Thứ Hai, 7 tháng 2, 2022

20220207. TẾT, XUÂN NGHĨ VỀ GIÁO DỤC

 ĐIỂM BÁO MẠNG

NĂM MỚI, CÙNG LẮNG NGHE CHIA SẺ CỦA BỘ TRƯỞNG NGUYỄN KIM SƠN
THÙY LINH/ GDVN 1-1-2022

LTS: Năm 2021 khép lại với nhiều kết quả đáng ghi nhận của ngành Giáo dục mặc dù tình hình dịch COVID diễn biến rất phức tạp.

Tuy nhiên bên cạnh đó cũng còn nhiều trăn trở về những việc cần được triển khai mạnh mẽ và làm tốt hơn trong thời gian tới.

Nhân dịp Xuân Nhâm Dần, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã có cuộc trò chuyện với Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn để lắng nghe những chia sẻ và dự định của ngành trong năm 2022.

Phóng viên: Dư luận hoan nghênh và đồng tình rất cao khi Bộ trưởng nhấn mạnh, đối với môn Ngữ văn, cần chấm dứt học theo văn mẫu, bài mẫu, dẫn tới triệt tiêu sự sáng tạo của thầy và trò. Để cụ thể hóa chủ trương này, Bộ đã chuẩn bị những giải pháp gì, lộ trình như thế nào?

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Môn Ngữ văn là môn học có tầm quan trọng trong việc bồi đắp tình cảm, các năng lực thẩm mỹ, phẩm chất làm người, lấy phát triển con người, nâng cao trí tuệ cảm xúc, năng lực cảm xúc làm trọng tâm. Đặc biệt, một trong những việc cần làm tốt đầu tiên đối với môn học này là trang bị kiến thức và kỹ năng biết và vận dụng tiếng Việt đúng, thành thạo.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn (ảnh: Bộ Giáo dục và Đào tạo)

Vừa qua trong một số cuộc họp và chỉ đạo công việc tôi có nêu là cần phải chấm dứt, ngăn chặn việc dạy theo văn mẫu. Bởi việc dạy theo văn mẫu, đặc biệt là việc giáo viên đọc cho học sinh chép rất tai hại cho việc phát huy tính chủ động, sáng tạo những cảm xúc và những tình cảm chân thực, chân thành của học sinh khó được phát huy. Trong thời gian tới, ngành sẽ nghiên cứu và có những biện pháp cụ thể hơn để điều chỉnh.

Nhiều địa phương đang dần dần đưa học sinh trở lại trường, vậy kế hoạch của Bộ như thế nào để bù đắp kiến thức cho học sinh khi bước vào học kỳ 2?

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Mong mỏi được đến trường học tập trực tiếp của học sinh, giáo viên là mong mỏi rất chính đáng. Đối với ngành Giáo dục, việc chuyển trạng thái sang thích ứng an toàn, dần mở cửa trường học là nhiệm vụ rất quan trọng để các hoạt động giáo dục sớm quay trở lại trạng thái bình thường.

Thực hiện chủ trương thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh Covid-19 của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành nhiều hướng dẫn cụ thể gửi các địa phương về việc dạy học trực tiếp, mở cửa trường học an toàn; Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã phối hợp với Bộ Y tế để có hướng dẫn tới từng cơ sở giáo dục về các phương án đảm bảo an toàn khi học sinh trở lại trường học trực tiếp.

Cùng với việc mở cửa trường học, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các địa phương có kế hoạch bù đắp kiến thức cho học sinh sau khi các em được trở lại học trực tiếp, trong đó rà soát, đánh giá và phân định từng nhóm học sinh cụ thể để lên kế hoạch dạy bù trong ngắn hạn và dài hạn. Việc bù đắp kiến thức được ngành giáo dục xác định không chỉ thực hiện trong một năm mà còn kéo dài trong nhiều năm. Bên cạnh việc bù đắp kiến thức, các nhà trường cũng cần nhận diện được những vấn đề tâm lý của học sinh, để có tư vấn, hỗ trợ tâm lý cho học sinh trong đại dịch Covid-19 và sau khi quay lại trường học.

Bộ Y tế sẽ sớm có văn bản chỉ đạo điều chỉnh về cách xác định cấp độ dịch, Bộ Giáo dục và Đào tạo theo đó cũng sẽ ban hành văn bản điều chỉnh các văn bản cũ để phù hợp với hướng dẫn của Bộ Y tế trong tình hình mới.

Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng sẽ có thêm một số hướng dẫn cho bậc mầm non để tạo thuận lợi cho các địa phương triển khai. Trước khi học sinh quay trở lại trường, cần chuẩn bị tinh thần, thái độ cho cả phụ huynh và học sinh; trong những ngày đầu học sinh quay trở lại trường cần có các hoạt động hội nhập, tương tác xã hội, kỹ năng khác. Bởi sau thời gian dài học trực tuyến, sẽ có trường hợp học sinh ngại học trực tiếp, giáo viên ngại dạy trực tiếp, do đó, cần có những hỗ trợ để học sinh hứng thú, mong muốn được học trực tiếp, giáo viên thích ứng trở lại với dạy trực tiếp.

Với hình thức dạy trực tuyến đã được xác lập trong 2 năm qua và tạo ra cú hích thúc đẩy công nghệ thông tin, chuyển đổi số của ngành Giáo dục, chúng ta cần chú ý không vì học sinh trở lại học trực tiếp mà lãng phí hình thức dạy học này.

Ngược lại cần tăng cường những yếu tố tích cực của dạy học trực tuyến để hỗ trợ dạy học trực tiếp. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2022 là củng cố, bù đắp kiến thức để chuẩn bị tốt nhất cho những năm tiếp theo, vì vậy, khi học sinh trở lại, các nhà trường cần tập trung hỗ trợ kiến thức, tâm lý cho học sinh, thực hiện đánh giá, phân nhóm phù hợp để hỗ trợ hiệu quả.

Thời gian qua, các địa phương, nhà trường triển khai dạy và học dựa theo nội dung chương trình cốt lõi do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, khi học sinh quay trở lại học trực tiếp, các Sở Giáo dục và Đào tạo cần lưu ý vẫn tiếp tục thực hiện nội dung chương trình này. Nếu các địa phương, cơ sở giáo dục nào hoàn thành sớm thì quay trở lại củng cố kiến thức, kỹ năng cho học sinh. Bên cạnh đó, các địa phương, nhà trường cũng cần cân nhắc lộ trình kiểm tra đánh giá phù hợp.

Xin Bộ trưởng chia sẻ một số nhiệm vụ ưu tiên của ngành giáo dục trong năm 2022?

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Trong năm 2022, Ngành Giáo dục tiếp tục thực hiện công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết 29 và Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, trong đó, ưu tiên triển khai một số nhóm nhiệm vụ trọng tâm.

Cụ thể, tiếp tục chỉ đạo ứng phó với dịch Covid-19, củng cố chất lượng, khắc phục các tác động của dịch bệnh đối với ngành giáo dục. Tiếp tục thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về phát triển giáo dục và đào tạo; rà soát, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật; triển khai nghiên cứu xây dựng Luật Nhà giáo, Luật Học tập suốt đời; rà soát Luật Giáo dục đại học.

Triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với lớp 3, lớp 7, lớp 10; nâng cao chất lượng biên soạn, thẩm định và lựa chọn sách giáo khoa đối với lớp 4, lớp 8, lớp 11; tăng cường các điều kiện đảm bảo triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 như chuẩn bị đội ngũ nhà giáo, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.

Tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2022, đảm bảo ổn định, phù hợp với tình hình dịch bệnh, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông và đổi mới giáo dục đại học.

Triển khai thực hiện Chiến lược phát triển giáo dục 2021-2030, tầm nhìn 2045. Tiếp tục xây dựng và triển khai thực hiện Khung chiến lược phát triển giáo dục đại học; Quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học và cao đẳng sư phạm giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 và Quy hoạch mạng lưới các trường chuyên biệt.

Tiếp tục triển khai thực hiện tự chủ đại học; tăng cường giải pháp phát triển khoa học, công nghệ; đẩy mạnh đổi mới sáng tạo trong các cơ sở giáo dục đại học. Tăng cường chuyển đổi số, đẩy mạnh cải cách hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục và đào tạo; xây dựng hạ tầng học tập quốc gia; xây dựng kho học liệu số; tăng cường các điều kiện đảm bảo và kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy và học trực tuyến.

Trong năm 2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp với Bộ Nội vụ từng bước khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên tại các địa phương. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật về giáo dục nhằm xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, ngăn ngừa và xử lý nghiêm các hành vi sai phạm trong giáo dục và đào tạo.

Ngành Giáo dục cũng sẽ quan tâm bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và đáp ứng nhu cầu học tập cho các đối tượng yếu thế. Đẩy mạnh công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống, kỹ năng nghề nghiệp, việc làm cho học sinh, sinh viên.

Năm mới đã đến, qua Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Bộ trưởng có nhắn nhủ gì với học sinh, sinh viên, các bậc phụ huynh, các thầy cô giáo, các nhà quản lý giáo dục cả nước?

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Điều kỳ vọng, mong mỏi lớn nhất của tôi và cũng là của toàn ngành ở thời điểm này là dịch bệnh nhanh chóng được kiểm soát để học sinh sớm được trở lại trường học, các hoạt động giáo dục sớm trở lại bình thường.

Năm 2022 là một năm có nhiều nhiệm vụ đặt ra với ngành và sẽ tiếp tục là một năm nhiều khó khăn và thử thách. Tôi mong rằng, các thầy cô giáo, các em học sinh sẽ tiếp tục nỗ lực hơn nữa để kiên trì mục tiêu chất lượng giáo dục, đồng thời ứng phó và thích nghi an toàn trước dịch bệnh.

Nhân dịp đón Xuân Nhâm Dần, tôi xin gửi tới các thầy cô giáo, các cán bộ, nhân viên đã và đang công tác trong ngành Giáo dục, các em học sinh, sinh viên lời chúc mạnh khỏe, bình an, hạnh phúc và thành công!

Trân trọng cảm ơn và chúc sức khỏe Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn.

Thùy Linh (thực hiện)

NGÀY ĐẦU XUÂN, TIẾN SĨ VŨ NGỌC HOÀNG CÓ ĐÔI ĐIỀU GỬI GẮM NGÀNH GIÁO DỤC

THÙY LINH/GDVN 1/2/2022

LTS: Năm 2021, dù bị ảnh hưởng bởi dịch COVID, tuy nhiên Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam đã triển khai khá nhiều hoạt động gây được ấn tượng tích cực trong ngành giáo dục cũng như đối với xã hội.

Nhân dịp Tết Nguyên đán, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng – nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó trưởng ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, hiện đang là Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam để lắng nghe dự kiến của Hiệp hội cũng như kỳ vọng của ông về giáo dục trong năm Nhâm Dần 2022.

Phóng viên: Phát huy những kết quả đạt được trong năm 2021 và yêu cầu mới của năm học 2021 - 2022, xin ông cho biết kế hoạch về hoạt động tư vấn, đóng góp ý kiến của Hiệp hội trong năm 2022 sẽ có những nội dung nào?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Tháng 12/2021, Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam đã tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 2, nhiệm kỳ II đã thông qua Chương trình hoạt động của Hiệp hội trong năm 2022.

Đối với nội dung tư vấn, Hiệp hội sẽ tiếp tục đề xuất một số giải pháp đổi mới giáo dục đào tạo với các cơ quan lãnh đạo và quản lý nhà nước có liên quan, trên cơ sở trao đổi, thảo luận tại các hội thảo, tọa đàm.

Thứ nhất, Hiệp hội tiếp tục tổ chức các tọa đàm trao đổi, chuẩn bị ý kiến đóng góp cho dự thảo Chiến lược phát triển giáo dục đại học. Trong đó có các quan điểm chỉ đạo, mục tiêu và giải pháp để thực hiện chiến lược, tự chủ đại học, đổi mới quản lý giáo dục đại học.

Cụ thể có một số nội dung: Xóa bỏ cơ chế và cơ quan chủ quản trong tự chủ đại học; Hội đồng trường có quyền lực thực sự;Nhìn nhận toàn diện về kết quả thực hiện thí điểm về tự chủ đại học; Rà soát, tổng hợp các vướng mắc, hạn chế của hành lang pháp lý hiện tại, đề xuất điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung; Đề nghị soạn thảo và ban hành Nghị định riêng đối với các trường đại học đã thực hiện tự chủ; Đề nghị Ban Tổ chức Trung ương hướng dẫn vai trò của của Đảng bộ, chi bộ trong việc lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác tổ chức cán bộ tại các trường tự chủ.

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng – nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó trưởng ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, hiện đang là Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam (ảnh: Thùy Linh)

Thứ hai, tiếp tục nghiên cứu đề xuất thực hiện thống nhất đầu mối quản lý nhà nước về giáo dục đào tạo; kiến nghị đưa khối cao đẳng trở lại với bậc giáo dục đại học.

Thứ ba, tiếp tục nghiên cứu để đóng góp ý kiến vào việc quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, các cơ sở sư phạm đào tạo giáo viên các bậc học.

Thứ tư, nghiên cứu đề xuất và kiến nghị việc định hướng và giải pháp cụ thể để củng cố duy trì phát triển cho một số trường đại học đang gặp khó khăn và một số trường cao đẳng sư phạm thuộc địa phương quản lý.

Thứ năm, tham gia nghiên cứu Đề án thành lập trường đại học không vì lợi nhuận ở cả 3 miền và nghiên cứu đề xuất chủ trương chuyển đổi một số trường công lập đang gặp khó khăn về tuyển sinh sang trường hoạt động không vì lợi nhuận.

Những năm tới là giai đoạn bản lề, có ý nghĩa quyết định và kỳ vọng trả lời cho câu hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao của nước ta liệu có đủ sức để vươn lên, nắm bắt được cơ hội đưa Việt Nam trở thành con rồng, con hổ trong khu vực và thế giới trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư hay không sẽ phụ thuộc rất lớn vào thành công của giáo dục đại học. Theo ông, hệ thống giáo dục đại học phải chuyển biến như thế nào để đáp ứng yêu cầu vừa nêu?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Cần phấn đấu tăng thêm tỷ lệ lao động có trình độ đại học trong tổng số lao động xã hội. Nước ta hiện nay tỉ lệ này mới khoảng 12-15%, trong khi ở các nước phát triển đạt khoảng 35%. Đây là tiêu chí đầu tiên của một nước công nghiệp phát triển. Nước ta không thể nào trở thành một nước công nghiệp phát triển nếu tỷ lệ lao động như hiện nay.

Trong vòng 25 năm tới ít ra tỉ lệ này cũng cần được nâng lên gấp đôi, sau đó sẽ tiếp tục hơn nữa. Muốn vậy, quy mô phát triển của giáo dục đại học sẽ tăng gấp bội so với hiện nay.

Đừng lấy cớ “thừa thầy thiếu thợ” để hạn chế giáo dục đại học. Tất nhiên là cần tính toán cơ cấu ngành trong đào tạo để không bị vừa thừa vừa thiếu. Đừng nghĩ đây chỉ là nói về số lượng. Không phải thế đâu, vì tỷ lệ đại học trong cơ cấu lao động xã hội còn thể hiện chất lượng quan trọng của nguồn nhân lực đấy. Như thế là vừa phải mở rộng hơn quy mô đào tạo của các trường, vừa phải có thêm không ít các trường đại học nữa. Vấn đề đáng lưu ý là kiểm soát chất lượng đầu ra, chứ đừng nghĩ nhiều trường thì đồng nghĩa với chất lượng kém.

Hai là, khi tăng quy mô đào tạo đại học thì ngân sách nhà nước không đủ sức? Hoàn toàn đúng như thế. Chưa tăng quy mô, mới chỉ như hiện nay, mà đã rất khó khăn rồi. Tỷ lệ đầu tư cho giáo dục đại học so với GDP ở Việt Nam hiện nay chỉ bằng 1/2 đến 1/7 so với các nước, đầu tư cho một sinh viên chỉ bằng ½ đến 1/5 các nước. Rất khó có chất lượng cao với giá rẻ. Vậy mà tăng gấp bội số lượng sinh viên thì ngân sách nhà nước làm sao chịu nổi?

Cho nên tất yếu phải đẩy mạnh tiếp tục xã hội hóa để cho nhân dân đầu tư là chính và thu hút các nguồn đầu tư quốc tế nữa. Và đó cũng là xu hướng phù hợp còn ngân sách nhà nước chỉ chiếm một tỷ lệ nhất định. Tiềm lực chung của cả xã hội sẽ lớn hơn nhiều so với tiềm lực của nhà nước. Cơ cấu các loại trường nên điều chỉnh phù hợp với tình hình đó. Số trường công lập do nhà nước trực tiếp đầu tư chỉ có thể (và nên như vậy) chiếm một tỷ lệ ít, còn các loại trường ngoài công lập chiếm tỷ lệ nhiều hơn.

Tại nhiều nước phát triển, tỷ lệ ngoài công lập chiếm khoảng 70% số sinh viên hoặc hơn thế nữa, còn công lập chỉ có 30%. Nước ta hiện nay ngoài công lập là 18%, còn công lập đến 82%. Tăng mạnh số trường và số sinh viên ngoài công lập là một tất yếu khách quan không thể khác.

Các trường mới thành lập nói chung nên là trường ngoài công lập, còn không lập thêm trường mới công lập nữa. Đồng thời các trường công lập đã có nếu khó khăn quá, không phát huy được hiệu quả thì cũng không nên giải thể (vì trước sau cũng cần phải có thêm trường), nói chung cũng không sáp nhập (vì đó không phải là lối ra), mà nên chuyển sang trường ngoài công lập không vì lợi nhuận bằng cách cho thực hiện hợp tác công tư trong hoạt động và phát triển trường.

Ba là, trong loại trường ngoài công lập nên ưu tiên khuyến khích nhất đối với loại trường không vì lợi nhuận. Đây sẽ là loại hình rất triển vọng đối với tương lai của giáo dục đại học ở Việt Nam. Hiện nay tại Anh, Mỹ loại trường này phát triển mạnh và tốt. Trong tốp 100 trường đứng đầu thế giới (theo xếp hạng của các tổ chức quốc tế) thì đa số là loại trường không vì lợi nhuận, nhất là các trường của Mỹ. Ở Mỹ, trong số 20 trường đứng đầu nước Mỹ thì có đến 19 trường là không vì lợi nhuận, chỉ có một trường là công lập được xếp thứ 20 và không có trường nào là trường tư thục (có lợi nhuận).

Các trường đại học nổi tiếng bậc nhất thế giới như Harvard, MIT, Stanford…là các trường không vì lợi nhuận. Thực tế đó đã chứng minh loại hình trường không vì lợi nhuận có mặt mạnh và hiệu quả nhất. So với các trường công lập thì trường không vì lợi nhuận có lợi thế về cơ chế tự chủ. So với các trường tư thục (có lợi nhuận) thì trường không vì lợi nhuận có lợi thế hơn về mục đích mục tiêu hoạt động. Trường không vì lợi nhuận tập trung cho một mục tiêu là chất lượng đào tạo và phát triển nhà trường, không bị chi phối bởi sức ép của việc phân chia lợi nhuận cho các cổ đông.

Ở Việt Nam nói chung là chưa có trường không vì lợi nhuận, trừ trường Đại học Fulbright Việt Nam mới thành lập ít năm nay theo sự thỏa thuận hợp tác giữa nguyên thủ hai nước Việt - Mỹ đang phát triển tốt.

Cũng có ý kiến cho rằng, trường không vì lợi nhuận do không chia lợi nhuận cho người góp vốn, (mà lợi nhuận nếu có thì để hết 100% cho phát triển trường), nên không huy động được tiền đầu tư như trường tư thục có lợi nhuận, dẫn đến hạn chế đầu tư vào giáo dục. Ý kiến đó cũng có một phần đúng với thực tế của Việt Nam cho đến hôm nay.

Nhưng mặt khác cũng phải thấy rằng tương lai sẽ khác. Trong xã hội và kể cả các quỹ đầu tư quốc tế có những nguồn vốn dành cho giáo dục chỉ đầu tư vào loại trường ngoài công lập không vì lợi nhuận. Nhà đầu tư không muốn đầu tư vào trường công vì có cảm giác giống như đi nộp thêm thuế cho nhà nước, cũng không muốn đầu tư vào trường tư để người khác chia nhau lợi nhuận. Còn ai muốn đầu tư có lợi nhuận thì cứ tiếp tục đầu tư vào trường tư thục có chia lợi nhuận chứ có ai ngăn cản hạn chế gì đâu.

Lâu nay có nhiều ý kiến nghiên cứu đã đặt ra câu hỏi nên xử lý thế nào về mối quan hệ giữa giáo dục và thị trường trong định hướng xã hội chủ nghĩa? Thảo luận mãi và cuối cùng nêu ra một ý khả dĩ hơn rằng, sử dụng cơ chế thị trường để thúc đẩy phát triển dịch vụ giáo dục nhưng không thị trường hóa giáo dục. Nói lý thuyết thì nghe cũng được, tạm thời đồng ý như vậy, nhưng vẫn rất trừu tượng. Nay nghiên cứu kỹ mô hình trường không vì lợi nhuận của các nước, tôi thấy mô hình cụ thể này đã giúp ta có một câu trả lời tốt cho câu hỏi đó. Bản chất của mô hình không vì lợi nhuận rất phù hợp với tính chất xã hội chủ nghĩa.

Bốn là, cần phát triển cho được một số trường có chất lượng cao đẳng cấp quốc tế (tốp 100-200 của thế giới). Việc này sẽ thúc đẩy nâng cao chất lượng đại học và xây dựng thương hiệu quốc gia. Lãnh đạo Chính phủ của nước ta nhiều nhiệm kỳ đã quan tâm theo đuổi mục tiêu này, đã đầu tư khá nhiều tiền vào các trường Việt Đức, Việt Pháp, Việt Nhật và một số trường khác, đó là chưa kể các đầu tư thường xuyên vào các đại học quốc gia và đại học vùng, nhưng đến nay vẫn chưa thành công, chưa có trường nào lọt được vào tốp cao của thế giới.

Trong khi Trường Đại học Tôn Đức Thắng và Trường Đại học Duy Tân nhờ cơ chế tự chủ, dám và biết đổi mới, mà phát triển lên, lọt vào tốp 400-500 của thế giới mặc dù nhà nước không phải đầu tư nhiều. Tất nhiên 2 trường này vẫn phải cố gắng liên tục, phát huy dân chủ nội bộ, khiêm tốn cầu thị lắng nghe dư luận của báo chí và xã hội, tự kiểm tra chấn chỉnh các sai sót, củng cố và nâng cao thêm nhiều nữa (chú ý đánh giá thực chất về sự tiến bộ trong hợp tác nghiên cứu khoa học đến đâu).

Qua thực tế cho thấy, hoàn toàn không phải cứ đầu tư nhiều tiền vào thì có đại học đẳng cấp cao, mà quan trọng có tính quyết định chính là cơ chế tự chủ, năng lực quản trị và tầm tư duy của lãnh đạo chủ chốt nhà trường. Nhà nước giúp chủ yếu bằng cách tạo cơ chế và môi trường, hỗ trợ kỹ thuật về chất xám, kinh nghiệm và đào tạo cán bộ quản trị.

Năm là, tự chủ đại học là một giải pháp lớn, rất quan trọng, có ý nghĩa đột phá để đại học Việt Nam trưởng thành. Chưa có tự chủ chưa phải là đại học đủ trưởng thành. Thế giới đã thực hiện điều này từ rất lâu.

Nước ta đã có chủ trương của Trung ương, Quốc hội và Chính phủ, đã có các nghị quyết, luật và các văn bản pháp lý dưới luật. Đó là một bước tiến đáng kể về tư duy quản trị so với những thập niên trước đây. Nhưng rất tiếc là đến nay việc thực hiện tự chủ vẫn rất gian khó, chỉ mới một số trường được thực hiện thí điểm tự chủ, chưa được tổng kết một cách nghiêm túc, cách làm thì nửa vời, vừa tự chủ vừa không được tự chủ, vừa nói cơ chế tự chủ vừa thực hiện cơ chế chủ quản, trong khi hai loại cơ chế đó rất khác nhau.

Bản chất cơ chế chủ quản có nguồn gốc từ cơ chế kế hoạch hóa tập trung mà nước ta đã bắt đầu từ bỏ hơn ba mươi năm trước, nay đã lạc hậu và cản trở, nhưng trong giáo dục đại học mãi vẫn chưa bỏ được, nó có nguyên nhân từ nhận thức và từ lợi ích cục bộ nữa. Sở dĩ việc này khó là vì nó liên quan đến phân chia quyền lực, ai cũng muốn nắm quyền và giữ cửa.

Nếu không kiên quyết thực hiện tự chủ thì một chủ trương đúng và tốt sẽ bị phá sản và quản trị đại học vẫn lúng túng không có đường ra, không giải quyết được vấn đề chất lượng và động lực phát triển.

Sáu là, loài người đang tiến nhanh vào nền văn minh mới của kỷ nguyên thông tin và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Tận dụng lợi thế của công nghệ thông tin, kết nối và số hóa; Dữ liệu mở, Giáo dục mở, Tài nguyên Giáo dục mở và Khoa học mở là một xu thế tất yếu và có lợi, giúp cho các cơ sở giáo dục đào tạo, giảng viên và sinh viên có thể sử dụng nguồn tài nguyên thông tin của thế giới để thực hiện quá trình đào tạo và tự đào tạo. Giáo dục đại học Việt Nam cần tranh thủ cơ hội này để phát triển.

