Thứ Hai, 2 tháng 1, 2023

20220103. NGHĨ VỀ TIỀN VÀ WORLD CUP QATAR 2022

  ĐIỂM BÁO MẠNG


TIỀN KHÔNG PHẢI LÀ TẤT CẢ

NGUYỄN THỌ/ FB 21-11-2022


Trận mở màn WC 2022 đã khẳng định một điều. Nhiều tiền không giúp được gì mấy cho bóng đá. Ecuador, đội bóng trung bình của Nam Mỹ đã giúp đội Qatar, đương kim vô địch châu Á mở mắt. Biển cả khác xa ao nhà, dù là cái ao to.
Qatar sống trên núi tiền từ dầu mỏ đã đạt được khá nhiều. Có tiền thì một triệu người Qatar có thể sai khiến 2 triệu nô lệ để làm cho xứ sở của họ trở thành tâm điểm thế giới. Không chỉ giải WC 2022 đầy tranh cãi, mà rất nhiều sự kiện thể thao và chính trị khác đã được tổ chức ở Doha. Qatar đã trở thành một siêu cường mini, thao túng các xung đột ở Trung Đông. Qatar đang là một đế quốc hồi giáo khiến cả thế giới phải bàn với họ mỗi khi muốn đạt được điều gì ở Afghanistan.
Nền bóng đá Qatar được bơm tiền để hy vọng làm nên cơm cháo gì đó trong cơ hội ngàn năm có một WC 2022 này.
Vô ích, vì bóng đá khác với chính trị, kinh tế ở chỗ nó là cái gì đó gắn với văn hóa, với truyền thống. Các nước mới giàu như Trung Quốc, Qatar có thể dùng tiền để khuynh đảo nền chính trị và kinh tế thế giới. Nhưng cho dù có mở các trung tâm đào tạo hiện đại nhất, có mời các huấn luyện viên giỏi nhất, có bỏ tiền mời các siêu sao về đá ở nước mình, bệnh lùn vẫn không thể khắc phục được. Chỉ những huấn luyện viên tầm trung, cần tiền, chỉ có các siêu sao đã về hưu trên sân cỏ châu Âu chạy sang các nước này. Vì nền bóng đá cần có truyền thống. Giải bóng đá Trung Quốc có nhiều khán giả nhất thế giới, ăn tiền khủng từ quảng cáo và vé bán, vẫn chỉ là giải bóng đá mỳ xào. Từ mỳ xào đến sơn hào hải vị không chỉ là các món đổ vào chảo, mà là nghệ thuật, là truyền thống và ngày nay còn là cả một nền khoa học. Tất cả những điều đó không thể mua bằng tiền.
Ngay cả ở các nước châu Âu có trình độ bóng đá lâu đời, đổ tiền vào một CLB cũng không ăn nhanh được. Mancester City và Paris Saint Germain với giá mua cầu thủ cả tỷ USD cũng phải chờ mỏi mắt mới hy vọng giành được cup Champions League.
Hy vọng nhân dân Qatar anh hùng không thối chí, nghiêm túc rút kinh nghiệm, vững bước tiến lên dưới sự lãnh đạo của vương triều.
Còn tiếp

