ĐIỂM BÁO MẠNG
- Quốc tế: So găng lần cuối giữa Trump - Biden: Thắng lợi và bế tắc (VNN 25/10/2020)-Sức mạnh tiềm ẩn, cơ hội Donald Trump vượt lên bất lợi (VNN 24/10/2020)-Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020: Mấu chốt trong 10 ngày tới (VNN 24/10/2020)-Bầu cử Tổng thống Mỹ: Thật tệ khi chỉ có 3 cuộc tranh luận để xem (TVN 23/10/2020)-Toàn cảnh trận 'so găng' Trump-Biden cuối cùng (VNN 24/10/2020)-Biden nói với người gốc Việt: Sẽ chống đại dịch, giúp tiểu thương, bảo vệ Obamacare (VOA 23-10-20)-Facebook cao rao tự do ngôn luận; nhưng tại Việt Nam lại hỗ trợ kiểm duyệt! (RFA 23-10-20)-Công an Việt Nam sắp tham gia gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc (VnEx 24-10-20)-
- Trong nước: Làm sao để từ thiện đến với người dân có hiệu quả? (GD 25/10/2020)-Hệ thống công nghệ dựng trong 5 ngày giải cứu hàng trăm hộ dân vùng lũ (VNN 25/10/2020)-Thủ tướng yêu cầu có nghị định thay thế Nghị định 64 về quyên góp, hỗ trợ (KTSG 24/10/2020)-Thủy Tiên thông báo nhận được 150 tỷ, sẽ đến trao tận tay người dân (VNN 24/10/2020)-Tướng Lê Chiêm nói rõ việc cán bộ cơ sở chia nhau lương khô cứu trợ (VNN 24/10/2020)-19 đồng chí lần đầu đắc cử Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy (GD 23/10/2020)-Bão lụt miền Trung Việt Nam: Người dân chưa thấy dấu ấn các lãnh đạo? (BBC 23-10-20)-Đại hội 13: Đảng cần có cơ chế khuyến khích ‘xã hội dân sự’ phát triển (RFA 23-10-20)-Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Xây dựng lực lượng tình báo ‘tinh, gọn, mạnh’ (VNN 23-10-20)-
- Kinh tế: Startup sản xuất ‘trứng gà’ làm từ đậu xanh tìm kiếm mức định giá 2 tỉ đô la (KTSG 25/10/2020)-Thị trường bảo hiểm vi mô đang phát triển nhanh ở Đông Nam Á (KTSG 25/10/2020)-Nợ công: Gắng sức trả tiền vay, còn đâu cho đầu tư phát triển (VNN 25/10/2020)-Doanh nghiệp vận tải chung sức vận chuyển miễn phí hàng cứu trợ (KTSG 24/10/2020)-Tiếp tục bổ sung nguồn lực cho các tỉnh miền Trung vượt qua thiên tai khốc liệt (KTSG 24/10/2020)-Sẽ có tiêu chuẩn về nước mắm truyền thống (KTSG 24/10/2020)-Mai Linh 'chiêu mộ' lái xe cho dịch vụ xe công nghệ trên toàn quốc (KTSG 24/10/2020)-Đóng hầm Thủ Thiêm để diễn tập chữa cháy, giao thông lộn xộn (KTSG 24/10/2020)-Khu đô thị phía Đông phải đảm bảo chống ngập (KTSG 24/10/2020)-Covid-19 là ‘thời cơ’ để doanh nghiệp chuyển đổi số (KTSG 24/10/2020)-Khuyến khích doanh nghiệp tham gia bảo vệ môi trường (KTSG 24/10/2020)-Dược Hậu Giang: Lúc ra đời chẳng có gì, nay đã là doanh nghiệp dược hàng đầu (KTSG 24/10/2020)-Càng khó khăn thì càng phải tạo ấn tượng tốt với du khách (KTSG 24/10/2020)-Nhận diện công ty đại chúng theo Luật Chứng khoán 2019 (KTSG 24/10/2020)-Lũ lụt, hạn hán phá hủy mùa màng đẩy giá cả lương thực tăng nhanh (KTSG 24/10/2020)-Vì sao lại đổ chuyện xây dựng ‘Đô thị thông minh’ cho người dân? (RFA 23-10-20)-Tàn phá thiên nhiên và cái giá phải trả: Mất rừng nguyên sinh, thiên tai khó lường (NLĐ 24-10-20)-Hết sức thận trọng khi xây dựng các thủy điện nhỏ (SGGP 24-10-20)-Xuất khẩu của Việt Nam không phải hoàn toàn nhờ... "tôm, cá" (SGGP 24-10-20)-
- Giáo dục: Bộ Giáo dục nên phát động các thư viện nhà trường tặng sách cho học sinh vùng lũ (GD 25/10/2020)-Hiệu trưởng ký danh sách đề nghị khen thưởng có tên mình vẫn đúng quy định (GD 25/10/2020)-Bộ trưởng Giáo dục giải trình sao về "sạn" sách Cánh Diều với đại biểu Quốc hội? (GD 25/10/2020)-Những chiêu ép buộc học thêm, tâm sự của một hiệu phó tai nghe mắt thấy (GD 25/10/2020)-Đại học Huế công bố điểm chuẩn trúng tuyển đợt bổ sung theo hai phương thức (GD 25/10/2020)-Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ thăm, động viên thầy trò vùng lũ miền Trung (GD 25/10/2020)-Lần đầu tiên Việt Nam có đại học vào TOP 700 thế giới theo US News (GD 25/10/2020)-Giáo viên mới ra trường, hãi nhất là "nhiệm vụ" tiếp khách cơ quan (GD 25/10/2020)-Nhiều trường ở Sài Gòn giảm học phí, tặng học bổng cho sinh viên miền Trung (GD 25/10/2020)-Có hay không “lợi ích nhóm” trong vấn đề thẩm định sách giáo khoa? (GD 24/10/2020)-Vì sao sai phạm của ông Lê Vinh Danh kéo dài? (VNN 25/10/2020)-
- Phản biện: Thử ngồi ghế thẩm phán xét xử về tội danh ở điều 117 Bộ Luật Hình sự năm 2015 (BVN 25/10/2020)-Hà Nguyên-Thủ phạm gây thảm họa ở miền Trung (TVN 24/10/2020)-Tô Văn Trường-Nguy hiểm nào đang rình rập Thủy Tiên (BVN 24/10/2020)-Trung Nam-Trí thức cũng cần giáo dục-đào tạo suốt đời (ĐV 24-10-20)-Cúc Phương-20 năm của họ và ta (BVN 24/10/2020)-Lê Hồng Lâm-Nghe… ‘tù ngay’, nhớ… ‘hốt liền’! (BVN 24/10/2020)-Trân Văn-Facebook hỗ trợ kiểm duyệt ở Việt Nam (BVN 24/10/2020)-Vũ Quốc Ngữ dịch-Thuận lòng dân, dân ủng hộ (TD 24/10/2020)-Lưu Trọng Văn-Nghị định, thông tư và danh dự nhà nước (TD 23/10/2020)-Hoàng Hoành Sơn-Suy nghĩ về quyên góp và làm từ thiện (TD 23/10/2020)-Chu Mộng Long-Luật của dân (TD 23/10/2020)-Nguyễn Đại-Lũ lụt Miền Trung: Nguyên nhân và hệ quả (viet-studies 23-10-20)-(BVN 24/10/2020)- Nguyễn Quang Dy-Bên cạnh Nhà nước, dân cứu dân cũng rất quan trọng (TVN 23/10/2020)-Tư Giang-“Điện - nước” và điện mặt trời (BVN 23/10/2020)-Trần Tịnh Hiền-Bần thần với ảnh (vệ tinh) rừng Việt Nam tại Ngã ba Đông Dương (BVN 23/10/2020)-Vũ Kim Hạnh-Sự việt vị của phòng chống bão lụt (TD 22/10/2020)-Nguyễn Tiến Tường-Thưa Phó thủ tướng: Đó đích thị là tham nhũng! (TD 22/10/2020)-Mai Quốc Ấn-Độc quyền từ thiện hay cò từ thiện? (TD 22/10/2020)-Mai Bá Kiếm-Những lần “xé rào” của ông Năm Công và cuộc họp căng thẳng ở Bộ Chính trị (DT 21-10-20)-Quang Phong-Truyền thông ‘đỏ’ khó… khá! (Blog VOA 21-10-20)-(TD 21/10/2020)-Trân Văn-Một Đông Du mới (VnEx 21-10-20)-GS Trần Văn Thọ-Giáo dục, chỉ một con đường (BVN 21/10/2020)-Nguyễn Huy Cường-Thừa Thiên – Huế: 15 sông chính gánh 33 thủy điện, chịu đời sao thấu? (BVN 21/10/2020)-Mai Bá Kiếm-Đại hội phụ huynh (BVN 21/10/2020)-Trịnh Khả Nguyên-Xả lũ gây thiệt hại, người dân có quyền kiện thủy điện (TD 21/10/2020)-Thanh Nhã-
- Thư giãn: Đứng tim cảnh cụ ông xuống núi bằng đầu (VNN 25/10/2020)-Buôn thịt lợn, bán đồng nát thành đại gia, cả làng toàn biệt thự sang giàu không tưởng (DV 22-10-20)-
Một sáng sớm, tôi vô cùng ngạc nhiên khi nghe mấy câu tiếng Việt phát ra từ văn phòng của ban quản lý ga tàu điện ở Tokyo.