Thông tin là nguồn tài nguyên vô tận, không cạn kiệt và liên tục bổ sung. Đó là nguồn tài nguyên lớn nhất và giá trị nhất đối với sự phát triển của con người và đất nước. Nhà nước cần tạo điều kiện về hạ tầng, cấp phép mở và nâng cao trình độ quản lý vĩ mô để thúc đẩy phát triển lành mạnh và bền vững. Cùng với xu thế đó, việc hợp tác đào tạo với các trường chất lượng cao của nước ngoài cũng là một giải pháp tốt.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu giáo dục phải “học thật, thi thật, nhân tài thật.” Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng đã khẳng định ngành giáo dục và đào tạo sẽ có giải pháp cụ thể cho vấn đề này. Vậy, theo ông, ngành giáo dục cần rốt ráo hơn như thế nào để các giải pháp nhanh chóng được triển khai?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Trong đó quan trọng nhất là học thật. Trước tiên đó cũng là tính trung thực-cái quan trọng nhất của nhân cách. Có trung thực sẽ có tự trọng. Có tự trọng thì sẽ không giả dối và biết tự xấu hổ. Động cơ học tập sẽ đúng đắn. Hạn chế bệnh hình thức, bệnh thành tích và tính cơ hội. Để thực hiện yêu cầu đó ngành giáo dục phải tích cực chuẩn bị về nhận thức và cơ chế quản lý để thực hiện học thật.

Năm mới đã đến, qua Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông có nhắn nhủ gì tới lãnh đạo ngành giáo dục, thưa ông?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Tôi xin chúc các anh, chị lãnh đạo ngành giáo dục có nhiều sức khỏe, an lành và thành công trong tích cực đổi mới để nước ta sớm có một nền giáo dục chất lượng và hiệu quả cao, hơn hẳn so với hiện nay.

Trân trọng cảm ơn và chúc sức khỏe Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng!

Thùy Linh
NHÌN LẠI 10 SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA  GIÁO DỤC NĂM TÂN SỬU
BÙI NAM/ GDVN 31/1/2022

Dưới quan điểm cá nhân xin được lựa chọn 10 vấn đề nổi bật về giáo dục năm 2021 được nhiều bạn đọc trong đó có giáo viên cả nước quan tâm.

Thứ nhất, Phó giáo sư – Tiến sĩ Nguyễn Kim Sơn được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo

Đầu tiên, sự kiện nổi bật, quan tâm nhiều nhất về giáo dục năm qua là việc Phó giáo sư- tiến sĩ Nguyễn Kim Sơn - nguyên Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội – đã được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Đây có thể nói đây là sự kiện được những ai quan tâm đến giáo dục đặc biệt chú ý, được bổ nhiệm, gánh trọng trách tư lệnh ngành “nóng” là một trong những thử thách rất lớn của Bộ trưởng.

Tuy nhiên, theo người viết chỉ trong thời gian ngắn giữ cương vị Bộ trưởng nhưng Phó giáo sư – Tiến sĩ Nguyễn Kim Sơn đã cho thấy bản lĩnh, chuyên môn vững chắc, các văn bản hướng dẫn, hành động dần dần đi vào thực chất, từng bước lấy lại niềm tin trong nhân dân.

Hy vọng trong thời gian tới những bất cập, vướng mắc về chế độ chính sách cho nhà giáo sẽ từng bước được tháo gỡ, ngành giáo dục sẽ từng bước hiện thực hóa chủ trương dạy thật, học thật, thi thật, nhân tài như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn (Ảnh: Bộ Giáo dục và Đào tạo)

Thứ hai, sóng gió của chùm Thông tư 01, 02, 03, 04/2021

Có thể nói đây là vấn đề gây nhiều tranh luận nhất trong giai đoạn qua, Thông tư bổ nhiệm, xếp lương giáo viên có hiệu lực 20/3 nhưng đến cuối năm 2021 vẫn chưa thực hiện được và phải chờ chỉnh sửa, bổ sung.

Cả Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cũng đã lên tiếng và đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo khẩn trương sửa đổi chùm Thông tư “sóng gió” trên theo hướng xóa bất cập, bất công, chú ý những yếu tố do lịch sử để lại…

Thứ ba, nhiều giám đốc sở, hiệu trưởng bị khởi tố, xử lý

Đây cũng có thể coi là năm mà có các vị giám đốc sở giáo dục - đào tạo và hiệu trưởng bị khởi tố, xử lý nhiều nhất.

Từng bước cho thấy sự nghiêm minh của pháp luật, răn đe các lãnh đạo ngành, từng bước lấy lại sự trong sạch trong giáo dục và cá nhân cố tình vi phạm pháp luật phải bị xử lý nghiêm minh, từng bước lấy lại niềm tin trong nhân dân, không có ai được đứng trên pháp luật.

Có thể điểm lại các vụ giám đốc sở, hiệu trưởng bị khởi tố thời gian qua như sau:

Ngày 23/9/2021, Cục Cảnh sát sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Bộ Công an (C03) đã ra quyết định khởi tố vụ án "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" quy định tại điều 222 Bộ luật hình sự, xảy ra tại Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh Điện Biên và các công ty, đơn vị có liên quan.

C03 đã ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Nguyễn Văn Kiên - giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Điện Biên - để điều tra về tội "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Ngày 16/7/2021, C03 đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam bà Phạm Thị Hằng, nguyên Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thanh Hóa (khi bị bắt là Phó trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Thanh Hóa) và 8 người khác, trong đó có 4 cán bộ thuộc Sở GD-ĐT tỉnh Thanh Hóa.

Ngày 25/6/2021, C03 cho biết đã ra quyết định khởi tố vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh Quảng Ninh và các đơn vị liên quan, theo khoản 3, điều 222 Bộ luật hình sự. Ra lệnh bắt bị can để tạm giam đối với 9 bị can, gồm: Vũ Liên Oanh (cựu giám đốc Sở Giáo dục - đào tạo tỉnh Quảng Ninh),...

Ngày 25/5/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Kiên Giang đã khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam bốn tháng đối với Trần Thị Liên (SN 1971), Hiệu trưởng Trường tiểu học Nguyễn Bá Ngọc, Thành phố Rạch Giá (Kiên Giang) để điều tra về tội “Tham ô tài sản” theo khoản 4, Điều 353 Bộ luật hình sự.

Ngày 13/7/2021, ông Trần Quang Vinh và bà Nguyễn Thanh Mai là Hiệu trưởng, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch của Trường Trung cấp nghề Giao thông vận tải Bắc Giang đã bị khởi tố về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ,…

Thứ tư, bối rối với môn “tích hợp” khi thực hiện chương trình mới ở lớp 6

Đây cũng là vấn đề mà nhận được sự quan tâm rất lớn của giáo viên và học sinh cả nước. Năm học 2021-2022 bắt đầu thực hiện chương trình Giáo dục phổ thông mới 2018 với sự xuất hiện của các môn “tích hợp” gây nhiều tranh luận trái chiều như môn: Khoa học tự nhiên (gồm 3 phân môn Vật lý, Hóa học, Sinh học); Lịch sử và Địa lý (gồm 2 phân môn Lịch sử, Địa lý); Giáo dục địa phương; Trải nghiệm hướng nghiệp (nhiều bộ môn); Nghệ thuật (Âm nhạc, Mĩ thuật).

Hiện nay, việc thực hiện, triển khai một môn học nhưng đến 2, 3 giáo viên, thậm chí 6 -7 giáo viên dạy (như môn Giáo dục địa phương) đã dẫn đến vô số bất cập, bất hợp lý trong quá trình triển khai về dạy, vào điểm, nhận xét, tiếp thu của học sinh, quản lý của cấp trên,…

Thứ năm, thời gian dạy trực tuyến dài nhất trong lịch sử

Do dịch Covid-19 quái ác, phức tạp đã dẫn đến giáo viên và học sinh dạy online dài nhất đến thời điểm hiện nay.

Đến hết học kỳ I nhưng nhiều nơi vẫn còn dạy trực tuyến, kiểm tra trực tuyến cho thấy sự nỗ lực khắc phục khó khăn của lãnh đạo ngành, giáo viên cả nước dù trong hoàn cảnh khó khăn vẫn mang kiến thức cho học sinh, sự an toàn cho giáo viên và học sinh được đặt lên trên hết.

Sự kiện tổ chức khai giảng, ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 trực tuyến,… cũng là những vấn đề được dư luận cả nước, quan tâm

Tuy nhiên, đến giai đoạn này kiểm tra xong học kỳ I nhưng Bộ chưa ban hành công văn cụ thể hướng dẫn thực hiện việc quy đổi tiết dạy trực tuyến sang trực tiếp khiến các đơn vị gặp khó khăn trong việc phân công, trả tiền tăng giờ, tăng buổi,…

Thứ sáu, lùm xùm vụ đề thi môn Sinh của một thầy giáo giống đến… 90% đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2021

Đây cũng là vấn đề nhận được sự quan tâm, rất lớn của bạn đọc cả nước.

Vụ việc một giáo viên ôn tập giống không chỉ 80% như báo chí phản ánh mà có thể giống đến trên 90% là một vấn đề nhận được sự quan tâm rất lớn của giáo viên cả nước, có thể xem là “bất thường”.

Ngày 23/12, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ cho biết: Thông qua công tác quản lý, giám sát của Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng như nắm bắt các thông tin, ý kiến từ dư luận, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ghi nhận yếu tố không bình thường liên quan đến việc luyện thi và đề thi môn Sinh học tại Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021 và ông cho biết hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xem xét trách nhiệm cá nhân, tổ chức có liên quan để xử lý theo quy định.

Rất mong Bộ Giáo dục và Đào tạo nhanh chóng có kết luận chính thức, công khai.

Thứ bảy, chính thức bỏ chứng chỉ Tin học, Ngoại ngữ

Sau nhiều lần kiên trì đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Nội vụ thì sau khi Nghị định 89/2021/NĐ-CP được ban hành và có hiệu lực thì chứng chỉ Ngoại ngữ, Tin học chính thức được bãi bỏ trong việc tuyển dụng, xét tuyển công chức, viên chức, thi, xét thăng hạng, bổ nhiệm,…

Đây là việc điều chỉnh quá hợp lý, đáp ứng niềm mong mỏi của giáo viên cả nước.

Bên cạnh đó, quy định chỉ còn 1 chứng chỉ chức danh nghề nghiệp duy nhất cũng là nỗ lực lớn của các bộ ngành trong việc bỏ “giấy phép con” hành giáo viên.

Thứ tám, xuất hiện dạy thêm online cho học sinh chính khóa để thu tiền

Tình hình dịch bệnh phức tạp, tuy nhiên vẫn có một số tổ chức, cá nhân giáo viên tổ chức dạy thêm online thu tiền là đáng lên án.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã đăng đàn trả lời trước Quốc hội việc giáo viên dạy thêm online thu tiền là đáng lên án, nhưng chưa có văn bản chỉ đạo cụ thể, nên vẫn còn một số nơi tổ chức dạy thêm online thu tiền, khiến phụ huynh, giáo viên bức xúc.

Học sinh học online cả ngày tiếp xúc điện thoại, máy vi tính ảnh hưởng phần nào sức khỏe, thần kinh, thị lực,… tối phải học thêm online đóng tiền là việc vô cùng bất hợp lý nhưng vẫn tiếp diễn, thách thức dư luận,…

Thứ chín, giáo viên học bồi dưỡng chứng chỉ “tích hợp” có thể tự bỏ tiền túi

Quy định giáo viên phải học và có chứng chỉ các môn Tin học và Công nghệ ở tiểu học, môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý ở bậc trung học cơ sở là điều kiện tối thiểu để được giảng dạy các môn tích hợp mới xuất hiện nhưng lại quy định giáo viên có thể phải đóng kinh phí gây nhiều bức xúc trong giáo viên, không phù hợp với các quy định hiện hành về việc bồi dưỡng giáo viên để dạy các môn mới xuất hiện.

Rất mong Bộ Giáo dục và Đào tạo xem xét bỏ quy định giáo viên học bồi dưỡng có thể đóng góp học phí trên.

Thứ mười, tuyên dương hàng trăm giáo viên ưu tú, tiêu biểu cả nước

Sáng 14/11, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Công đoàn Giáo dục Việt Nam tổ chức Lễ trao tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú và tuyên dương nhà giáo, cán bộ quản lý tiêu biểu năm 2021. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn dự và phát biểu tại buổi lễ.

Được nhận vinh dự này là 7 Nhà giáo Nhân dân, 72 Nhà giáo Ưu tú thuộc các cơ sở giáo dục trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo; cùng 191 nhà giáo tiêu biểu năm 2021 được bình chọn từ 63 tỉnh, thành phố trong cả nước và các đại học, trường đại học, cao đẳng sư phạm trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Đây là những tấm gương sáng, tiêu biểu về giáo dục, lan tỏa tinh thần từ học, sáng tạo và không ngừng vươn lên trong giáo dục.

Trên đây là 10 sự kiện giáo dục mà người viết cho rằng đây là những sự việc tiêu biểu nhận được sự quan tâm của giáo viên phổ thông cả nước trong thời gian qua.

Hy vọng năm 2022, ngành giáo dục sẽ có những chuyển biến mạnh mẽ, khắc phục những tồn tại trong thời gian qua.

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

BÙI NAM
TẾT, MÙA XUÂN VÀ HY VỌNG VÀO SỰ KHỞI SẮC CỦA NGÀNH GIÁO DỤC NƯỚC NHÀ
THANH AN/GDVN 2-12-2022

Hàng chục năm qua, ngành Giáo dục vẫn là ngành luôn nhận được quan tâm đặc biệt của xã hội, nhất là trong mấy năm qua thường có những sự cố xảy ra. Sự quan tâm của xã hội, của mọi người dành cho ngành Giáo dục cũng là điều dễ hiểu bởi đây là ngành liên quan đến hơn 20 triệu học sinh, sinh viên đang học tập và hơn 1 triệu nhà giáo công tác trong ngành.

Những sự cố giáo dục thời gian qua như tiêu cực trong thi cử, tiêu cực trong đào tạo, rồi đổi mới chương trình, sách giáo khoa, bạo lực học đường vẫn ám ảnh nhiều người.

Nhưng, phải thừa nhận một điều là năm 2021 vừa qua, dù những sự cố vẫn còn xảy ra nhưng nó đã giảm hơn trước rất nhiều. Đặc biệt, trong một điều kiện khó khăn đặc biệt của dịch bệnh Covid-19 nhưng toàn ngành đã nỗ lực để vượt qua và hoàn thành cơ bản các nhiệm vụ giáo dục của mình.

Sự bình lặng của năm 2021 ở ngành Giáo dục đã là một tín hiệu tốt, lạc quan để chúng tôi hy vọng vào sự khởi sắc của ngành trong những năm tới đây, đặc biệt là năm 2022 này - một năm mà ngành giáo dục sẽ có rất nhiều nhiệm vụ trọng tâm phải vượt qua.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn tại Hội nghị Tổng kết 


công tác năm 2021và triển khai nhiệm vụ năm 2022 


(Ảnh: Bộ Giáo dục và Đào tạo)

Dấu ấn của Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn sau gần 10 tháng tại vị

Kể từ ngày 8/4/2021, Quốc hội phê chuẩn thầy Nguyễn Kim Sơn - Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội đảm nhận cương vị Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, thay thế cho thầy Phùng Xuân Nhạ đến nay đã gần 10 tháng trôi qua.

Gần 10 tháng trời so với cả một nhiệm kỳ chưa nhiều và so với sự phát triển của ngành Giáo dục thì nó chưa thấm vào đâu. Thế nhưng, nhìn lại năm 2021 vừa qua thì dấu ấn vị tư lệnh ngành cũng đã dần dần rõ nét hơn.

Phải nói thẳng ra là kể từ khi thầy Sơn lên làm Bộ trưởng thì những sự cố xảy ra trong ngành giáo dục vẫn có nhưng nó không dồn dập và cũng ít ồn ào hơn trước đây. Niềm tin của người dân vào giáo dục cũng đã dần dần được khởi sắc hơn.

Nhìn lại những sự cố được dư luận giáo giới quan tâm nhiều nhất trong năm vừa qua như việc xếp hạng, xếp lương mới cho giáo viên theo chùm Thông tư 01, 02, 03, 04/2021/TT/BGDĐT thực ra nó đã được ban hành trước khi Bộ trưởng Sơn nhậm chức.

Những bất cập trong việc bồi dưỡng, tập huấn chương trình, biên soạn sách giáo khoa lớp 1, lớp 2, lớp 6 mới hay thực hiện các kế hoạch giáo dục theo Công văn 5512 cũng được ra đời hoặc manh nha từ nhiệm kỳ trước…

Nói như vậy, không có nghĩa là Bộ trưởng đương nhiệm không liên quan bởi trước những luồng phản ánh của dư luận về những bất cập thực hiện nhiệm vụ hay các văn bản chưa được chấn chỉnh, lên tiếng kịp thời.

Nhiều sự việc còn thấy Bộ “im lặng” khá lâu mới lên tiếng hoặc lên tiếng xong rồi mọi thứ vẫn chìm vào quên lãng.

Đó là tình trạng nhiều bài viết, phản biện về những sai sót trong sách giáo khoa ở chương trình mới nhưng đến nay dư luận vẫn chưa thấy Bộ lên tiếng hay những phản hồi từ Bộ hoặc các nhà xuất bản.

Các kế hoạch giáo dục theo Công văn 5512 chưa nhận được sự đồng thuận từ đội ngũ nhà giáo nhưng Bộ vẫn quyết tâm thực hiện nên từ nay giáo viên cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông phải chung sống với các kế hoạch theo hướng dẫn của Công văn 5512.

Các môn tích hợp ở cấp Trung học cơ sở vẫn là nỗi trăn trở của những thầy cô đang dạy các môn học này nhưng những định hướng của Bộ vẫn chưa cụ thể, rõ ràng.

Cộng thêm các Quyết định 2454/QĐ-BGDĐT; Quyết định 2455/QĐ-BGDĐT hướng dẫn về việc bồi dưỡng giáo viên các môn tích hợp khiến cho nhiều thầy cô giáo thêm phần lo lắng.

11 nhóm nhiệm vụ trọng tâm của Bộ mở ra nhiều hy vọng trong năm 2022

Ngày 14/1/2022 vừa qua, tại trụ sở cơ quan Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chủ trì Hội nghị tổng kết công tác năm 2021 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2022.

Tại Hội nghị này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đã nhấn mạnh các nhóm nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2022 và chúng tôi thấy đều những nhiệm vụ rất cụ thể, sát thực tế và nếu toàn ngành thực hiện tốt được các nhiệm vụ này đã là những thành công rất lớn.

