Thứ Sáu, 3 tháng 3, 2023

20230304. BÀN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO THẠC SĨ HIỆN NAY

   ĐIỂM BÁO MẠNG


MỖI NĂM THỪA HÀNG CHỤC NGHÌN CHỈ TIÊU THẠC SĨ,  VÌ SAO?

LÊ HUYỀN/VNN 1-3-2023

Dù đã mở hơn với đầu vào thạc sĩ nhưng mỗi năm vẫn thừa hàng chục nghìn chỉ tiêu. Theo các nhà giáo dục, số ngành, trường đào tạo sau đại học tăng mạnh, người học cũng đã không còn nghĩ thất nghiệp thì đi học thạc sĩ.

Đào tạo hàng chục nghìn thạc sĩ mỗi năm

Năm 2019, chỉ tiêu cho đào tạo trình độ thạc sĩ cả nước là 59.518 nhưng các cơ sở giáo dục cả nước chỉ tuyển được 41.551, đạt tỷ lệ 69,81%. Năm 2020, chỉ tiêu cho trình độ thạc sĩ là 56.069 nhưng cũng chỉ tuyển sinh được 40.640 chỉ tiêu, đạt tỉ lệ 72,48%. Năm 2021, chỉ tiêu đào tạo thạc sĩ là 56.607 nhưng chưa có số thống kê tuyển sinh được.

Tại ĐH Quốc gia TP.HCM có giai đoạn 5 năm liền từ năm 2012-2017, không tuyển đủ chỉ tiêu thạc sĩ đặt ra. Từ hơn 10.000 thí sinh đăng ký đăng ký dự thi mỗi năm (năm 2012, 2013) đến năm 2014, con số này giảm xuống còn 6.706 thí sinh. Đặc biệt, năm 2017 chỉ còn 2.912 thí sinh dự thi, thấp hơn chỉ tiêu được giao gần 400 người.

Số lượng thí sinh dự tuyển thạc sĩ năm sau giảm mạnh so với năm trước. Cụ thể, số thí sinh dự tuyển 2013 giảm trên 537 người, năm 2014 giảm 3.476 người, năm 2015 giảm 1.973 người, năm 2016 giảm 870 người, năm 2017 giảm 649 người.

Chỉ tiêu đào tạo sau đại học của các trường, viện thành viên thuộc ĐHQG TP.HCM cũng giảm xuống rõ rệt. Số lượng học viên trúng tuyển ở mức hơn 60% so với chỉ tiêu. Năm 2012, tổng chỉ tiêu đào tạo thạc sĩ là 3.550,  đến năm 2017 còn 3.320 (giảm 9,35%). Số thí trúng tuyển thạc sĩ năm 2012 là 3.443 người, tới năm 2016 còn 2.375 người. 

Đại học này lý giải, nguyên nhân làm giảm số lượng thí sinh dự thi là do tính cạnh tranh trong đào tạo sau đại học. Số trường được đào tạo sau đại học đã tăng nhanh từ năm 2010 về sau này. Số ngành đào tạo và trùng với những ngành ĐH Quốc gia TP.HCM đang đào tạo đã tăng lên. 

Cụ thể như ở lĩnh vực Khoa học xã hội và Nhân văn chỉ tập trung đào tạo sau đại học tại 3 đơn vị lớn là Trường ĐH Khoa học Xã hội nhân văn, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM và Trường ĐH Cần Thơ thì hiện nay có rất nhiều các trường công lập và ngoài công lập đào tạo cao học. Lĩnh vực Khoa học Công nghệ trước đây chỉ có 4 đơn vị lớn là Trường ĐH Bách khoa, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM thì hiện đã mở rộng rất nhiều. Tương tự lĩnh vực kinh tế trước đây chỉ có 3-4  đơn vị lớn đào tạo sau đại học thì hầu như tất cả các trường đều đào tạo thạc sĩ...

Một nguồn tin của ĐH này cho biết, thời điểm hiện tại cũng không tuyển đủ chỉ tiêu đã đặt ra nhưng ít nhiều đã tiệm cận mục tiêu.
 
Tại Trường ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TP.HCM), PGS Trần Thiên Phúc, Phó Hiệu trưởng nhà trường, cho biết chỉ tiêu tuyển sinh thạc sĩ hàng năm của trường bằng 30% so với chỉ tiêu đại học chính khoá. Có nghĩa với chỉ tiêu tuyển sinh ĐH hiện tại khoảng 5.000 chỉ tiêu/năm, thì tuyển thạc sĩ khoảng 1.500 chỉ tiêu/năm.


Quy mô đào tạo thạc sĩ của ĐH Quốc gia TP.HCM qua các năm (trích trong báo cáo thường niên năm 2022)

“Tất cả các ngành của trường đều đào tạo thạc sĩ nhưng chưa năm nào tuyển đủ chỉ tiêu đề ra. Mỗi năm cố gắng lắm cũng chỉ được khoảng 1.100 -1.300 chỉ tiêu, nhưng so với trước đây con số này đã rất tốt” - PGS Phúc nói.
 
Theo PGS Trần Thiên Phúc, chỉ tiêu tuyển sinh 1.500 thạc sĩ hàng năm là để trường phấn đấu. Nhà trường đã áp dụng nhiều cách thức khác như liên thông từ đại học lên thạc sĩ vì đã được ĐH Quốc gia TP.HCM cho phép.
 
“Đối với những sinh viên năm cuối, nếu xét đủ điều kiện để học thạc sĩ, phòng đào tạo sẽ báo với các em rằng: “Em đã đầy đủ mọi tiêu chí để chuyển tiếp học cao học, nếu em có nhu cầu. Như vậy nếu sinh viên có nhu cầu thì sẽ gia nhập chương trình liên thông đại học”- ông Phúc cho hay, nhờ động thái này số lượng sinh viên trở thành học viên cao học đã tăng hơn.
 
GS Nguyễn Minh Hà, Hiệu trưởng Trường ĐH Mở TP.HCM, thông tin tuỳ từng ngành đào tạo của trường, có ngành tuyển đủ chỉ tiêu, có ngành lại không. Trong đó những ngành Ngoại ngữ, Kinh tế luôn được người học quan tâm hơn những ngành thuộc khoa học xã hội, kỹ thuật, sinh học.
 
Sở dĩ tuyển không đạt chỉ tiêu đề ra, theo GS Minh Hà do nhu cầu học sau đại học không còn như trước đây. Trước đây nhu cầu học thạc sĩ nhiều, chỉ tiêu đào tạo ít, số cơ sở được cũng đào tạo ít, còn hiện nay nhu cầu học ít, chỉ tiêu đào tạo nhiều, nhiều chương trình, nhiều trường đào tạo.

Ngoài ra, sinh viên học đại học xong thích đi làm hơn là học tiếp. Sinh viên cũng xác định được nhu cầu có nên học lên thạc sĩ hay không chứ không còn tình trạng học thạc sĩ theo phong trào, thậm chí thất nghiệp thì đi học thạc sĩ.
 
Năm 2022, Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP.HCM đưa ra chỉ tiêu tuyển sinh trình độ thạc sĩ là 250 người, nhưng sau nhiều đợt nhà trường chỉ tuyển được gần 200 người. Các ngành thiếu chỉ tiêu là Kỹ thuật điện tử, Cơ khí, Công tác hóa học, Công nghệ sinh học, Công nghệ kỹ thuật môi trường.


Quy mô tốt nghiệp thạc sĩ của ĐH Quốc gia TP.HCM qua các năm (trích trong báo cáo thường niên năm 2022)


 Chọn trường học thạc sĩ do người học cần bằng hay cần chất lượng 
Theo thông tư 23 năm 2021 của Bộ GD-ĐT ban hành quy chế tuyển sinh và đào tạo thạc sĩ, trong đó phương thức tuyển sinh thạc sĩ do cơ sở đào tạo quyết định bao gồm thi tuyển, xét tuyển hoặc kết hợp giữa thi tuyển và xét tuyển nhưng bảo đảm đánh giá minh bạch, công bằng, khách quan và trung thực về kiến thức, năng lực của người dự tuyển.

Hiện tại một số trường công lập vẫn giữ cách tuyển sinh bằng thi tuyển hoặc kết hợp thi tuyển với xét tuyển. Trong khi gần như các trường ngoài công lập tuyển sinh bằng hình thức xét tuyển.

Trước thông tin một số trường ngoài công lập tuyển được nhiều người muốn học thạc sĩ, lãnh đạo một trường đại học nói: "Mỗi trường sẽ có chiến lược đào tạo sau đại học khác nhau, đó có thể chiến lược tập trung vào chất lượng. Còn một số người cần bằng cấp hơn thì sẽ chọn trường nhẹ nhàng hơn".

Theo PGS Trần Thiên Phúc, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa, ĐH Quốc gia TP.HCM, yêu cầu các trường thành viên có những ngành đạt chuẩn kiểm định mới được phép mở đào tạo sau đại học. Tại Trường ĐH Bách khoa, tất cả các ngành đều đạt chuẩn kiểm định chất lượng, ngoài ra có 5 ngành đào tạo cao học đạt chuẩn kiểm định quốc tế.

“Chúng tôi đang hướng tới việc đăng ký kiểm định quốc tế cho các ngành đào tạo cao học. Đây là điều rất ít trường làm nhưng trường hướng tới vì mục tiêu chất lượng. Và đó cũng có thể là nguyên nhân khiến số lượng tuyển thạc sĩ không được nhiều” - ông Phúc nói và cho hay, dù khó khăn nhưng nhà trường muốn giữ chất lượng về lâu về dài. Mặt khác dù có sự cạnh tranh nhưng nhà trường không ngại và tin rằng sẽ có phân khúc trong nhóm người có nhu cầu đi học.

"Bách khoa chấp nhận có khó khăn miễn là giữ chất lượng" - ông Phúc nói.
Giám đốc tuyển sinh một trường đại học ở phía Nam cho rằng, nhiều trường công lập rất chất lượng trong việc tuyển sinh và đào tạo thạc sĩ, nhưng vấn đề gặp phải là thủ tục, quản lý đào tạo hết sức rườm rà. "Dù vậy chúng tôi vẫn luôn nghiêm túc trong khâu đào tạo thạc sĩ. Việc học được điểm danh trên lớp thường xuyên, nếu vắng mặt thì cấm thi. Học ra học, èo uột sẽ bị rớt môn, đặc biệt sẽ không có tiền bạc trong khâu điểm số”- ông nói. 
 
Nguyên hiệu trưởng một trường đại học ở TP.HCM cho rằng, việc đầu tiên cần phải xác định "cái được gọi là thiếu chỉ tiêu nếu chỉ căn cứ vào việc thông báo có khi sẽ không chính xác".

Lý do là vì khi "làm" chỉ tiêu, các nhà làm chỉ tiêu sẽ căn cứ vào năng lực đào tạo và 1 phần thị trường sử dụng. Tuy nhiên, không phải khi nào thị trường sử dụng cũng trùng với năng lực đào tạo của cơ sở. Do đó, chuyện thừa, thiếu chỉ tiêu là bình thường. Nếu dự báo tốt thì tương đối sát, còn không tốt cũng không vấn đề gì. Vấn đề là đơn vị đào tạo đã sử dụng đúng chỉ tiêu được giao và đúng năng lực được đào tạo không?

Ngoài ra là việc các trường đại học thực hiện chỉ tiêu như thế nào. Vì dù Bộ GD-ĐT có quy định 1 tiến sĩ được hướng dẫn tối đa 5 thạc sĩ, nhưng các cơ sở đào tạo có thể chưa liên thông với nhau nên trên thực tế có những cơ sở, tiến sĩ hướng dẫn sau đại học nhiều hơn số họ được quyền hướng dẫn. 

Thứ hai, đối với đào tạo sau đại học, nhiều ngành nghề không có nhu cầu nhưng vẫn có người học. Thứ ba, đứng ở góc độ phát triển đất nước, tốt nhất phải chia làm hai nhóm, một nhóm do nhu cầu quyết định, còn một nhóm nhà nước phải tham gia điều tiết thị trường nhất là những ngành không có người học cao.

"Sau cùng, gần nửa số người học cao học hiện nay là vừa tốt nghiệp đại học. Trên thế giới thông thường sau vài ba năm hoặc 5-7 năm đi làm có kinh nghiệm, họ mới học cao học, tức là học cho nghề nghiệp. Còn ở chúng ta rất nhiều người học sau đại học vì không có điều kiện đi làm, cho nên học sau đại học để lấy suất chuẩn bị đi làm. Có nghĩa là lấy bằng cấp để đi làm và việc tuyển theo bằng cấp Việt Nam đang làm" - ông nói.


ĐỪNG ĐỂ ĐÀO TẠO THẠC SĨ NHƯ TẠI CHỨC

LÊ HUYỀN/VNN 2-3-2023

Theo các nhà giáo dục, để cấp tấm bằng thạc sĩ đúng nghĩa phải giải quyết việc các trường tư đang “lùa” đầu vào còn đào tạo thạc sĩ thì như tại chức.

Đầu vào thoáng, đào tạo lỏng

PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, cho rằng muốn nâng chất lượng đào tạo thạc sĩ phải thẳng thắn nhìn nhận việc đào tạo bậc học này đang có hai vấn đề.

Vấn đề thứ nhất, đầu vào không được tuyển chọn chặt chẽ do sự cạnh tranh khốc liệt, thu hút học viên sau đại học. Đặc biệt, các trường tư gần như đang “lùa” người học vào trường. Trong khi đó, người học thấy trường nào dễ vào, đào tạo dễ thì nhào vào học vì bằng cấp theo Luật giáo dục mới là như nhau.

Những trường chú trọng chất lượng đầu vào như Trường ĐH Bách khoa TP.HCM, hoặc một số trường lớn khác đang thực hiện chất lượng đầu ra tốt thì đầu vào phải tốt. Thế nhưng thí sinh thấy những cơ sở đào tạo khắt khe thì không dám vào học cũng không dám ứng tuyển. Vì vậy, giải pháp cho vấn đề này là phải siết đầu vào, phải làm thế nào để không còn sự cạnh tranh không lành mạnh trong tuyển sinh cao học.

“Nhiều trường, đặc biệt các trường đại học tư thục dù không đúng chuyên ngành vẫn đang đào tạo thạc sĩ các ngành như Quản trị kinh doanh, Kinh tế… Họ cứ “lùa” ai đăng ký học là vào học”- ông Dũng nói và cho rằng phải chấn chỉnh việc này bằng cách những trường cùng một hệ đào tạo thạc sĩ thì phải thi chung, cụ thể là chung đề thi.

Vấn đề thứ 2, theo ông Dũng là quá trình đào tạo thạc sĩ ở các cơ sở rất lỏng lẻo. Nhược điểm lớn nhất của việc học thạc sĩ thực chất là học tại chức. Phần lớn người học thạc sĩ đã có công ăn việc làm và khoảng 90% người học từ các cơ quan nhà nước. Họ học để lấy bằng thạc sĩ.

Có bằng làm bàn đạp tiến thân chức này, chức nọ. Cho nên, không học tập trung mà chỉ học vào cuối tuần hoặc buổi tối. Đặc biệt, một số trường đại học ở phía Bắc không tuyển sinh được tại chỗ nên mở các lớp cao học ở nhiều địa phương và triển khai học theo kiểu cuốn chiếu. 


Ảnh minh hoạ (nguồn: UEH)

“Với cách mở lớp như vậy, giảng viên những trường này sẽ giảng dạy trong khoảng thời gian 1 tuần. Học viên đã yếu về chất lượng, nhà trường lại dạy theo kiểu cuốn chiếu, học liên tục trong 1 tuần thì làm sao thấm kiến thức vào trong đầu được”- ông Dũng thẳng thẳn.

PGS Đỗ Văn Dũng cho rằng, các học viên cao học đang học thạc sĩ theo kiểu tại chức nên không tập trung sức lực vào việc học mà coi như học thêm. Ban ngày họ vẫn đi làm việc ở cơ quan để khỏi mất ghế. Buổi tối hoặc cuối tuần thì đi học thạc sĩ. Cách đào tạo như vậy dẫn tới chất lượng yếu kém vì học viên không nắm được gì, học chủ yếu hợp thức hoá để được cấp bằng.

“Để có tấm bằng thạc sĩ đúng nghĩa thì phải siết đầu vào bằng cách thi chung, siết quá trình đào tạo bằng cách học tập trung. Siết đầu ra bằng đánh giá kiểm tra chính xác đúng với năng lực”- ông Dũng đề xuất. 

Phải trả lời được tại sao xã hội cần tấm bằng ấy 

Một thạc sĩ ở TP.HCM cho rằng đối với một số ngành nghề hiện nay để làm tốt công việc cần có kiến thức thạc sĩ. Thế nhưng, nếu tốt nghiệp cử nhân rồi học thạc sĩ thì kiến thức cũng chỉ nhỉnh hơn chương trình kỹ sư. Bởi xét theo tín chỉ thì số tín chỉ của chương trình kỹ sư khoảng 160, gần bằng chương trình cử nhân 120 tín chỉ và 60 tín chỉ thạc sĩ.

Do vậy, nếu đã xác định học thạc sĩ thì học viên phải học tập và nghiên cứu đàng hoàng. Các trường phải đầu tư chương trình đào tạo, cơ sở vật chất bài bản, có thêm chính sách hỗ trợ cho người học thạc sĩ nghiên cứu.

Theo PGS.TS Nguyễn Xuân Hoàn, Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP.HCM, để nâng cao chất lượng đào tạo thạc sĩ cứ lấy đúng chuẩn đã được quy định. Khi các cơ sở đào tạo không làm “bậy” mà đúng chuẩn đầu vào, chuẩn đầu ra thì chất lượng thạc sĩ chắc chắn sẽ tốt lên.

Ông Hoàn cũng nói rằng, người học sẽ có đánh giá cơ sở đào tạo nào tốt, cơ sở nào không tốt. Bộ GD-ĐT làm nghiêm ngặt công tác thanh kiểm tra sẽ biết chất lượng đào tạo của cơ sở như thế nào.

“Nếu siết chuẩn đầu ra nhưng trong quá trình đào tạo buông lỏng chất lượng thì cũng “hỏng” nên việc đào tạo phụ thuộc chính các trường”- ông Hoàn nói. 


Ảnh minh hoạ (nguồn: UEH)

Theo Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP.HCM, tinh thần của giáo dục đào tạo là khuyến khích học và học suốt đời. Nhưng người học phải thực sự cần thiết, không phải lấy bằng để chờ thăng quan, tiến chức. Các cơ sở giáo dục phải đặt chất lượng lên hàng đầu. Nếu đào tạo dễ dãi, một thời gian rất ngắn, uy tín của cơ sở đào tạo sẽ bị hạ thấp.

GS Trương Nguyện Thành, ĐH Utah, Mỹ đưa ra quan điểm, muốn nâng cao chất lượng thạc sĩ thì phải trả lời câu hỏi tại sao xã hội cần tấm bằng ấy và nó có đáp ứng đúng nhu cầu của xã hội hay không? Như vậy Bộ GD-ĐT và xã hội đưa ra mục tiêu của đào tạo sau đại học là gì cho người học, người dạy và người quản lý.

“Văn hóa của chúng ta quá coi trọng chức danh, hay trình độ học thuật. Điều này giống như cái “mũ” chứ không phải trách nhiệm công việc. Ở nước ngoài, giáo sư, tiến sĩ hay thạc sĩ là một trách nhiệm công việc, có nghĩa cá nhân này ở cái tầm đó chứ không có hào nhoáng, còn Việt Nam thì không. Chính từ cái nhu cầu đó mà gây ra hậu quả”- GS Thành nói.

GS Thành cho rằng, trước hết phải thay đổi nhận thức, mà muốn thay đổi đổi nhận thức thì phải thay đổi nhu cầu, từ đó sẽ thay đổi hành vi. Cụ thể, nếu vị trí này không cần phải có bằng sau đại học thì không ai dại gì bỏ tiền ra đi học. Quan trọng nữa là các đơn vị tuyển dụng, các chính sách tuyển dụng có nhận ra sự thay đổi là có cần thiết phải có bằng thạc sĩ hay không.

Mặt khác, phải giải quyết việc họ cố lấy bằng sau đại học cho bằng được nhưng “bỏ xó” khi đã có một vị trí, công việc như mong đợi. Do đó ngày nào xã hội còn có cầu thì ngày đó còn có cung. Vì vậy, giải quyết bài toán này từ khía cạnh kinh tế thì may ra giải pháp có thể bền vững. 

VỪA ĐI LÀ VỪA HỌC...ĐÃ KHIẾN TẤM BẰNG THẠC SĨ KHÔNG

 THỰC CHẤT

LÊ HUYỀN/VNN 3-3-2023

Bạn đọc cho rằng đào tạo thạc sĩ bắt buộc phải học tập trung bởi đây là cơ sở để các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước tuyển dụng, bố trí, đề bạt người có năng lực.

Trong bài viết “Đừng để đào tạo thạc sĩ như tại chức” được đăng tải trên báo VietNamNet ngày 2/3, PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, đã nêu ra hai vấn đề trong đào tạo thạc sĩ.

Vấn đề thứ nhất, đầu vào không được tuyển chọn chặt chẽ, các trường tư gần như đang “lùa” người học vào trường… Vấn đề thứ hai là đào tạo thạc sĩ ở các cơ sở rất lỏng lẻo. Nhược điểm lớn nhất của việc học thạc sĩ ở nhiều nơi là giống như học tại chức. Phần lớn người học thạc sĩ đã có công ăn việc làm và khoảng 90% người học từ các cơ quan nhà nước, học để lấy bằng thạc sĩ rồi thăng quan, tiến chức…

Sau quan điểm này của ông Dũng, nhiều kẽ hở, hỉ nộ ái ố về việc đào tạo thạc sĩ được độc giả nêu ra. Trên báo VietNamNet bạn đọc Giang Vo Kien cho rằng khi xét bổ nhiệm, chỉ xét bằng thạc sĩ chuyên ngành và được cơ quan cử đi học, có thi đầu vào. Còn đi học riêng thì không xét vì họ chọn trường có tiêu chuẩn đầu vào thấp, chủ yếu là đóng tiền để lấy bằng thạc sĩ. Cũng theo bạn đọc này thực trạng học thạc sĩ hiện nay là có lớp chỉ tập trung 1 lần khoảng vài ngày để viết bài thi cuối khóa cho tất cả các môn. Hai năm sau học viên sẽ ra trường để bảo vệ luận văn tốt nghiệp.


Đồng tình với quan điểm này bạn đọc Bình Bông cũng nêu, trước đây khi mọi người từng lan truyền tốt nghiệp đại học xong thì học thêm bằng 2 hay học lên thạc sỹ rất nhẹ nhàng, mình không tin nhưng sự thực thì đúng như vậy. 


Ảnh minh hoạ (nguồn: UEH)

Theo Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP.HCM, tinh thần của giáo dục đào tạo là khuyến khích học và học suốt đời. Nhưng người học phải thực sự cần thiết, không phải lấy bằng để chờ thăng quan, tiến chức. Các cơ sở giáo dục phải đặt chất lượng lên hàng đầu. Nếu đào tạo dễ dãi, một thời gian rất ngắn, uy tín của cơ sở đào tạo sẽ bị hạ thấp.

GS Trương Nguyện Thành, ĐH Utah, Mỹ đưa ra quan điểm, muốn nâng cao chất lượng thạc sĩ thì phải trả lời câu hỏi tại sao xã hội cần tấm bằng ấy và nó có đáp ứng đúng nhu cầu của xã hội hay không? Như vậy Bộ GD-ĐT và xã hội đưa ra mục tiêu của đào tạo sau đại học là gì cho người học, người dạy và người quản lý.

“Văn hóa của chúng ta quá coi trọng chức danh, hay trình độ học thuật. Điều này giống như cái “mũ” chứ không phải trách nhiệm công việc. Ở nước ngoài, giáo sư, tiến sĩ hay thạc sĩ là một trách nhiệm công việc, có nghĩa cá nhân này ở cái tầm đó chứ không có hào nhoáng, còn Việt Nam thì không. Chính từ cái nhu cầu đó mà gây ra hậu quả”- GS Thành nói.

GS Thành cho rằng, trước hết phải thay đổi nhận thức, mà muốn thay đổi đổi nhận thức thì phải thay đổi nhu cầu, từ đó sẽ thay đổi hành vi. Cụ thể, nếu vị trí này không cần phải có bằng sau đại học thì không ai dại gì bỏ tiền ra đi học. Quan trọng nữa là các đơn vị tuyển dụng, các chính sách tuyển dụng có nhận ra sự thay đổi là có cần thiết phải có bằng thạc sĩ hay không.

Mặt khác, phải giải quyết việc họ cố lấy bằng sau đại học cho bằng được nhưng “bỏ xó” khi đã có một vị trí, công việc như mong đợi. Do đó ngày nào xã hội còn có cầu thì ngày đó còn có cung. Vì vậy, giải quyết bài toán này từ khía cạnh kinh tế thì may ra giải pháp có thể bền vững.  

Nhiều bạn đọc còn thẳng thắn chỉ ra rằng học viên các lớp học thạc sĩ luôn có một khoản đóng quỹ lớp để thi dễ dàng, đạt điểm cao. Bạn đọc Hungnguyen đã thẳng thắn đặt câu hỏi, những học viên đi làm rồi học thêm buổi tối cần được ghi nhận sự nỗ lực vừa làm vừa học nhưng có học viên nào chưa từng nộp "tiền quỹ lớp" để thi dễ dàng hơn.

Trong khi đó bạn đọc Đỗ Bảo Học đã nêu thực trạng, đào tạo có 1-2 năm, học buổi tối, vừa đi làm vừa học…đã khiến những tấm bằng tại chức, văn bằng hai và cả bằng thạc sỹ nữa đều không thực chất.

 

Theo bạn đọc Dương Văn Tuấn, ở các nước tiên tiến, muốn cầm cái bằng thạc sĩ không dễ dàng. Học viên phải mất từ 2 đến 3 năm học ròng rã vừa học vừa thực hành, làm luận án trình trước hội đồng. Vì vậy khi cầm tấm bằng thạc sĩ họ rất tự hào về công sức học tập bỏ ra có kết quả. “Còn nước ta thì sao”?- bạn đọc Văn Tuấn trả lời luôn cho câu hỏi của mình là: “Chắc nhiều người ai cũng biết, học thạc sĩ, đóng tiền nhiều. Từ đó chất lượng như thế nào thì cũng rất dễ hình dung. “Dường như khoản thu học phí chương trình thạc sĩ mới quan trọng cho các trường”.

 

Bạn đọc Hai Nguyen cho rằng, hiện nay các trường đại học đang hướng tới tự chủ, vì vậy giáo dục cũng như 1 ngành dịch vụ, muốn có "khách hàng" thì phải tạo điều kiện từ đầu vào đến quá trình học. Nếu trường làm căng, khó khăn thì ít người học và nhà trường không có nguồn thu. Theo Hai Nguyen trong vài năm trở lại đây, đầu vào thạc sỹ dường được mở quá, ai có nhu cầu học hầu như là đỗ vì xét tuyển, vì chỉ tiêu nhiều. Trong quá trình đào tạo cũng xuất hiện nhiều lỗ hổng.

 

Bạn đọc Thanhan nhìn nhận, danh hiệu tiến sỹ, thạc sỹ ở Việt Nam đã bị"biến thể" thành cái "ghế" quyền lực, hệ số lương/tháng, nên không còn ý nghĩa trong vai trò nghiên cứu, phát minh, cải tiến khoa học. Vì vậy đào tạo tại chức chuyên tu, học thêm ngoài giờ hay chính quy cũng như nhau.

 

Nhiều bạn đọc đã hiến kế để tấm bằng thạc sĩ đúng nghĩa. Theo bạn đọc Khánh Nam, vấn đề là làm sao đưa cái bệnh háo danh trong đa số công chức nhà nước ra khỏi đầu thì lúc đó mới có học là để hành, để phục vụ cho công việc, lấy trí tuệ của người tài, người giỏi phục vụ đất nước. 

 

Bạn đọc Tạ Lê Minh cũng nêu, nếu không phải người làm về nghiên cứu, hay quản lý thì không cần học thạc sỹ, tiến sỹ, bởi có những ngành nghề kiến thức đại học cũng không sử dụng hết. Trước thực trạng đào tạo thạc sĩ như hiện nay, bạn đọc Khai Pham Quang đề nghị ngành giáo dục vào cuộc thanh tra các hoạt động đào tạo học thạc sỹ.

 

Theo bạn đọc Công Thành, đào tạo thạc sĩ bắt buộc phải học tập trung bởi đây là cơ sở để các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước tuyển dụng, bố trí, đề bạt người có năng lực. Đối với cán bộ có đủ điều kiện thì được cử đi học tập trung, không nên và cương quyết không để "thả cửa" đào tạo thạc sĩ kiểu "tại chức" vì chỉ được cái "mác", cái "vỏ" còn kiến thúc không hơn đại học. Ngoài ra nên cương quyết không đào tạo tại chức thạc sĩ nếu học viên chưa từng học đại học chính quy vì không ít người từ trung cấp, đại học đến thạc sĩ đều là "tại chức, ban đêm, ngoài giờ". Những người này không có chuyên môn và kiến thức chuyên ngành có thể còn kém hơn cả học trung cấp hay cao đẳng chính quy. Do vậy họ chỉ học để mong "giữ ghế, lên chức”.

 

Trong khi đó theo bạn đọc Nguyễn Đình, khi nào nền giáo dục thôi chuộng bằng cấp và không còn thương mại hoá giáo dục thì lúc đó bằng cấp mới thật sự có giá trị. Còn hiện nay chủ yếu là làm đẹp hồ sơ, nhiều người có trình độ đại học mà kiến thức không bằng trình độ cao đẳng mặc dù bậc lương cao hơn.

Đặc biệt bạn đọc Pha Thanh Luu đã thẳng thắn chỉ ra một thực trạng hiện nay là: Nhiều người học thạc sĩ chỉ mục đích chụp hình khoe mạng xã hội. 

 



Người đăng: vào lúc

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)