Đó khoảng 5, 6 năm trước, khi tôi bước từ khoang khách xuống sân ga tàu điện để đi bộ đến Đại học Waseda. Buổi sáng giờ cao điểm tại một ga rất đông hành khách nên ban quản lý lưu ý và đưa ra các hướng dẫn để tránh xáo trộn. Trước đây, họ chỉ phát thanh bằng tiếng Nhật. Độ 20 năm trước, nhà ga thêm tiếng Trung Quốc, bây giờ thêm tiếng Việt.
Đi trên đường phố Tokyo những ngày này tôi cũng thường bắt gặp nhiều người, chủ yếu là giới trẻ, vừa đi vừa trò chuyện bằng tiếng Việt. Người Việt Nam ở Nhật đã lên tới 410.000 - thống kê cuối năm 2019 - chiếm 14% trong tổng số người nước ngoài tại đây, đông thứ ba sau Trung Quốc và Hàn Quốc.
Tôi không ngạc nhiên khi nghe tin tân Thủ tướng Suga Yoshihide chọn Việt Nam là nước đầu tiên công du chỉ sau một tháng nhậm chức. Ngoài hai yếu tố Việt Nam là nước bị ảnh hưởng tương đối nhẹ trong đại dịch và đang giữ ghế chủ tịch trong khối ASEAN, yếu tố quan trọng nhất là quan hệ hai nước đang phát triển mạnh về đầu tư, ngoại thương, du học, lao động. Và Việt Nam ngày càng có vị trí chiến lược đối với ngoại giao Nhật Bản.
Đối với Việt Nam, quan hệ Nhật - Việt hiện là cơ hội để đẩy mạnh công nghiệp hóa. Nhật là một trong bảy nước tiên tiến hàng đầu lại có vị trí gần Việt Nam về địa lý và văn hóa, đặc biệt là nước mong muốn thấy một Việt Nam phát triển mạnh mẽ nên đã kiên trì xúc tiến các kế hoạch hợp tác chiến lược với ta. Nhưng để tận dụng các cơ hội đó, Việt Nam phải chủ động tạo tiền đề cần thiết và đưa ra các định hướng chiến lược, không để các quan hệ phát triển tự phát. Trong khuôn khổ bài viết ngắn này, tôi chỉ đưa ra ba vấn đề.
Thứ nhất, một phong trào Đông Du mới đã xuất hiện. Trong số 410.000 người Việt Nam tại Nhật có tới 80.000 là du học sinh, tăng tới 15 lần trong 9 năm qua. Chưa có thống kê chính thức, nhưng trong đó số nghiên cứu sinh bậc tiến sĩ ước tính lên tới 3.000 người, và có ít nhất 1.000 người đã lấy bằng tiến sĩ và đang nghiên cứu theo chế độ hậu tiến sĩ (postdoc). Đây là con số rất lớn, chỉ cần một nửa trong số đó trở về nước làm việc ở các đại học, viện nghiên cứu hay các cơ quan, doanh nghiệp; và số còn lại vừa làm việc ở Nhật vừa kết nối với các đơn vị trong nước thì tri thức khoa học và kinh nghiệm phát triển của Nhật sẽ đóng góp to lớn vào việc phát triển đất nước. Hơn 100 năm trước, Phong trào Đông Du chỉ có khoảng 200 thanh niên sang Nhật do Phan Bội Châu và các đồng chí của ông tổ chức. Ngày nay, du học sinh sang Nhật với con số rất lớn chủ yếu tự phát. Song nhà nước cần có kế hoạch, tạo điều kiện để những tài năng này đóng góp hữu hiệu cho phát triển.
Thứ hai, hiện có khoảng 220.000 thực tập sinh kỹ năng và trên 2.300 người có kỹ năng đặc biệt - những người vừa hoàn thành các khóa thực tập kỹ năng vừa được bồi dưỡng thêm các kỹ năng đặc biệt. Đây cũng là vốn quý của Việt Nam. Do dịch Covid-19, nhiều người lâm vào hoàn cảnh rất khó khăn vì đã thực tập xong mà không về nước được, ở lại Nhật thì thất nghiệp, vì các công ty Nhật cũng đang gặp khó khăn, không tuyển thêm người. Trong lúc đó tại Việt Nam, nhiều nhà máy đang thiếu các lao động tay nghề này. Khẩn trương tổ chức nhiều chuyến bay đặc biệt, lần lượt cho mở lại các chuyến bay thương mại là cách để giải quyết vấn đề.
Ngoài ra, còn có nhiều lao động người Việt làm việc tại Nhật ngoài chương trình thực tập sinh kỹ năng. Khó có con số chính xác về số lao động này nhưng ít nhất phải trên 100.000 người. Đa số họ phải tốn một số tiền rất lớn, thường phải vay mượn, để làm các thủ tục đi lao động ở nước ngoài nên phải làm việc vất vả, chịu cuộc sống khó khăn vì tiết kiệm để trả nợ. Một số người khó khăn sinh ra trộm cắp, cướp giật và các hành vi phạm tội khác. Trong số người nước ngoài tại Nhật, người Việt đông thứ ba nhưng người phạm tội lại đông nhất, gây hình ảnh rất xấu tại đây. Lao động xuất khẩu phải tốn số tiền quá lớn cho các công ty môi giới là cái gốc của vấn đề. Tôi chỉ thắc mắc, chuyện đã được nói đến hàng chục năm nay, tại sao không được giải quyết? Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội phải giải trình về bi kịch này.
Thứ ba, nền công nghiệp Việt Nam còn mỏng, lại chủ đạo lắp ráp chế biến nên càng xuất khẩu càng phải nhập khẩu linh kiện, bộ phận và các sản phẩm trung gian khác từ Trung Quốc và Hàn Quốc. Nhân cơ hội có dòng thác FDI mới chuyển dịch từ Trung Quốc sang các nước ASEAN và Ấn Độ, trong đó doanh nghiệp Nhật là một tác nhân quan trọng, Việt Nam cần chủ động chuẩn bị các điều kiện về chính sách, hạ tầng và nhân lực để tiếp nhận những dự án có thể chuyển dịch cơ cấu công nghiệp Việt Nam. Nếu để cho dòng thác FDI tự phát chảy, có thể chỉ còn các dự án chất lượng kém đến từ mấy nước lân cận, vừa không phù hợp với nhu cầu công nghiệp hóa hiện nay vừa gây ra cạnh tranh không cần thiết với doanh nghiệp nội.
Nếu muốn những doanh nghiệp hàng đầu của Nhật đến triển khai các dự án chất lượng cao, chính phủ cần tích cực tiếp thị, bàn thảo cùng họ những chính sách và chuẩn bị cần thiết. Chẳng hạn, chỉ định vài khu công nghiệp đặc biệt và đầu tư hạ tầng tốt để những doanh nghiệp Nhật có công nghệ cao, có qui mô và năng lực lan tỏa lớn đến Việt Nam đầu tư sản xuất, lập trung tâm nghiên cứu và ứng dụng công nghệ, lập bản bộ quản lý dây chuyền cung cấp cho cả vùng châu Á. Chúng ta đang muốn doanh nghiệp Nhật đến đầu tư ở Khu công nghệ cao Hòa Lạc, nhưng hình như nhiều doanh nghiệp Nhật không hưởng ứng lắm. Theo tôi tìm hiểu, bởi đa số họ cho rằng vị trí địa lý của Hòa Lạc không có tính kinh tế do xa sân bay Nội Bài, xa cảng Hải Phòng; cơ sở hạ tầng sinh sống cho người nước ngoài lại chưa được đầu tư. Làm sao để có lực lượng lao động đáp ứng được các dự án công nghệ cao cũng là quan tâm của họ. Trong ngắn hạn, nếu tổ chức tốt việc đưa số thực tập sinh kỹ năng và lao động có tay nghề trong nhóm đã hoặc sắp hết hợp đồng lao động tại Nhật, ta sẽ giải quyết ngay được vấn đề. Còn trong dài hạn là giáo dục, đào tạo.
Chuyến thăm của thủ tướng Suga là cơ hội cho Việt Nam chủ động hành động, thiết lập tầm nhìn chiến lược và tận dụng phong trào Đông Du mới để đẩy mạnh công nghiệp hóa.
Trần Văn Thọ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét