ĐIỂM BÁO MẠNG
- Quốc tế: Trung Quốc tự ái khi hàng xóm thân mật bắt tay nhau (TVN 2/7/2016)-Kẻ chuyên bóc bí mật của Hillary lộ diện (VNN 2/7/2016)-Nhà chọc trời 'mọc như nấm' ở Bình Nhưỡng (VNN 2/7/2016)-Philippines không dại dột bán rẻ quyền và lợi ích hợp pháp của quốc gia, dân tộc (GDVN 2/7/2016)-Sự thật thật sự vẫn rất mù mờ (GDVN 2/7/2016)-Philippines muốn "hạ cánh mềm" với Trung Quốc sau phán quyết của PCA (GDVN 2/7/2016)-Bắc Kinh đối mặt với nguy cơ mất kiểm soát nền kinh tế (GDVN 2/7/2016)-Sputnik cổ súy Mỹ rời khỏi Biển Đông, để các nước "quy thuận" Trung Quốc? (GDVN 2/7/2016)-Cuộc chiến nội bộ của Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông (bvb 2/7/2016)-Feng Zhang/NCQT-
- Trong nước: Bà Phạm Chi Lan: Cần làm rõ những ai đã 'ưu đãi' cho Formosa gây thảm họa môi trường (MTG 1-7-16)- Bước chân đầu tư vào Việt Nam 15 năm, Formosa để lại những gì? (MTG 1-7-16)-Cá chết, ô nhiễm biển diện rộng, bồi thường thế nào? (TT 1-7-16)- Sau Formosa, nhìn lại quy trình cấp phép xả thải ở Việt Nam (RFA 30-6-16)-- Bộ trưởng Trương Minh Tuấn lý giải việc "chậm công bố" thủ phạm gây cá chết (infonet 1-7-16)- Hướng dẫn viên người Hoa nói cố đô Huế thuộc TQ (VNN 2/6/2016)-Phó Thủ tướng: 500 triệu USD Formosa bồi thường tập trung cho dân (VNN 2/6/2016)-
- Kinh tế: Nông nghiệp Việt Nam tăng trưởng âm (VnEx 28-6-16) Trước giờ tăng thuế: Việt Nam vượt mốc 1 tỷ USD nhập ôtô trong 6 tháng (VnE 1-7-16) - Mục đích cao nhất là quyền lợi chính đáng của nhân dân (ND 1-7-16)-Ông Nguyễn Thiện Nhân: Công bố nguyên nhân cá chết rất có ý nghĩa với nhân dân (infonet 1-7-16) -Nguồn tiền trong dân lớn nhưng lại rơi vào cá độ bóng đá, kinh doanh đa cấp (CAND 1-7-16) -HN làm rõ phát ngôn thô lỗ của Phó TGĐ Đường sắt (VNN 1-7-16)-Viễn cảnh Hà Nội không xe máy: Tiền đâu? (VNN 2/6/2016)-Hạt vi nhựa: 'Kẻ giết người' âm thầm (VNN 2/7/2016)-
- Giáo dục: Loạn chuẩn mực và câu chuyện giáo dục Việt Nam (NĐT 30-6-16) -- Bài Lê Ngọc Sơn-Tiến sĩ “mất thiêng”, vì sao? (TBKTSG 30-6-16)-Công bố quốc tế có khó? (TS 28-6-16)-"Ai tự thấy không xứng đáng thì đừng đứng vào đội ngũ người thầy" (GDVN 2/7/2016)-Thủ tướng bổ nhiệm PGS. Nguyễn Kim Sơn giữ chức Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội (GDVN 2/7/2016)-Công bộc Tràng An thanh lịch với “mày” và “chúng..." (GDVN 2/7/2016)-
- Phản biện: Ngày Phán quyết & Khủng hoảng Lòng tin (viet-studies 30-6-16)-Nguyễn Quang Dy- Về dư luận "Con vua thì lại làm vua" (ANTG CT 1-7-16) -Giải pháp chống tệ nạn con ông cháu cha (MTG 26-6-16)- Cá chết: Việc cần làm sau khi thủ phạm lộ diện (TVN 2/6/2016)-Cá chết và một chính phủ minh bạch (TVN 1/7/2016)-Ba câu hỏi sau việc Formosa nhận trách nhiệm làm biển Việt Nam nhiễm độc (BVN 2/7/2016)-Hoàng Hưng-Formosa - sao 'các người' độc ác với nhân dân Việt Nam đến vậy? (BVB 1/6/2016)-Trần Hồng Phong-
- Thư giãn: 40 m2 sân thượng thu 3 tạ dưa vàng: 'Vô địch Bắc bộ' (VNN 2/6/2016)-GIẢI PHÁP CHỐNG TỆ NẠN CON ÔNG CHÁU CHALÊ HỌC LÃNH VÂN /MTG 26-6-2016
Hiện tượng Con Ông Cháu Cha (viết tắt COCC) không thiếu trong xã hội Việt Nam. Tuy nhiên, nếu trước kia nó chỉ khép nép thì trong chục năm lại đây nó không còn e dè nữa, và trong vòng một hai năm gần đây nó trở nên ngang ngược, công khai thách thức lương tâm xã hội.
Đã có nhiều đề xuất về giải pháp cho vấn nạn này. Sau đây là một đề xuất như vậy của một chuyên viên về tổ chức quản lý từng làm việc ở các công ty đa quốc gia châu Âu và Mỹ.
COCC thực là một câu hỏi thách thức lương tâm, nhưng nó chỉ là một mặt của vấn đề rộng hơn và nhức nhối hơn nhiều: vấn đề nhân sự khiến cho các chức trách lớn và rất lớn lọt vào tay những con người bất xứng hay tệ hơn đã từng vướng vào nhiều lỗi về năng lực chuyên môn lẫn đạo đức cá nhân, nhưng họ vẫn tiếp tục được cất nhắc và bổ nhiệm. Do thiếu vắng tài năng và đạo đức, chức trách trong tay không phải để họ phục vụ nhân dân mà để họ tận vơ vét và chuẩn bị cho con cháu họ thay thế! Và chu kỳ vơ vét lại tiếp tục!
Thế nào là Con Ông Cháu Cha?
Hiện tượng Con Ông Cháu Cha là hiện tượng người con, cháu, em…, nghĩa là người thân của một quan chức, được đề bạt, bổ nhiệm bởi quan chức đó hay dưới áp lực, ảnh hưởng của quan chức đó. Một thí dụ như vậy được thấy qua trường hợp ông Lê Phước Hoài Bảo, vị Giám đốc sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Nam gây xôn xao dư luận năm ngoái, và mới đây là con của nguyên Bộ trưởng bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng.
Xác định trên sẽ không khiến chúng ta nhầm lẫn rằng trường hợp Tổng Thống Bush con với trường hợp ông Bảo đều là COCC (dù tầm vóc hai người và hai sự việc khác nhau). Trường hợp ông Bảo là COCC vì quá trình thăng tiến của ông do sự bổ nhiệm trực tiếp của cha ông lúc còn đương nhiệm, hoặc do cấp dưới của cha ông. Còn chức vụ Tổng thống của ông Bush con, trái lại, do dân chúng lựa chọn qua một cuộc bầu cử minh bạch, công khai và bình đẳng giữa các ứng cử viên. Trường hợp ông Bush con không phải COCC.
Xã hội các nước dân chủ hay các công ty đa quốc gia đều có luật pháp hay nội quy phòng ngừa tệ nạn COCC. Nói chung họ cấm cha con, chồng vợ, anh em… làm chung trong một cơ quan trong đó người này là cấp dưới trực tiếp của người kia, hay người này là cấp dưới của cấp dưới trực tiếp của người kia. Lý do chính của sự cấm này là sự bất bình đẳng trong cơ quan, và/hay sự bất tiện trong khi làm việc. Bình đẳng là một giá trị rất được tôn trọng của xã hội văn minh, bởi vì bình đẳng là một trong những điều kiện của xã hội khai phóng.