TIỀN KHÔNG PHẢI LÀ TẤT CẢ-NHƯNG MUA ĐƯỢC CHÍNH TRỊ

NGUYỄN THỌ / FB 26-11-2022



Giải WC 2022 này đem lại nhiều bất ngờ đầy kịch tính, ví dụ như Đức thua Nhật, Ả rập Xê Út quật ngã Argentina. Xưa nay vẫn vậy. Từ năm 1966 Bắc Triều Tiên đã quật ngã Italia. Ở giải 2018, Đức cũng bị Nam Hàn cho về vườn từ vòng bảng. Đó là sự diệu kỳ luôn chứa đựng trong bóng đá.
Có điều là trật tự thế giới bóng đá vẫn chưa thay đổi về cơ bản: „Chủ nghĩa thực dân bóng đá“ của Châu Âu và Nam Mỹ vẫn ngự trị. „Các nước thế giới thứ ba“ như Nhật Bản, Nam Hàn, Ả Rập Xê Ut, Senegal v.v. có được những thành tích bất ngờ tại các giải WC chính vì nhờ có kinh nghiệm từ Châu Âu do hội „lính đánh thuê“ mang về.
Nền bóng đá ở châu Á, châu Phi và Bắc Mỹ, thể hiện qua các giải vô địch quốc gia và khu vực vẫn là „ao làng“ so với hai nền bóng đá kia. Do vậy việc các trai làng quật đổ các võ sỹ thành đô mới là niềm cảm hứng mà bóng đá đem lại. Ai cho rằng „ao ta“ nay đã to như biển tức là vẫn ngộ nhận.
Khoảng cách đang rút ngắn lại, nhưng còn lâu mới đến lúc người Việt háo hức xem giải vô địch Nhật Bản qua K+, chứ đừng mong dân Đức xem tường thuật tại chỗ trận chung kết AFF như ta thức đêm xem từng trận vòng bảng Euro.
---
Điều đáng nói nhất trong giải WC này là các tranh chấp chính trị mà hậu quả của nó chưa ai lường được.
Từ lâu người ta đã coi FIFA là một ổ Mafia. Rất nhiều vụ tai tiếng đã làm cho nhận định này càng trở nên vững chắc. Việc Qatar được đăng cai giải 2022 cũng chứa đựng khá nhiều dấu hỏi. Liệu các quan chức FIFA bỏ phiếu cho Qatar năm 2010 có ăn tiền của vương triều Thani nay không thì còn phải chờ. Nhưng chắc chắn là ông J.Blatter hy vọng vào thu nhập lớn khi bầu cho Qatar. Sau quyết định chọn Qatar, FIFFA đã bị phản đối dữ dội bởi các lý do:
- Khí hậu nóng bức ở đó không phù hợp cho việc đá bóng ở cường độ cao. Dù đá vào mùa đông nhưng vẫn phải xây các sân vận động có điều hòa nhiệt độ khiến việc tiêu thụ điện rất cao, gây ô nhiễm môi trường.
- Lúc đầu Qatar đăng ký cho mùa hè 2022, nhưng dân Âu-Mỹ phản đối vì không ai chơi bóng ở nhiệt đôh trên 40°C nên giải được chuyển sang mùa đông, khiến lich đấu giả của đa số các nước bị xáo trộn.
- Nước chủ nhà không có nền bóng đá lớn nên hệ thống sân bãi không có, phải xây dựng từ đầu một loạt sân vận động, sau giải lại bỏ trống. Đây cũng là lãng phí tài nguyên.
- Nước chủ nhà không có nền bóng đá mạnh mà lại đương nhiên được chiếm 1 vé vào giải chung kết, không công bằng.
- Nước chủ nhà có quá nhiều luật lệ khắt khe hồi giáo khiến quyền tự do của cổ động viên sẽ bị hạn chế, nhất là những người LGBT[1].
Về sau người ta còn biết rằng Qatar đã lợi dụng sức lao động rẻ mạt của hàng triệu thợ khách từ các nước nghèo để xây hạ tầng cơ sở cho WC 2022. Trong điều kiện luật lao động và chế độ an sinh xã hội cho thợ khách chưa cải cách kịp thời nên đã xảy ra rất nhiều bi kich, thảm họa cho họ và gia đình. Từ năm 2015 trở đi, thế giới nói đến vấn đề này rất nhiều. Chính phủ của các ông Scheich cũng chỉ cái cách nửa vời, lấp liếm là chính. Đã có nhiều ý kiến đòi đưa giải ra khỏi Qatar.
Bất chấp các phản ứng trên, FIFA vẫn „kiên định lập trường“ và ông chủ mới là Infantino lại càng bám vào Qatar. Triều đình Thani biết vậy nên càng dùng tiền để trói chặt Infantino. Nói theo kiểu của ta là cả Qatar và FIFA đều đưa cả „hệ thống chính trị“ vào cuộc. Một bên quyết dùng tiền để đưa thanh thế của chế độ lên tầm thế giới, bên kia thì dùng tiền để thao túng bóng đá toàn cầu. Không ở đâu dễ kiếm tiền bằng làm việc với bọn độc tài, không bị dân và quốc hội kiểm soát ngân sách.
Phải sòng phẳng một điều rằng: Trong thế giới Ả rập thì Qatar là nước có điều kiện thuận lợi nhất cho việc đăng cai một sự kiện quốc tế lớn như vậy. Vương triều Thani là một tập đoàn phong kiến gia đình trị, nhưng là một tập đoàn có tầm nhìn, có tư tưởng khai phóng nhất trong khu vực. Đã từ lâu phụ nữ ở đây được tự do học hành trong các trường đại học, được phép lái xe, được phép làm chủ doanh nghiệp và có kinh tế độc lập với chồng. Thani biết rằng sẽ đến lúc nguồn dầu khí cạn kiệt, hoặc nếu không cạn kiệt thì cũng không còn là nguồn năng lượng chính của thời đại. Vì thế ông ta đã đầu tư cho việc phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa của đất nước: Dịch vụ y tế, giáo dục miễn phí cho toàn dân, học bổng đại học hào phóng cho sinh vên du hoc ở Âu Mỹ. Các trường đại học và viện nghiên cứu ở đây thu hút những giáo sư giỏi nhất từ châu Âu và Mỹ. Nước tý hon này lập ra công ty hàng không vũ trụ Qatar Aeronautics and Space Agency, giống như NASA. Kênh truyền hình Alzajera ở Doha hiện là một trong ba kênh thông tin hàng đầu thế giới (sau BBC và CNN). Khi dịch Covid-19 xảy ra Qatar Airways là hãng hàng không duy nhất liên tục nối liền cả ba châu Lục Á, Âu, Mỹ. vv và vv
Những thành tích của chế độ độc tài phong kiến Thani trong việc phát triển đất nước nói lên sự khác biệt của họ so với các chế độ độc tài chỉ biết ăn tận kiệt nguồn lực đất nước, chỉ biết bóc lột dân mình.
Và việc giành qyền đăng cai WC 2022 cũng chính là một trong những chính sách phát triển đất nước bằng tiền.
Các giải WC 2010 (Nam Phi) và 2014 (Brazil), doanh số của FIFA khoảng 4,5 tỷ USD, Nhưng WC 2018 ở Nga, con số này tăng vọt lên 6,5 tỷ. Năm nay FIFA đạt được ở Qatar là 7,5 tỷ USD, trừ tất cả mọi khoản, còn lãi hơn 1 tỷ USD.
Tiền nhiều như vậy khiến Infantino mờ mắt và trở thành con tin của triều đình Qatar. Cho đến hôm nay FIFA và Doha đã là một liên minh, được gắn bỏ bới không biết bao nhiêu chữ vàng. Vì vậy Qatar thỏa sức nói dối và lật lời hứa. Hứa không cấm rượu bia rồi nuốt lời hưa, hứa không phân biệt đối xử với LGBT rồi cấm đeo băng có chữ One Love, hứa tự do báo chí nhưng luôn chặn các phỏng vấn live, khi thấy có các câu hỏi „nhậy cảm“.
Cả hai gã Thani và Infantino dùng tiền để làm chính trị, để thao túng thế giới và bóng đá, trong khi chính họ lại sử dụng tinh thần: „Không được chính trị hóa thể thao“ để thực hiện ý đồ của mình.
Nhiều cầu thủ không phải là những kẻ nấp vào đó để tránh cái gọi là „chính trị“. Là cầu thủ chuyên nghiệp, họ phải tuân thủ quy định của FIFA để đội nhà không bị thiệt. Nhưng họ không chịu thua: Đội Iran đồng lòng không hát quốc ca để phản đối chế độ bạo hành ở quê nhà. Trên khán đài, có những cô gái Iran khóc khi nhìn thấy cảnh đó. Đội Đức giơ tay bit miệng chụp ảnh để phản đối việc bị mất quyền tự do ngôn luạn. Đội trưởng Anh Harry Kane đeo băng đội trưởng có chữ "No discrimiation". Bà Faeser, bộ trưởng nội vụ (Cũng là bộ trưởng thể thao Đức) sang dự trận Đức-Nhật cũng đeo băng One-Love ngồi trên khán đài A.
Cuộc tranh hùng bóng đá đã trở thành một trò chơi mèo vờn chuột quyết liệt. Ngay cả kẻ đòi tách chính trị khỏi thể thao cũng tham gia cuộc đấu trí này. Nước chủ nhà cho phát hành rất nhiều băng tay có hình quốc kỳ Palestina. Một số quan chức Qatar ngồi cạnh bà Faeser cũng đeo băng có biểu tượng Palestina để phản ứng lại.
Khi bị hỏi là tại sao các vị cấm băng tay One-Love vì lý do chính trị, nhưng lại đeo băng Palestina? Câu trả lời: „Palestina là một phần máu thịt Ả-rập nên đây là văn hóa của chúng tôi, còn cái kia là chính trị“.
Thế đấy. Bóng đá chính là chính trị mà có giấu mặt kiểu gì cũng lộ ra. Vậy thì tại sao các hoạt động khác của cuộc sống, từ giá lit xăng đến nạn kẹt xe lại không phải là chính trị?
Những kẻ nói „Tớ không quan tâm đến chính trị“ tức là đang làm chính trị theo kiểu giấu tay để tiếp tay cho những kẻ lợi dụng quyền lực chính trị của mình thao túng mọi hoạt động của xã hội.
--
[1] LGBT = viết tắt của của Lesbian, gay, bisexual, and transgender. (Nữ đồng tính, nam đồng tính, lưỡng tính và chuyển giới)
1,4K

TIỀN KHÔNG PHẢI LÀ TẤT CẢ- NHƯNG ĐỦ SỨC TẠO DỰNG VÀ TÀN

PHÁ BÓNG ĐÁ

NGUYỄN THỌ/ FB 5-12-2022



Giải WC 2022 đã chỉ rõ sức mạnh của đồng tiền ở 2 trường hợp: Bóng đá Đông Á và Đông Âu.
Qatar hy vọng dùng tiền để nâng đội bóng của mình lên tầm thế giới, như họ đã làm trong hàng không, vũ trụ, truyền hình, giáo dục đại học, dầu khí v.v. Nhưng bóng đá khó hơn nhiều. Một nước với gần một triệu công dân và chỉ có 6.000 người biết đá bóng thì khó thể hy vọng vào một nền bóng đá mạnh. Có chăng chỉ là một nền bóng đá gà nòi. Các nước nhỏ như Croatia vẫn có thể có nền bóng đá mà ai cũng nể, vì đằng sau đó là cả một dân tộc hâm mộ. Người Qatar kéo đến sân xem đội nhà vì lòng tự hào, vì nghĩ rằng đội nhà sẽ oai lắm, chứ không mấy ai hâm mộ bóng đá. Khi đội nhà thua Ecuador đến quả thứ hai thì họ bỏ về hết, để cho các cầu thủ tội nghiệp cô đơn trên sân nhà. Đó không phải fan của một nền bóng đá. Tiền không mua được lòng hâm mộ là vậy.
Nhưng trường hợp của Nhật và Hàn quốc thì khác hẳn. Tại CHDC Đức năm 1968 tôi đã được xem trực tiếp giải Olympic Mexico qua vệ tinh. Khi đội tuyển bóng đá Nhật thắng Nigeria và hòa Tây-Ban-Nha, hòa Brazil ở vòng bảng, chúng tôi đã gào khản cố vì mừng vui cho dân da vàng. Cuối cùng, đội Nhật giành huy chương đồng. Khi đó không phải vô cớ mà cả thế giới nói về „Nguy cơ da vàng“.
Nhật Bản và Hàn là hai nền kinh tế hàng đầu, và cũng là hai nền dân chủ mẫu mực ở châu Á. Họ có chính sách phát triển bền vững trong nhiều lĩnh vực, kể cả bóng đá. Cả hai đội đều chấp nhận làm bị bông nhiều thập kỷ cho các đội Âu-Mỹ tập làm bàn. Mặc dù không lớn tiếng kêu gào tiến lên tầm thế giới, nhưng bóng đá đã đạt được sự hâm mộ lớn trong xã hội và đó là nền tảng cho sự trưởng thành chậm nhưng chắc của 2 nền bóng đá này. Ngày nay, các cầu thủ Nhật và Hàn rất được ưa chuộng ở châu Âu. Ưa chuộng không chỉ vì kỹ thuật, thể lực rất tốt, mà vì sự đam mê, chịu khó và đặc biệt là sự khiêm tốn. Những Son Heung Minh, Shinji Kagawa có trình độ và hiệu quả không kém các siêu sao châu Âu, nhưng nhận lương thấp hơn và đặc biệt là rất lễ độ với huấn luyện viên, với khán giả và báo chí.
Từ giải WC 2002 ở được đăng cai song song ở Nhât-Hàn, tình hình đã thay đổi. Cả hai đội chủ nhà đều lọt vào vòng sau và cuối cùng Nam Hàn xếp thứ tư thế giới. Điều đáng nói là FIFA chấp nhận cho hai nước đăng cai được vào thẳng giải mà không ai cho là vé rẻ rúng như Qatar hay Nam-Phi. (Vé của Nam Phi là vé chính trị vì thành tích hòa hợp dân tộc sau khi phá bỏ chủ nghĩa Apartheid nên không ai kêu ca).
Ở giải năm nay, hai đội Đông Á này lại lần nữa khẳng định sự phát triển bền vững của họ, khi đánh bại các đội sừng sỏ như Đức, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha. Cái hay ở đây là họ không vỗ ngực nghĩ rằng mình đã là cha thiên hạ. Họ biết rằng sức mạnh của họ nằm ở kinh nghiệm của bóng đá châu Âu mà các cầu thủ của họ mang về từ đó. Sau lưng họ là hàng triệu người hâm mộ. Fan ra fan, đội nhà thắng không cởi truồng chạy ra phố, không coi mình là cái rốn của vũ trụ. Đội nhà thua không bỏ về, ở lại đến cùng để dọn rác.
Tới đây cũng có thể hai đội này sẽ bị ông lớn nào đó chặn lại, nhưng dù sao thành tích của họ là không thể chối cãi và hai nền bóng đá này trong tương lai gần sẽ nằm trong top 20 của thế giới. Đó là kết quả của đồng tiền đầu tư có bài bản.
--
Trong khi đó, đồng tiền đã phá hoại bóng đá ở Đông Âu.
Sau chiến tranh thế giới thứ hai, phe XHCN hình thành ở Đông Âu. Bóng đá và thể thao đã trở thành quốc sách của các nhà nước XHCN nhằm nêu cao tính ưu việt của chế độ. Khác với nền bóng đá chuyên nghiệp ở Tây Âu sống bằng tiền thu từ bóng đá, với quyền chuyển nhượng mua bán cầu thủ, bóng đá Đông Âu được nhìn nhận như một môn thể thao nghiệp dư, một môn thể thao nhân dân.
Nhà nước XHCN thao túng và chỉ đạo thể thao như mọi lĩnh vực xã hội khác. Các câu lạc bộ ở đó đều thuộc các tổ chức nhà nước. Ví dụ các đội Dynamo ở Đông Âu, dù là ở Kiew, Dresden hay Zagreb, đều thuộc ngành công an. Các đội Sao đỏ đều thuộc quân đội. Các liên hiệp xí nghiệp lớn đều bỏ tiền ra nuôi các đội bóng. Cầu thủ các đội công an thì đeo lon cảnh sát, quân đội thì là sỹ quan. Thấy nhân tài nào hay thì đưa vào nghĩa vụ quân sự. Nhà nước tạo ra các trường huấn luyện, trung tâm thể thao lớn.
Một số người có thể còn nhớ đến cơn lốc bóng đá Hungary từng làm khuynh đảo các sân có châu Âu trong những năm 1950-1960. Trận thắng đội tuyển Anh 6-3 ngay tại sân Wembley ngày 25.11.1963 ngày nay được coi là „Match of the Century“ (Trận bóng thế kỷ). Năm 1954, đội tuyển Hungary vào chung kết ở Thụy Sỹ sau khi thắng CHLB Đức 8-3 ở vòng bảng. Trận Chung kết Đức thắng Hungary 3-2.[1]
Vụ xe tăng Liên Xô đàn áp đẫm máu cuộc nổi dậy 1956 của nhân dân Hungary đã tàn phá nền bóng đá nước này. Nhiều cầu thủ bị giết chết hoặc bỏ ra nước ngoài. Nhưng bóng đá Đông Âu vẫn phát triển. Trọng tâm chỉ chuyển dịch từ Hungary sang Nam Tư, Liên Xô, Tiệp Khắc, Ba-Lan.
Chiến thuật đá bóng ép (Pressing), vốn đươc coi là phát minh của bóng đá hiện đại, đã được huấn luyện viên Wiktor Maslow đưa vào thử nghiệm thành công tại các câu lạc bộ Torpedo Moskva và Dynamo Kyiw đầu những năm năm 1960. Cũng năm đó Liên Xô giành chức vô địch châu Âu và năm 1976 là đội Tiệp Khắc.
Năm 1983, trong một trận đấu giao hữu giữa CLB Viktoria Backnang của Đức và Dynamo Kyiw, ông Valery Lobanowsky đã áp dụng thành công chiến thuật ép ngược (Counter pressing). Lobanowsky vốn là nhà toán học nên tư duy bóng đá của ông rất khoa học. Ông cùng nhà tin học Anatoli Zelentsov đã mở đường cho việc ứng dụng máy tính phân tích đấu pháp và chuẩn bị cho trận đấu sau. Ông đã dẫn dắt Dynamo Kiyv hai lần đoạt cúp C2 (Vô địch các đội đoạt cúp quốc gia) và đưa đội tuyển Liên Xô vào chung kết giải Châu Âu 1988. [2]
Trong phần lớn thế kỷ 20, bóng đá hướng về Đông Âu để tìm nguồn cảm hứng. Ở hai giai đoạn rất khác nhau, trước và sau Thế chiến thứ hai, Đông Âu là ngọn hải đăng của sự hiện đại và tư duy tiến bộ trong bóng đá.
Sự sụp đổ của nền kinh tế XHCN và khi các đường biên giới Đông-Tây bị xóa bỏ năm 1990, nền bóng đá Đông Âu cũng tan rã. Các cầu thủ và huấn luyện viên giỏi đều bỏ xứ sở ra đi kiếm tiền ở phương Tây. Thiếu tiền, các trung tâm huấn luyên, nghiên cứu bóng đá của nhà nước bị giải thể. Hậu quả vô cùng nặng nề.
Năm 1986, Steaua Bukarest (CLB quân đội Rumanie) giành cúp C1 và năm 1989 lại vào chung kết C1. Năm 1991 Sao đỏ Belgrad (cũng của quân đội Nam Tư) giành cúp vàng C1. Vậy mà từ đó đến nay không còn CLB nào của Nam-Tư cũ và Rumanie vượt qua được vòng đấu bảng của Champions League nữa.
Trong giải Bundesliga (Đức) hiện nay chỉ có một đội bóng xuất phát miền Đông, đó là Union-Berlin, còn lại tất cả các CLB từng vang bóng một thời nay đều chìm nghỉm trong hạng hai hoặc hạng ba. Đội RB-Leipzig tuy đóng ở miền Đông, nhưng do tiền của từ tập đoàn tư bản RED BULL đổ vào.
Ở Nga và Ukraine, các tập đoàn cá mập mới đã đầu tư vào các CLB bóng đá ở đó rất nhiều. Khách đến thăm các CLB Spartak-Moskva, Zenith St. Petersburg, Schachtar Donetz hay Dynamo-Kiyv không khỏi ngạc nhiên về cơ ngơi huấn luyện ở đây. Có nhiều mặt chúng vượt xa các trung tâm ở Bayern hay Amsterdam.
Nhưng nền chính trị tham nhũng thao túng các liên đoàn bóng đá cũng như xã hội thiếu dân chủ, không minh bạch đã kìm hãm sự phát triển bóng đá ở hai nước này. So với đồng tiền của các ông lãnh chúa Ả-Rập đổ vào các CLB như Paris St. Germain hay Man-City thì hiệu quả đầu tư vào bóng đá Nga, Uktraine thấp hơn rất nhiều. Do đó những kẻ có tiền như Abramovich lại đổ tiền vào các CLB phương tây. Tất nhiên ở đâu bóng đá cũng gắn với tham nhũng. Nhưng ở những xứ có pháp luật minh bạch, báo chí có tiếng nói giám sát, đồng tiền đầu tư vào bóng đá sẽ nảy nở nhanh hơn và bóng đá được hưởng lợi.
Hậu quả là bóng đá Đông Âu giờ đây vẫn lẹt đẹt. Sức sống và truyền thống của thời kỳ hoàng kim trước 1990 chỉ đủ để duy trì mảnh đất sản sinh ra các tài năng „đánh thuê“ cho Tây Âu.
Xét về truyền thống và sự hâm mộ bóng đá, Việt Nam có lợi thế hơn hẳn Nhật và Hàn. Từ hơn 20 năm qua, đã có những đại gia Việt Nam đầu tư vào bóng đá một cách bài bản và đầy tham vọng.
Cũng là đổ tiền, nhưng sự khởi sắc của bóng đá Nhât, Hàn bên cạnh sự trì trệ của nền bóng đá „tỷ phú“ Nga, Ukraine cho thấy: Đổ tiền vào bóng đá mà không cải cách xã hội thì dù có tiềm năng đến mấy cũng tịt.
----


TIỀN KHÔNG PHẢI LÀ TẤT CẢ- SPORTWASHING-RỬA THỂ THAO

NGUYỄN THỌ/FB 17-12-2022




Giải WC đầy tranh cãi 2022 ở Qatar đang sắp kết thúc. Ai trong hai ứng viên Pháp và Argentina sẽ thắng trận chung kết hôm 18.12 tới thì chưa biết. Nhưng kẻ thắng đậm đã rõ ràng. Đó là người khổng lồ tý hon Qatar.
Người ta coi trận chung kết Pháp-Argentina là đối đầu giữa Kylian Mpape và Lionel Messi. Cả hai siêu cầu thủ này đều đang đá cho Paris St. Germain, đều ăn lương của nhà nước Qatar. Từ 2001 quỹ Investmentfonds Qatar Sports Investments đã mua câu lạc bộ này và từ mùa hè năm nay hãng hàng không Qatar Airways cũng nhảy vào tài trợ đội bóng hàng đầu nước Pháp. Hình ảnh Mbappé ôm hôn, an ủi Hakimi, hậu vệ đội tuyển Ma-Rốc, đồng đội ở St.Germain, sau trận bán kết thật là cảm động. Giá như đội Brazil của Neymar cũng có mặt trong bán kết thì sẽ tạo ra bức tranh tuyệt vời về sức mạnh đồng tiền Qatar bơm vào bóng đá Pháp.
Qatar đã thất bại toàn tập khi đổ tiền để mong đội bóng đá của họ thành „ông nọ bà kia“. Họ đã mua 100% câu lạc bộ KAS Eupen của Bỉ[1] để hàng năm đưa vài cầu thủ của họ sang đá chính trong đội hình KAS ở giải quốc gia Bỉ. Nếu đội tuyển Qatar kỳ này vào vòng 16, có thể họ mua hẳn một đội hạng một của châu Âu để chơi trò bóng đá Sandwitch, 2 anh Tây kèm một anh Ả Rập và hy vọng sẽ leo cao. Nhưng bóng đá không phải là mỳ ăn liền. Với một nước chỉ có 1 triệu dân và 6.000 cầu thủ bóng đá từ nghiệp dư đến chuyên nghiệp thì còn lâu mới có một tay như Modric của Croatia hay Hakimi của Marocco. Vỡ mộng!
Nhưng chương trình „Rửa thể thao“ (Sportwashing) của họ đã thành công rực rỡ.
Rửa tiền là biến tiền bẩn thành tiền sạch. Rửa thể thao là bằng các biện pháp không chính danh biến thể thao thành lớp sơn đánh bóng cho chế độ.
Ngày xưa nước CHDC Đức với vỏn vẹn 17 triệu dân luôn đứng hàng đầu thế giới về thể thao. Trong giải Olympic 1976 ở Montreal, Đông Đức qua mặt Mỹ, đứng thứ nhì sau Liên Xô.
Khác với Qatar sống trên núi Dollar, CHDC Đức luôn thiếu ngoại tệ. Thiếu ngoại tệ không nhập được nhôm nên phải dùng nhựa ép làm vỏ xe Trabant. Thiếu ngoại tệ đến mức cả nước phải uống cà phê rang xay bằng đậu nành, trộn vài phần trăm cà phê Brazil cho có mùi. Nghèo Dollar, nên cách duy nhất chiếm đỉnh cao thể thao là tận dụng tiềm năng của con người dưới chế độ STASI. Tất nhiên người Đức thì dù Đông hay Tây đều có tố chất thể lực tốt, kỷ luật và ý chí rèn luyện cao. Do vậy nên chế độ huấn luyện, tập tành trong những điều kiện điên cuồng cộng với „Dopping nhà nước“ đã đưa nền thể thao Đông Đức lên đến đỉnh cao.
Sau ngày thống nhất đất nước, mọi chuyện bị vỡ lở. Nhiều vận động viên nữ tố giác bị tiêm hormon đến mức cơ thể mọc lông như nam giới, sinh lý biến dạng đên mức vô sinh. Quốc tế không tìm ra dopping vì các viện nghiên cứu của Đông Đức luôn dùng chính thông tin chống dopping của IOC cung cấp để chế ra các loại thuốc đặc biệt không thể phát hiện.
Đó là doping nhà nước và là một dạng sportwashing XHCN để nâng cao uy tín quốc gia.
Qatar không thiếu tiền nên đã mua được nhiều giải vô địch thế giới về sa mạc của mình [2]. Giải WC 2022 chỉ là đỉnh điểm. Vì dân sở tại không hâm mộ bóng đá nên triều đình Qatar đã học tập „Tinh thần thể dục“ của cụ Nguyễn Công Hoan bên xứ ta. Các chú thợ khách xưa nay bị khinh như ghẻ, nay được cấp quần áo mới, tay cầm cờ, đầu đội mũ có in quốc kỳ, được đưa xe bus đến các sân vận động. Không biết họ có bị rỉ tai là phải vỗ tay luôn luôn hay không? Nhưng thấy ai cũng rất là phấn khởi vì được bữa ăn miễn phí.
Mặc dù là nước hồi giáo cởi mở nhất vùng vịnh, cho phép con gái học đại học, phụ nữ được lái xe, không phải che mặt, nhưng vụ WC2022 này cũng khiến cả „hệ thống chính trị“ nước bạn phải ngậm đắng nuốt cay khá nhiều. Chỉ riêng việc đạo Hồi nghiêm khắc phải chấp nhận cho các fan nữ phương tây ăn mặc hở hang, ty nẩy tưng tưng, lắc mông đi giữa đường phố Doha cũng có thể so với việc các bác độc tài chấp nhận cho bọn „nhân quyền“ vác cờ, đánh trống đi biểu tình đòi thả tù chính trị, đòi đa đảng
🙂
.Việc fan Qatar được vây quanh cô hoa hâu Coatia ăn mặc cởi mở có thể coi như họ được chính phủ mình „khai dân trí“, chứ không phải như Pháp dùng súng bắt dân ta phải chấp nhận váy đầm, xú chiêng gần hai thế kỷ trước
🙂
.
Lúc đầu, rất nhiều báo chí phê phán chế độ phong kiến, phân biệt đối xử với công nhân làm thuê, bóp nghẹt báo chí của nước chủ nhà. Nhưng càng vào giải, những cuộc châu chấu đã voi ngoạn mục, đặc biệt là thất bại sớm của „bọn nhân quyền“ như Đức, Bỉ, Hà Lan, Đan Mạch… làm cho người ta quên dần các đề tài đó.
Chả biết triều đình Doha vụ này mở mặt đến đâu, nhưng chắc chắn anh xe ôm nào ở Việt nam cũng biết đến nước Qatar tý hon mà hùng mạnh, dám chạy điều hòa nhiệt độ cho toàn bộ các sân vận động. Từ đó họ còn biết rằng Qatar có thu nhập đầu bình quân đầu người/năm 90.000 USD, gấp 20 lần Việt Nam. Điều đáng nói là chỉ số phát triển con người HDI ở xứ phong kiến vua chúa đó đạt 0,855, xếp thứ 42/190 (Đứng đầu là Na-Uy và Thụy sỹ có chỉ số = 0,965, Việt Nam đứng thứ 115 với 0,703 điểm). Thần dân xứ đó sướng như tiên, được hưởng miễn phí nền y tế, giáo dục hiện đại nhất. Họ chỉ thua dân Việt Nam XHCN là không được uống rượu và nhậu dô dô.
Đám lãnh chúa Qatar cũng tham lam như bất cứ kẻ cầm quyền nào mà không bị kiểm soát trên đời này. Nhưng chúng biết cách tạo ra ổn định xã hội bằng phúc lợi cho dân. Chúng còn biết dùng tiền để trong vòng 40 năm đưa một làng chài nghèo thành một đế quốc khu vực, biết dùng thể thao để tẩy rửa mọi nhem nhuốc trên mặt.
Rửa mặt thế mới gọi là rửa.
Việt Nam cũng muốn rửa mặt bằng thể thao. Nhưng với dáng vóc nhỏ bé, với thói quen nhậu nhẹt mỗi khi có chút tiền, với tính vô kỷ luật thì không thể rửa mặt kiểu Đông Đức. Giá như chính phủ phối hợp với các đại gia Việt Nam làm sportwashing kiểu Qatar từ nhiều năm trước thì bóng đá ta nay đã ở đâu rồi. Giả sử các ông Bầu Đức, Bầu Hiển, Bầu Kiên… bỏ tiền mua mấy câu lạc bộ ở Đông Âu rồi ép chúng phải nhận những Quang Hải, Công Vinh, Công Phượng, Văn Hậu sang đá bên đó thì chắc chắn fan Việt không phải băn khoăn bao giờ Quang Hải mới được đá chính ở đội PAU FC (hạng 3 Pháp)
Nếu chính phủ dốc toàn lực để đăng cai WC hay Olympic 20xx ở Việt Nam thì cơ hội cũng không nhỏ. Ông Vượng đổ tiền vào xây sân bãi và các làng Olympic kiểu VinVillage thì có lẽ lời hơn là làm xe Vinfast, tốn vô kể mà suốt ngày bị tây, ta dòm ngó, chọc đểu[3]. Xây dựng hạ tầng cơ sở bằng cách „xã hội hóa“, thu tiền từ nguồn của IOC hay FIFA chắc chắn lãi hơn kinh doanh BOT toàn nhặt bạc cắc. Tuyên truyền quảng bá cho hình tượng „Con trâu Viet Nam 20xx“ bằng tiếng nói đồng thanh của gần 1000 tờ báo thì tất cả cùng kiếm lời nhanh hơn là tranh nhau quảng cáo ngầm bằng các loại tin cướp, hiếp. Khi đó ngành hàng không nước nhà với 4-5 hãng, từ Bamboo đến Vietjet sẽ ăn đứt Qatar Airways. Đội tuyển Việt Nam với 100% cầu thủ đang đá ở các câu lạc bộ Châu Âu (kể cả hạng 2), khi được một vé đương nhiên vào dự giải thế nào cũng ngang đội Qatar năm nay. Đó là giải an ủi lớn nhất.
Cái gì chứ khoản giải khát thì FIFA hoàn toàn yên tâm. Các lò nấu rượu bia Việt Nam thừa sức bao hết, uống thoải mái. Còn cái khoản khán giả đến xem thì khỏi lo. Sân nào, trận nào cũng sẽ kín mà không phải mua chuộc bằng ăn trưa để khán giả „vỗ tay luôn luôn“. Qatar có mơ cũng không có hai lợi thế sân nhà này. Do vậy cơ hội đội nhà có thành tích cao hơn Qatar rất cao.
Nghe cũng có lý đấy nhỉ?
---
[2] Asian Games 2006, the AFC Cup 2011, the Arab Games 2011, World cup bóng ném 2015, Vô địch điền kinh thế giới 2019, đua xe F1 2021.
Người đăng: vào lúc

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)