Những vấn đề quan trọng, được xã hội quan tâm thì Bộ cũng đã xác định rất rõ ràng. Chẳng hạn như: Tiếp tục chỉ đạo ứng phó với dịch Covid-19, củng cố chất lượng, khắc phục các tác động của dịch bệnh đối với ngành Giáo dục;

Triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với lớp 3, lớp 7, lớp 10; nâng cao chất lượng biên soạn, thẩm định và lựa chọn sách giáo khoa đối với lớp 4, lớp 8, lớp 11; Tổ chức kiểm tra, đánh giá và phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương lớp 3, lớp 7, lớp 10, sách giáo khoa và tài liệu hướng dẫn dạy học các môn tiếng dân tộc thiểu số;

Tăng cường các điều kiện đảm bảo triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 như chuẩn bị đội ngũ nhà giáo, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.

Tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2022, đảm bảo ổn định, phù hợp với tình hình dịch bệnh, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông và đổi mới giáo dục đại học; Phối hợp với Bộ Nội vụ từng bước khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên tại các địa phương…[1]

Nhìn vào các nhóm nhiệm vụ trọng tâm mà Bộ đã ưu tiên trong năm 2022, chúng tôi thấy đây đều là những nhiệm vụ quan trọng đối với toàn ngành giáo dục. Trong đó, việc triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với lớp 3, lớp 7, lớp 10 là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng vì đây là năm triển khai đồng đều trên cả 3 cấp học phổ thông.

Ngày đầu Xuân, người Việt mình thường dành cho nhau những lời tốt đẹp và hy vọng vào sự thành công trong năm mới.

Chính vì thế, chúng tôi cũng luôn cầu chúc, hy vọng trong năm 2022 thì toàn ngành Giáo dục sẽ gặt hái được nhiều thành công. Những sự cố ngoài ý muốn trong ngành Giáo dục sẽ được hạn chế và những niềm vui sẽ luôn song hành cùng với toàn thể cán bộ, giáo viên trong toàn ngành.

Và, chúng tôi tin sẽ toàn ngành sẽ làm được, làm tốt nhiệm vụ của mình để xã hội nhìn vào ngành Giáo dục bằng sự tin tưởng, lạc quan chứ không phải là cái nhìn ái ngại như những năm gần đây.

Tài liệu tham khảo:

[1] https://giaoducthoidai.vn/giao-duc/bo-giao-duc-va-dao-tao-11-nhom-nhiem-vu-trong-tam-trong-nam-2022-PLPyZAxng.html

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

THANH AN
3 KỲ VỌNG ĐỐI VỚI NGÀNH GIÁO DỤC TRONG NĂM MỚI
NGUYỄN THỊ KIM THÚY*/ GDVN 2-2-2022

Trong bức thư gửi thanh niên và nhi đồng toàn quốc nhân dịp Tết Nguyên đán Bính Tuất (năm 1946), Bác Hồ viết: “Một năm khởi đầu từ mùa Xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa Xuân của xã hội”.

Mỗi năm Tết đến, Xuân về, cả nước lại dành những sự quan tâm sâu sắc nhất cho tuổi trẻ, đặt niềm hy vọng chan chứa vào các em, các cháu – những người đang và sẽ tiếp nối sự nghiệp của cha ông, làm nên những mùa Xuân tươi đẹp của nước nhà. Trong ý nghĩa ấy, giáo dục là lĩnh vực được tất cả mọi người gửi gắm nhiều kỳ vọng.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy (đoàn Đà Nẵng) (ảnh: TTXVN)

Cũng như mọi lĩnh vực xã hội, hơn hai năm qua, giáo dục chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19. Kỳ vọng đầu tiên của tôi là học sinh cả nước được trở lại trường.

Tới nay, nhờ việc tiêm vắc-xin ngừa Covid-19 đã được thực hiện trên diện rộng, trong đó 69,1 % trẻ em từ 12 đến 17 tuổi được tiêm 1 mũi vắc-xin, chúng ta đã có thể tính đến việc cho học sinh từ cấp trung học cơ sở tới trường.

Tôi hy vọng là trong thời gian tới, chúng ta có thể tập trung tiêm đủ 2 mũi vắc-xin cho gần hết học sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông để bảo đảm điều kiện học tập an toàn cho các em, các cháu.

Tôi cũng tin rằng Chính phủ và ngành Y tế sẽ tích cực tiếp cận với Tổ chức Y tế Thế giới, Chính phủ các nước và các hãng dược phẩm lớn để sớm có vắc-xin tiêm hoặc uống cho trẻ dưới 12 tuổi, tạo điều kiện an toàn đưa học sinh mầm non, ít nhất là mầm non 5 tuổi, và học sinh tiểu học trở lại trường.

Hơn hai năm dịch bệnh hoành hành vừa qua cũng là hơn hai năm ngành Giáo dục bắt đầu thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa phổ thông theo Nghị quyết số 29 của Trung ương, các Nghị quyết số 88 và 51 của Quốc hội, Quyết định số 404 của Thủ tướng Chính phủ. Có thể nói, từ sau cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến nay, chúng ta đã thực hiện 2 lần cải cách giáo dục (vào các năm 1956, 1979) và 2 lần đổi mới giáo dục (vào các năm 2002, 2020) nhưng chưa lần nào khó khăn như lần này. Với nỗ lực của toàn ngành và sự ủng hộ của xã hội, công cuộc đổi mới bước đầu có những tín hiệu lạc quan.

Tuy nhiên, dư luận cũng còn chưa yên tâm về chất lượng sách giáo khoa, việc lựa chọn sách giáo khoa và việc thực hiện chủ trương xã hội hóa công tác biên soạn sách giáo khoa. Tôi hy vọng tân Bộ trưởng sẽ thể hiện rõ tầm nhìn xa, tác phong sâu sát, thái độ quyết đoán trong việc khắc phục những hạn chế, bất cập ấy để năm mới đánh dấu những chuyển biến căn bản sau năm đầu tiên của nhiệm kỳ Bộ trưởng trong công việc này.

Năm cũ qua đi nhưng vẫn còn đó một nghi án về lộ đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông chưa được giải quyết. Nếu việc này không được xử lý nghiêm minh thì bóng đen của tiêu cực trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2018 vẫn có nguy cơ quay trở lại. Tôi mong rằng tân Bộ trưởng và các cơ quan hữu trách sẽ điều tra cẩn thận, có kết luận công minh, thuyết phục và đưa ra được những giải pháp căn cơ để lành mạnh hóa một trong những khâu quan trọng của giáo dục nước nhà.

Xin chúc toàn thể các thầy cô, các em học sinh một năm mới bình an, dồi dào sức khỏe và thành công.

*Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy (đoàn Đà Nẵng)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét