‘peace disease’ hampers China’s military modernization, Australian Strategic Policy Institute, 26 Aug 2019).
TQ không đáng sợ nhưng nếu CSVN tiếp tục theo đuổi các chính sách tự cô lập, tách rời khỏi hướng đi của thời đại, không liên kết với các quốc gia có cùng quyền lợi để ngăn chặn kịp thời tham vọng bành trướng của TQ, Việt Nam, một quốc gia bán đảo bên bờ Thái Bình Dương, có nguy cơ trở thành một nước không có biển.
Cuộc chiến xâm lược của Nga tại Ukraine là một trường hợp nghiên cứu cho tất cả học viện quân sự, các “think tank” (trung tâm nghiên cứu chiến lược) tại mọi quốc gia, mọi chính phủ nhất là những nước có vị trí địa lý chính trị tương tự như Ukraine.
Nếu Ukraine cũng theo đuổi chính sách “bốn không” như Việt Nam chắc chắn đã không có sự viện trợ quân sự của 36 quốc gia, và hậu quả ai cũng có thể hình dung được thủ đô Kyiv hôm nay là một đống tro tàn.
Qua hai cuộc bỏ phiếu vừa rồi tại LHQ, người viết không kỳ vọng giới cầm quyền CSVN thay đổi chính sách quốc phòng, nhưng chẳng qua nói phải nói cho hết, viết phải viết cho hết.
Biển vô cùng quan trọng. Phải giữ cho được biển. Nhiều ngàn năm trước, tổ tiên dòng giống Việt vượt núi, băng rừng từ bỏ vùng đất nằm sâu trong đất liền để di dân về phương Nam và đã dừng lại ở Việt Nam chỉ vì nơi đây có biển. Đừng vì sự “ổn định” tạm thời của đời mình hay của đảng mình mà quên đi nền hòa bình, thịnh vượng và ổn định thật sự của cả dân tộc trong nhiều đời sau.
Người đăng: vào lúc

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)