Dư luận bất bình và đề nghị giải pháp
Nhiều tiếng nói chống lại tệ nạn COCC đã cất lên. Sau mô tả hiện tượng là đề nghị giải pháp, và nhìn chung có hai hướng chính trong các giải pháp được đề nghị này:
Hướng 1: kêu gọi cán bộ có trách nhiệm học tập tấm gương đạo đức của các cá nhân trong lịch sử như Hồ Chí Minh, Nguyễn Trãi, Trần Thủ Độ, Tô Hiến Thành…
Hướng 2: kêu gọi đảng Cộng Sản Việt Nam, nhà nước Việt Nam có các biện pháp minh bạch trong thi tuyển công chức, đề bạt, bồi dưỡng…
Trong khi không hề coi nhẹ khía cạnh giữ gìn đạo đức trong giới công quyền cũng như không hề coi nhẹ các biện pháp minh bạch trong thi tuyển công chức, đề bạt, bồi dưỡng thì thực lòng tôi vẫn chưa yên tâm khi chưa thấy đề cập tới một giải pháp mà tôi nghĩ là gốc của vấn đề: giao sự giám sát về cho nhân dân.
Tại sao giao sự giám sát về cho nhân dân là giải pháp gốc?
Chắc ai trong chúng ta cũng công nhận rằng:
Một quốc gia, một xã hội là do nhân dân mà ra. Nhân dân, lãnh thổ, chính quyền là ba thành tố gốc cấu tạo nên một quốc gia, cả về mặt thực thể lẫn về mặt pháp lý.
Trong ba thành tố đó, Nhân Dân là gốc quan trọng nhất, bởi vì không có nhân dân làm gì có chính quyền? Và cũng không có lãnh thổ vì không có cương vực, chỉ có một mảnh đất hoang!
Vậy nhân dân là thành tố gốc của quốc gia, là nguồn gốc của chính quyền. Chính quyền do nhân dân tạo ra với sứ mạng chính là phục vụ nhân dân, trong đó cụ thể là:
1) Bảo vệ tài sản và tính mạng dân chúng
2) Bảo vệ các quyền tự do căn bản của dân chúng
3) Bảo vệ lãnh thổ
4) Phát triển quốc gia (kinh tế, giáo dục…)
Một chính quyền với sứ mạng đó phải là một chính quyền tôn trọng các giá trị Công Bằng, Chí Công Vô Tư, Liêm Chính… Bản chất của hiện tượng COCC mâu thuẫn hoàn toàn với các giá trị nói trên. Chính quyền là nơi các thành viên của nó phục vụ nhân dân, không phải phục vụ một gia đình, một dòng họ, một phe nhóm! Nếu các thành viên của chính quyền đó vi phạm thì dân chúng sẽ loại bỏ ra khỏi hệ thống chính quyền. Vậy sự giám sát của Nhân Dân là giải pháp căn bản nhất để ngăn cấm và phòng ngừa tệ nạn COCC.
Giải pháp để giao sự giám sát về cho Nhân Dân
Xét các hoàn cảnh thực tế của nước Việt Nam hiện nay do một đảng - đảng Cộng sản Việt Nam - lãnh đạo,
Xét bài học của lịch sử hàng ngàn năm: Quyền lực làm tha hóa con người, tha hóa tổ chức. Quyền càng lớn và càng tập trung, sự tha hóa càng lớn,
Xét thực tế rằng tệ nạn COCC do và chỉ do những thành viên quyền thế của chính quyền gây ra,
Xét mục đích của đề nghị này là hỗ trợ chính quyền khắc phục tệ nạn COCC,
Tôi xin đề nghị một giải pháp như sau:
Thiết lập một Ban Chuyên trách Kiểm tra Nội bộ với trách nhiệm và tính chất như sau:
1) Trách nhiệm: Kiểm tra nội bộ mà chủ yếu là kiểm tra các sự bổ nhiệm ở mức độ quan trọng.
2) Tính chất:
A - Ban Chuyên trách không tham gia hệ thống quyền lực chính trị và công quyền.
B - Ban Chuyên trách không quyết định bổ nhiệm, chỉ kiểm tra và báo cáo kết quả nhận xét cho những người ra quyết định bổ nhiệm và cho các cấp lãnh đạo đảng và chính quyền tương xứng
C – Hoạt động kiểm tra độc lập với với hệ thống quyền lực Đảng và chính quyền.
Ban Chuyên trách được tổ chức gọn nhẹ, thành phần lãnh đạo Ban do Quốc hội bầu ra trên danh sách các ứng viên. Các ứng viên là thân hào nhân sĩ trong nước muốn tham gia hoạt động này, có kinh nghiệm trong các lãnh vực quản lý, pháp lý, hành chánh… tốt nhất là không thuộc hệ thống đảng hay chính quyền. Do không tham gia hệ thống quyền lực, các ứng cử viên nên có tư cách độc lập (không do Mặt Trận Tổ Quốc giới thiệu) thì tiếng nói sẽ thuyết phục dân chúng hơn.
Hoạt động của Ban Chuyên trách này độc lập với Kiểm toán và Thanh tra Nhà nước, và hoạt động chủ yếu trong các vụ việc có nhiều tai tiếng hay có khả năng có nhiều tai tiếng.
Một Ban như vậy có tốn chi phí không? Có, nhưng so với các thất thoát do hiện tượng COCC tạo ra thì chi phí này xứng đáng đầu tư vì sẽ ngăn chặn phần lớn thất thoát.
Nếu Ban Chuyên trách hoạt động có hiệu quả, dần dần có thể mở rộng hoạt động kiểm tra sang lãnh vực chi tiêu công, bởi vì tệ nạn COCC và tham nhũng thường song hành với nhau.
Tôi mạnh dạn đề đạt ý nghĩ của mình, mong góp phần vào việc lành mạnh hóa xã hội. Tôi nghĩ rằng nếu có một cơ quan kiểm tra tương đối độc lập thì sẽ giảm việc vừa tiến hành công việc vừa tự kiểm tra, nghĩa là vừa đá bóng vừa thổi còi. Việc này sẽ đem lại những điều tốt đẹp hơn cho dân chúng và cả cho Đảng!
Lê Học Lãnh Vân
VỀ DƯ LUẬN 'CON VUA THÌ LẠI LÀM VUA'
ANTG CT 178 1-7-2016
LTS: Kính thưa bạn đọc!
Trong mấy ngày qua, Tòa soạn nhận được nhiều câu hỏi của bạn đọc gửi về cho chuyên mục “Bạn đọc hỏi nhà báo trả lời” liên quan đến việc cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng bổ nhiệm con trai mình và đề cập đến những trường hợp con trai một số lãnh đạo lại làm... lãnh đạo.
Có không ít ý kiến cho rằng một số người còn rất trẻ được bổ nhiệm vào những vị trí quan trọng của một ngành, một tỉnh hay một thành phố là do những người đó có bố làm quan to. Vì có nhiều câu hỏi cùng nội dung, Tòa soạn xin tóm lược lại nội dung của các câu hỏi như vậy và xin dành phần trao đổi của nhà báo Minh Đức với bạn đọc.
Nhà Báo Minh Đức: Từ năm 2015 đến nay, có một việc mà dư luận bàn luận nhiều. Đó là việc một số cán bộ rất trẻ đã được bổ nhiệm giữ những vị trí quan trọng nhất nhì của một tỉnh, một thành phố, rồi của một sở, một ngành... Có thể nói có hai luồng dư luận về việc này.
Luồng dư luận chính coi việc bổ nhiệm đó với lý do chính là những cán bộ trẻ này là con của các đồng chí lãnh đạo cao cấp. Luồng dư luận này cho rằng: Nếu những người trẻ kia không phải là con em của các đồng chí lãnh đạo cao cấp ấy thì không thể nào được bổ nhiệm những chức vụ như vậy.
Tại sao có dư luận như vậy và ta thử nhìn nhận sự việc này một cách công bằng như thế nào. Nhìn lại lịch sử của chính quyền cách mạng từ khi được thành lập tới nay chúng ta đều biết có một thời gian, các đồng chí lãnh đạo của chúng ta được giao giữ những vị trí vô cùng quan trọng và họ đã cùng nhân dân làm lên những chiến công hiển hách của dân tộc như Trần Phú, Hà Huy Tập, Võ Nguyên Giáp, Trường Chinh, Phạm Văn Đồng...
Nhân dân đã luôn kính trọng và tự hào về họ. Nhưng chính họ là những người bằng trí tuệ, nhân cách và sự cống hiến cho Tổ quốc đã làm nên vị trí của mình một cách xứng đáng nhất. Rồi sau thế hệ cách mạng ấy, việc bổ nhiệm những người trẻ như họ vào các vị trí quan trọng của Đảng, chính quyền cách mạng không còn như vậy nữa.
Và sau một thời gian rất dài cho đến bây giờ thì việc bổ nhiệm những người trẻ giữ những vị trị quan trọng như chúng ta đã biết mới lại xuất hiện. Nhưng sự xuất hiện những cán bộ trẻ giữ chức vụ quan trọng đó không làm thỏa mãn người dân. Vì sao? Tôi nghĩ có ba lý do cơ bản dẫn đến việc người dân băn khoăn và có cả nghi ngờ đối với việc bổ nhiệm này:
Nguyên nhân thứ nhất: Trước khi được bổ nhiệm giữ những vị trí quan trọng, các cán bộ trẻ này chưa để lại ấn tượng gì trong lòng người dân. Hầu hết người dân nhận thấy con đường đi đến các vị trí đó của họ là một con đường quá dễ dàng và như được dọn trước. Những người trẻ đó không cần phải phấn đấu hay thể hiện gì nhiều trước nhân dân bằng trí tuệ và nhân cách của mình.
Nguyên nhân thứ hai: Các cán bộ trẻ được bổ nhiệm giữ những vị trí quan trọng đều là con của các đồng chí lãnh đạo cao cấp. Những người có quyền hành có thể nói cao nhất trong Đảng, chính quyền hoặc cao nhất của một bộ, một tỉnh hay thành phố. Cho nên việc đặt con em mình vào những vị trí quan trọng ấy không cần phải đòi hỏi những tiêu chuẩn nhất định nào đó.
Nguyên nhân thứ ba: Lâu nay, việc “con ông cháu cha” đã trở thành một vấn đề bức xúc trong xã hội. Hơn nữa, trong những bổ nhiệm năm 2015 hầu như không có nhiều cán bộ trẻ thuộc con em của những gia đình bình thường.
Chính ba nguyên nhân cơ bản đó đã dẫn đến dư luận không đồng thuận trong việc bổ nhiệm một số cán bộ trẻ. Lâu nay, người dân vẫn có câu “Cả đời phấn đấu không bằng cơ cấu một lần”. Dư luận bức xúc của nhân dân về việc bổ nhiệm các cán bộ trẻ trong năm 2015 hay những trường hợp mới đây không phải là không có lý do. Tất nhiên cũng có những ý kiến cực đoan, không công bằng.
Chúng ta đều biết có không ít quốc gia mà một gia đình có tới hai người làm thủ tướng hoặc tổng thống như Mỹ, Singapore, Ấn Độ, Hàn Quốc... chẳng hạn.
Nhưng ở các nước đó không hề có dư luận ngờ vực về các vị trí cao nhất của quốc gia khi nằm trong tay gia đình của một người. Bởi ở đó, việc chọn lựa những vị trí cao của quốc gia đều rất minh bạch, công bằng và dân chủ. Đó là sự lựa chọn của người dân chứ không phải sự lựa chọn của một vài cá nhân trong chính quyền của họ. Ví dụ nước Mỹ, không chỉ các Tổng thống Mỹ xuất phát từ các gia đình danh giá mà có những tổng thống xuất phát từ những gia đình rất đỗi bình thường hoặc từ một diễn viên.
Tổng thống Barack Obama là một ví dụ điển hình. Ông sinh ra trong một gia đình bình thường ở Mỹ. Cha ông lại là một người ngoại quốc da màu. Chính vì cách lựa chọn người đứng đầu của nước Mỹ hay những vị trí quan trọng khác mà họ luôn nhận được sự tôn kính của người dân.
Tôi nghĩ ở Việt Nam, chúng ta cũng phải làm quen với sự thật này. Bởi có những gia đình mà ông bà, cha mẹ giữ những vị trí quan trọng trong chính quyền sẽ tạo ra một đời sống mang tính truyền thống. Hoạt động của những người đi trước trong gia đình có ảnh hưởng đến tư duy, phong cách của thế hệ sau.
Ngay trong khu vực, chúng ta đã được chứng kiến điều đó như nữ Thủ tướng Ấn Độ, nữ Thủ tướng Hàn Quốc, Thủ tướng Singapore... Những người đó đã tiếp nối truyền thống của gia đình họ một cách xuất sắc.
Cũng như không ít các gia đình cách mạng Việt Nam trước kia đã chứng minh tính truyền thống hay kế thừa những phẩm chất tốt đẹp của các thế hệ đi trước trong gia đình họ trong những gia đoạn đầu của cách mạng Việt Nam. Nhưng sau này, chúng ta không thể không thừa nhận một điều là, không ít con em của những cán bộ cao cấp đã không tiếp nối và thừa hưởng được truyền thống tốt đẹp của cha anh họ. Ngược lại, họ lợi dụng vị trí của cha ông mà kiếm tìm lợi ích cho cá nhân. Lối sống của họ đã gây ra những dư luận không tốt trong nhân dân.
Vấn đề này hiện rõ trong khoảng thời gian sau chiến tranh (1975) và đặc biệt từ khi đất nước mở cửa cho tới nay. Họ thấy con em của không ít cán bộ cao cấp sống có thể nói là xa hoa và không hề có sự chia sẻ hay đồng cảm với nhân dân còn sống trong bao thiếu thốn. Chính vì thế mà khi các cán bộ trẻ là con em cán bộ cao cấp được bổ nhiệm những vị trí quan trọng thì người dân không thể chia sẻ với họ được.
Đến lúc, chúng ta phải bỏ tư duy này. Nhưng để bỏ được tư duy và cách nhìn này của xã hội thì cần sự thay đổi của cả hai phía: Chính quyền và người dân.
Chính quyền phải thay đổi cách lựa chọn nhân tài cho đất nước và bổ nhiệm họ vào những vị trí quan trọng. Một câu hỏi làm chúng ta suy nghĩ: Liệu có phải không còn cán bộ trẻ nào giỏi bằng hay giỏi hơn và tư cách hơn những cán bộ trẻ là con em các cán bộ cao cấp đã được bổ nhiệm không? Nếu có sao họ không được bổ nhiệm? Thực tế là có nhưng thực tế cũng cho thấy rằng họ khó mà được bổ nhiệm vào các vị trí quan trọng nào đó. Đây là sự thật. Một sự thật buồn.
Còn nhân dân cũng phải thay đổi cách nhìn của mình ở những trường hợp cụ thể. Có những con em của các cán bộ cao cấp được đào tạo bài bản, có nhân cách và biết cống hiến cho đất nước. Họ xứng đáng được bổ nhiệm vào những vị trí quan trọng của đất nước. Họ lại có một lợi thế rất quan trọng là được cha ông họ tôi luyện cách nhìn của một chính khách từ nhỏ.
Một chính khách phải là một người được đào tạo và tôi luyện rất kỹ lưỡng về bản lĩnh, kinh nghiệm và cả truyền thống gia đình, đặc biệt trong những gia đình mà các thế hệ trước đó giữ những vị trí quan trọng của đất nước.
Nếu chúng ta coi việc bổ nhiệm những cán bộ trẻ giữ những vị trí quan trọng như trong thời gian gần đây là một đột phá trong khâu nhân sự thì đại đa số trong các cơ quan của Đảng và Nhà nước hiện nay lại đang rơi vào “già hóa” cán bộ lãnh đạo.
Rất hiếm những cán bộ trẻ như các nhân sự được bổ nhiệm gần đây được chọn lựa ở hầu hết các cơ quan trong cả nước. Và chính sự tương phản quá lớn như vậy lại làm cho người dân không thể không nghĩ đến câu của người xưa “Con vua thì lại làm vua”.
Hy vọng trong những năm tới, vấn đề nhân sự sẽ có những đột phá mang tính chiến lược trên một bình diện lớn. Chỉ như thế, chúng ta mới mang lại một cuộc cách mạng về nguồn lực trí tuệ cho sự phát triển của đất nước. Và chỉ như thế, những người trẻ với nền tảng tri thức và sự sáng tạo mới mẻ mới không bị thui chột và không bỏ đi sống và làm việc ở một đất nước khác như chúng ta đang chứng kiến.
ANTG CT số 178
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét