“Học thật là những kiến thức đã được dạy trên ghế nhà trường sau này có thể đem áp dụng được vào cuộc sống, chứ hoàn toàn không phải học để lấy điểm, cho có bằng.
Chúng ta phải xác định ngay từ bậc tiểu học vì đây là bậc học khởi đầu cho một quy trình tiếp thu các kiến thức sau này của một con người, là những nền tảng đầu tiên cho mọi chuyện. Có thể nói đó là cái gốc.
Tôi đã từng dạy đại học, rồi dạy bậc trung học phổ thông, trung học cơ sở và giờ là tiểu học, sau cả một quá trình dài như vậy tôi mới xác định được bậc tiểu học là quan trọng nhất, là khởi đầu của mỗi con người. Vậy nên nếu muốn nói đến việc học thật thì chúng ta cũng phải giáo dục cho lứa tuổi học sinh từ khi bắt đầu đi học.
Trước khi thầy cô truyền thụ kiến thức thì cũng phải giúp các con hiểu rằng những kiến thức mà các con sẽ được học nó giúp ích rất nhiều cho cuộc sống sau này”, nhà giáo V.A - Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn một trường tiểu học tư thục ở Hà Nội cho biết khi trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam.
 |
| Nếu các cấp lãnh đạo không ép các trường, ép giáo viên phải như thế này, phải thế kia thì giáo viên chắc chắn sẽ làm thật và có đánh giá thật. Và khi các giáo viên làm thật thì sẽ có việc học thật, dạy thật và thi thật. Ảnh minh họa: Tùng Dương. |
Theo cô V.A: “Nói một cách khác, trường học chính là một góc của cuộc sống, là nơi cung cấp kiến thức để con người ta bước vào cuộc sống, như một xã hội thu nhỏ trong nhà trường. Vậy nên nếu chúng ta dạy thật, thầy cô giáo giúp các con xác định được việc học rất cần thiết cho sau này lập nghiệp thì cách học của học sinh sẽ rất khác, sẽ chất lượng.
Còn ngay ở bậc tiểu học mà thầy cô luôn nói học đi để đạt điểm 9 điểm 10 thì đó là “nhồi nhét” vào đầu học sinh tư tưởng học vì thành tích, vì điểm số, chứ không phải học những kiến thức có ích cho cả một cuộc đời sau này. Cho nên nếu chúng ta không xác định được như vậy thì học sinh sẽ tìm “mọi cách” để đạt được mục tiêu mà đó không phải là mục tiêu tốt trong giáo dục. Đó không phải là học thật.
Muốn cho học sinh học thật thì vai trò của giáo viên rất cần thiết, thầy cô phải định hướng để các con hiểu được giá trị thật của việc học kiến thức. Nhưng để giáo viên định hướng tốt thì lãnh đạo nhà trường và ngay bản tôi luôn luôn quy trách nhiệm về lãnh đạo nhà trường.
Lãnh đạo các cơ sở giáo dục yêu cầu giáo viên của trường mình ra sao, có yêu cầu phải 100% phải đạt học sinh giỏi, phải lên lớp, phải thi đạt điểm cao, học bạ đẹp …hay không? Nếu lãnh đạo nói các thầy cô muốn “làm thế nào thì làm” nhưng trường của chúng ta học sinh phải 100% đạt các tiêu chí loại tốt, thì đó là dạy không thật.
Nhưng ở tại ngôi trường này, tôi luôn nhắc nhở giáo viên phải cung cấp những con số thực tế, thực chất về việc học của các con, học sinh ở trình độ nào và tôi cần thầy cô đánh giá đúng trình độ đó cho tôi và ban giám hiệu nắm được.
Để trên những đánh giá đúng, ban giám hiệu sẽ có những điều chỉnh rút kinh nghiệm và từ đó làm tốt hơn công tác nâng cao chất lượng nhà trường, đặc biệt là chất lượng tiếp thu kiến thức của học sinh.
Theo tôi học thật hay không thì tư duy của lãnh đạo nhà trường rất quan trọng, việc cần nhất hiện nay là làm sao để lãnh đạo các cơ sở giáo dục phải thay đổi cách nghĩ, cách đánh giá về việc truyền thụ kiến thức, không chạy theo thành tích, loại bỏ tư tưởng trường mình phải thật “nổi”. Nhưng theo tôi việc này rất khó vì trên trường còn có Phòng, có Sở và trên nữa là Bộ… liệu các cấp trên đó có chịu “đồng ý” tư tưởng này hay không? Đó mới là điểm cốt lõi giải quyết vấn đề học thật.
Nếu các cấp lãnh đạo không ép các trường, ép giáo viên phải như thế này, phải thế kia thì giáo viên chắc chắn sẽ làm thật và có đánh giá thật. Và khi các giáo viên làm thật thì sẽ có việc học thật, dạy thật và thi thật.
Muốn có học thật, thi thật, nhân tài thật phải trị tận gốc căn bệnh chỉ tiêu thành tích lâu nay làm ảnh hưởng đến nền giáo dục. Nhiều năm nay có hiện tượng 98% số học sinh trong 1 lớp hoặc số học sinh toàn trường đạt danh hiệu học sinh giỏi, thậm chí có trường đạt 100%.
Nhiều trường nâng điểm vì giữ "thành tích" của trường không bị trừ điểm thi đua. Nếu bị trừ điểm thi đua, giáo viên sẽ mất điểm, bị trừ tiền thưởng, trường mất danh hiệu, hiệu trưởng sẽ khó được đề bạt, cất nhắc ở vị trí cao hơn…
Hơn thế nữa, thời gian qua tại một số địa phương, một số trường học vẫn để xảy ra tình trạng giáo viên tự ý nâng, sửa điểm, "làm đẹp" học bạ cho học sinh. Và vì chạy theo thành tích, nhiều trường đẩy sĩ số học sinh đạt lên lớp 100% trong khi thực tế có học sinh học đến lớp 5, lớp 6 còn chưa đọc thông, viết thạo...
Báo chí phân tích rất nhiều là phải thế này, phải thế kia nhưng theo tôi nghĩ tất cả mọi chuyện đều do con người quyết định, chúng ta có hiểu đúng vấn đề hay không, có thấy việc học thật, dạy thật và thi thật là điều bắt buộc và cần thiết cho giáo dục hay không? Hay là ngành giáo dục đang rơi vào tình trạng “bệnh” thành tích?
 |
| Vấn đề thi thật của học sinh là nhà trường dạy cái gì thì nên cho các em thi cái đó, chương trình dạy thế nào thì thi như thế, đừng có cho thi cao quá so với kiến thức của các em đã được học. Ảnh minh họa: Tùng Dương. |
Quá nhiều cuộc thi, quá nhiều giấy khen…hình thức?
Dư luận xã hội hiện nay rất có rất nhiều quan điểm trái ngược khi nhắc đến một số cuộc thi giáo viên dạy giỏi, giáo viên có sáng kiến, thi học sinh giỏi… về việc này nhà giáo V.A nêu quan điểm: “Những cuộc thi như vậy cũng tùy thuộc vào quan điểm của từng nhà trường.
Ví dụ ở trường của tôi năm nào cũng tổ chức cho giáo viên thi, nhưng chúng tôi không dùng từ “giáo viên dạy giỏi” theo phong trào phát động hình thức, mà đó là cuộc thi giáo viên dạy sáng tạo của riêng nhà trường, nghe thì tưởng là giống nhau nhưng lại hoàn toàn khác về bản chất.
Có nghĩa trong tiết dạy chúng tôi sẽ đánh giá giáo viên đó có sự sáng tạo gì, có cái mới hay không, học sinh được hưởng lợi gì từ những cái mới, cái sáng tạo đó, giáo viên có thu hút được học sinh hay không…? Chứ không phải đánh giá giáo viên đó dạy đúng theo một “kịch bản” đại trà có sẵn của ngành.
Tuy nhiên cũng phải nói thi giáo viên dạy giỏi cấp quận, thành phố hay trung ương thì người giáo viên được lựa chọn để đi thi, người đó phản ánh được chất lượng giáo dục của nhà trường nơi họ công tác, tại sao như vậy? Trong quá trình bồi dưỡng để giáo viên đó đi thi sẽ xây dựng được một phong trào tích cực ở trong nhà trường.
Mọi người sẽ phải nghĩ xem làm cách nào để giáo viên đó đi thi phải đạt được thành tích, còn khả năng giáo viên đó đến đâu thì chấp nhận thành tích đến đó, nhưng cái được là lôi cuốn các giáo viên khác vào cùng suy nghĩ xem nội dung đi thi cần những vấn đề gì. Đó là tư duy của tập thể, còn cá nhân biểu diễn.
Và ngôi trường nào thu hút được nhiều giáo viên vào phong trào đó thì chắc chắn trường đó thành công, động viên được nhiều suy nghĩ của tập thể góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Đó là thi thật.
Nhà giáo V.A chia sẻ thêm: “Vấn đề thi thật của học sinh là nhà trường dạy cái gì thì nên cho các em thi cái đó, chương trình dạy thế nào thì thi như thế, đừng có cho thi cao quá so với kiến thức của các em đã được học.
Tôi không tán thành việc các con thi vào một số trường chuyên… thì đề bài cứ như là đánh đố, nhiều kiến thức chưa học và chính những việc đó đã tạo nên “nạn” học thêm, muốn thi đỗ vào trường A, B, C thì phải theo học thêm ở những trường đó, không học thêm thì không thi đỗ được. Như vậy là đâu phải thi thật, học thật mà chỉ học đối phó để thi vào được một trường nào đó”.
 |
| Chúng ta phải xác định ngay từ bậc tiểu học vì đây là bậc học khởi đầu cho một quy trình tiếp thu các kiến thức sau này của một con người, là những nền tảng đầu tiên cho mọi chuyện. Có thể nói đó là cái gốc. Ảnh minh họa: Tùng Dương. |
Học chỉ để đi thi liệu có nhân tài thật?
Về vấn đề này, nhà giáo N.H - hiệu trưởng một trường Trung học phổ thông tại Hà Nội đã chia sẻ với phóng viên Tạp chí Giáo dục Việt Nam: “Tôi thấy cách chúng ta tổ chức thi và ra đề thi như hiện nay chưa thật sát với thực tế, chưa hội nhập với thế giới. Đề thi vẫn nặng về sao chép kiến thức, học thuộc lòng, học “tủ” theo bài mẫu sẽ được điểm cao mà chưa khuyến khích sự suy nghĩ của học sinh.
Nhiều nước trên thế giới có nền giáo dục tiên tiến khi tổ chức thi lấy học bổng hoặc làm những bài khóa tốt nghiệp…thì họ lại nghiêng nhiều về vấn đề kỹ năng, chứ họ không nghiêng nhiều về kiến thức. Học sinh có thể có kỹ năng này, có tài kia…đều được đánh giá cao. Nhiều thí sinh giành được học bổng nhưng kết quả học tập trước đó không có gì nổi trội.
Tôi thấy các trường ở ta hiện nay vẫn dạy nặng theo kiến thức sách giáo khoa mà còn thiếu dạy học sinh những kỹ năng thực tế rất cần cho cuộc sống. Ngoài ra các em chỉ tập trung vào học một số môn được coi là môn chính mà lại bỏ qua những môn còn lại, giáo viên cũng không định hướng để học sinh thấy được môn nào cũng có cái tốt của nó, không nên xem nhẹ. Chính vì thế dẫn đến việc học không đều và khi ra trường các em cũng sẽ không đều về các mảng kiến thức”.
Theo cô H: “Đa phần các du học sinh học ở nước ngoài về đều làm tốt, nhưng trong thực tế có những em học rất giỏi ở nước ngoài nhưng về nước chưa chắc đã làm việc được, theo tôi các em không thích hợp với “môi trường” làm việc trong nước, có thể môi trường đó chưa tận dụng được năng lực kiến thức của các em đi du học về.
Hơn nữa đâu phải 100% du học sinh về nước đều đạt loại giỏi, có em đi du học bằng học bổng, có em du học tự túc, có gia đình có điều kiện cho con ra nước ngoài học để “mở mặt” với bạn bè còn không quan tâm con học cái gì, học ra sao thì như thế lúc về nước cũng trắng tay.
Quy tụ lại nếu như anh muốn làm việc được thì trước hết phải giỏi về mặt kiến thức, và phải biết được kiến thức đó phù hợp với bản thân mình ở môi trường nào, quan trọng là phải chọn đúng môi trường và phải dựa trên khả năng của chính cá nhân người học thì mới mong đạt hiệu quả cao.
Bằng cấp của con người ta cũng chỉ là một phần, anh có thể là tiến sĩ ở lĩnh vực này nhưng anh lại không có năng lực ở lĩnh vực khác, vậy nên nếu được bố trí làm việc đúng năng khiếu, ở đúng ngành anh được đào tạo, được hưởng mức đãi ngộ tốt thì mới có thể phát huy được hết năng lực, mới phát huy được cái tài thật sự của anh”.
Tùng Dương
'HỌC THẬT, THI THẬT, NHÂN TÀI THẬT' PHẢI TIÊN PHONG THAY ĐỔI TỪ LÃNH ĐẠO
CAO KIM ANH / GDVN 29-5-2021
Trong buổi làm việc mới đây ngày 6/5 với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có những yêu cầu đối với ngành về cấc vấn đề tồn đọng, mang tính cấp bách, cần thiết cho nền giáo dục nước nhà hiện nay.
Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu giáo dục phải thực hiện mục tiêu “học thật, thi thật, nhân tài thật”. Đây được xem là giá trị cốt lõi, hình thành xuyên suốt trong cả nền giáo dục Việt Nam.
 |
Đại biểu Quốc hội Trần Thị Quốc Khánh (đoàn Hà Nội) (Ảnh quochoi.vn) |
Trao đổi với Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam về yêu cầu của Thủ tướng đối với thực trạng giáo dục Việt Nam hiện nay, Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh (đoàn Hà Nội) cho biết:
“Giáo dục có vị trí then chốt, cốt lõi của mọi vấn đề trong xã hội, bởi sản phẩm của giáo dục là con người.
Trong bối cảnh chúng ta triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng với khát vọng Việt Nam thịnh vượng trong vòng 20 năm tới, thì giáo dục lại càng chứng minh được vai trò “Quốc sách hàng đầu” của mình bởi chính con người, tri thức, nhân cách của con người tạo ra tương lai đất nước”.
Đánh giá sự phát triển của một đất nước thường được nhìn nhận bằng cách họ quan tâm, đầu tư cho nền giáo dục như thế nào. Đối với các nước phát triển thường đi kèm nền giáo dục phát triển. Ngược lại, những đất nước có nền kinh tế trì trệ, chậm phát triển trên thế giới thường giáo dục không được quan tâm hoặc phát triển giáo dục không đồng bộ.
Những năm gần đây, giáo dục Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ như đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy, phổ cập giáo dục tất cả các vùng miền trên toàn quốc, tự chủ đại học… được thực hiện nghiêm túc, đạt kết quả cao.
Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng, những tồn tại, hạn chế của ngành giáo dục những năm qua cũng đáng kể nếu không nói là nhiều.
Những “hạt sạn” lớn trong việc thực hiện chương trình giáo dục phổ thông và sách giáo khoa mới; những trường hợp học sinh ngồi nhầm lớp; bạo lực học đường gia tăng; bệnh thành tích trong giáo dục với những vụ kiện không được giải quyết ổn thỏa.
Lạm thu xảy ra ở nhiều nơi mặc dù đã có xử lý nhưng gây không ít bức xúc trong dư luận, phụ huynh học sinh.
Hay những vụ việc liên quan đến bằng giả, chứng chỉ giả, kiến thức giả điển hình như vụ việc cấp bằng giả tại trường Đại học Đông Đô làm chúng ta không khỏi lo lắng.
Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh cho rằng: “Hơn ai hết, Thủ tướng nhận thấy được thực tế nền giáo dục và đào tạo đang có những tồn tại ngay trong nhận thức và cách thực hiện của các nhà quản lý, của các thầy cô giáo, của các em học sinh, phụ huynh và toàn xã hội.
Mục tiêu "học thật, thi thật, nhân tài thật" rất chính xác, có cơ sở khoa học thực tiễn đối với nền giáo dục Việt Nam hiện nay.
Để mục tiêu này được thành công là yêu cầu, thách thức rất cao đối với lãnh đạo của ngành Giáo dục và Đào tạo. Phải thực sự đổi mới, dám nghĩ, dám làm, dám bỏ đi những chương trình lạc hậu, gánh nặng cho người học và cả xã hội”, Đại biểu Khánh nhấn mạnh.
Trên thực tế, nền giáo dục Việt Nam đang bị chi phối quá nhiều bởi quan niệm trọng bằng cấp. Ở không ít nơi, tuyển chọn nhân sự, cán bộ vẫn dựa vào hồ sơ “đẹp”, ma theo đó, hồ sơ "đẹp" được định nghĩa rằng có nhiều bằng cấp, chứng chỉ thậm chí, đến bản thân chủ sở hữu bằng cấp, chứng chỉ đó không biết học để làm gì nhưng phải có nó bằng mọi cách.
Các cuộc thi trong nhà trường vô hình trung cũng trở thành vòng xoáy của căn bệnh ngụy thành tích. Một địa phương, một trường học, một lớp học, một giáo viên đạt danh hiệu giỏi, xuất sắc, hoàn thành nhiệm vụ khi đủ chỉ tiêu học sinh giỏi, học sinh lên lớp, không có học sinh yếu kém, phê bình.
Áp lực chỉ tiêu thành tích khiến cho những cuộc thi đơn thuần trở thành cuộc chạy đua mà chính giáo viên, học sinh, thậm chí phụ huynh đều trở nên mệt mỏi.
Chúng ta lên án nhiều hình thức thi học sinh giỏi, ôn luyện “gà nòi” để lấy thành tích ảo, thành tích “sắp đặt”. Ngay chính những cuộc thi như thế đã thấy sự không thật và chắc chắn nếu quá trình học không thật, thi không thật thì không thể tạo ra nhân tài thật.
Chính vì thế, Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh chỉ ra rằng, thay đổi tư duy giáo dục không chỉ là việc của một ngành, một trường, một người có thể làm được. Đó phải là sự vào cuộc của toàn xã hội và tiên phong đi đầu phải là những người lãnh đạo.
“Bỏ những quan niệm giáo dục cũ, bỏ những bằng cấp, chứng chỉ không cần thiết, xem trọng thực lực, hiệu quả công việc của các thầy cô giáo.
Bệnh thành tích trong giáo dục cũng cần phải bỏ bớt những thứ không phải thi đua mà là ‘chạy đua’, ‘ganh đua’ trong giáo dục. Những chỉ tiêu, những ‘chuẩn không cần thiết chúng ta nên bỏ để hướng đến việc học thật, thi thật, có nhân tài thật.
Phải đổi mới tư duy bằng việc áp dụng khoa học, công nghệ vào giảng dạy, tiếp thu, vận dụng những kinh nghiệm giáo dục trên thế giới để giáo dục và đào tạo.
Thủ tướng Chính phủ đưa ra ‘học thật, thi thật, nhân tài thật’ sẽ là động lực mạnh mẽ để nền giáo dục Việt Nam tự mình đổi mới, góp phần then chốt hiện thực hiện thực hóa khát vọng Việt Nam thịnh vượng bắt đầu ngay từ bây giờ”, bà Khánh bày tỏ.
Cao Kim Anh
ĐIỂM THI VÀO 10 CHẤT LƯỢNG THẬT, ĐIỂM CHUẨN VÀO 10
CHẤT LƯỢNG ẢO
ĐỖ QUYÊN/ GDVN 27-5-2021
Bàn chuyện học thật, thi thật hiện nay của ngành giáo dục, bằng sự trải nghiệm từ thực tế, sự hiểu biết của bản thân sau bao năm làm trong ngành giáo dục, người viết khẳng định rằng trong rất nhiều kỳ thi, kỳ kiểm tra của ngành giáo dục hàng năm thì thi vào 10 là kỳ thi nghiêm túc và kết quả phản ánh chân thật nhất.
 |
Trong rất nhiều kỳ thi của ngành giáo dục, kỳ thi vào 10 được đánh giá là kỳ thi nghiêm túc nhất (Ảnh minh họa: Giáo dục Việt Nam) |
Vì sao kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 lại có kết quả thật?
a/ 3 lý do về phía giáo viên, nhà trường để kỳ thi vào 10 diễn ra nghiêm túc nhất:
Thứ nhất: Giám thị coi thi, chủ tịch Hội đồng của kỳ thi vào 10 là giáo viên bậc trung học phổ thông. Những địa phương thiếu giáo viên phổ thông thường điều động thêm giáo viên bậc tiểu học tham gia hội đồng coi thi.
Giáo viên bậc trung học cơ sở dạy những môn thi vào 10 gần như không được tham gia kỳ thi này. Bởi thế, đã không ít lần chúng tôi có mặt tại kỳ thi tuyển sinh vào 10 của tỉnh.
Thứ hai: Kết quả kỳ thi vào 10 có thấp cũng không ảnh hưởng gì đến những thầy cô giáo dạy bậc trung học phổ thông.
Thứ ba: Nhiều thầy cô giáo bậc trung học cũng muốn kỳ thi diễn ra nghiêm túc để tuyển chọn được những học sinh xứng đáng giúp cho việc giảng dạy của mình, của đồng nghiệp sau này ít vất vả hơn.
b/ Lý do về phía học sinh:
Thứ nhất: Về phía học sinh, không thi đỗ vào trường mình đã đăng ký vẫn sẽ có nhiều cơ hội được vào lớp 10 như vào học tại một số trường có tỷ lệ chọi thấp, trường hợp xấu nhất vẫn có thể học bổ túc văn hóa (giáo dục thường xuyên) hoặc học nghề.
Thứ hai: Với những trường học có tỷ lệ chọi cao, bản thân mỗi học sinh luôn xác định bạn là đối thủ của mình nên không dễ dàng gì cho bạn xem bài hoặc để bạn tự do quay cóp hay có sự giúp đỡ ngầm nào đấy.
Cạnh tranh vào 10 của học sinh luôn căng thẳng. Điều này, góp phần tạo cho kỳ thi sự minh bạch, rõ ràng.
Ai làm được bài đến đâu sẽ làm, không làm được cũng rất thoải mái vì các em không vào được trường này vẫn có cơ hội vào học trường khác.
Vì thế, điểm thi vào 10 của học sinh luôn phản ánh năng lực thật sự của các em. Đã có những học sinh ở trường có điểm tổng kết khá, thậm chí giỏi nhưng khi thi vào 10 chỉ đạt mỗi môn 1 đến 2 điểm.
Chẳng ngạc nhiên vì ai cũng hiểu những điểm tổng kết khá, giỏi đó do các em đi học thêm được nhá đề, mớm đề, khi kiểm tra ở trường lại được giới hạn đề cương ôn gì ra đó nên điểm số đạt được thường cao chót vót.
Chiêu bài nhân hệ số điểm tuyển sinh che đậy chất lượng thật
Sao có nghịch lý "điểm thi" vào 10 là điểm thật nhưng "điểm chuẩn trúng tuyển" lớp 10 của các trường lại ít thật hơn?
Nếu xem cách tính điểm chuẩn trúng tuyển vào 10 của nhiều trường trung học phổ thông trong cả nước vài năm trở lại đây, bạn đọc sẽ hiểu vì sao người viết nhận định như vậy.
Báo Vietnamnet phản ánh: “Tỉnh Thanh Hóa, Trường Trung học phổ thông Thường Xuân III của H.Thường Xuân, điểm trúng tuyển tuy cao hơn, nhưng điểm trung bình/môn vẫn dưới 1 (0,92).
Chưa hết, Trường Trường Trung học phổ thông Lê Lai và Trường Trung học phổ thông Bắc Sơn của huyện Ngọc Lặc, Trường Trung học phổ thông Ba Đình và Trường Trung học phổ thông Nga Sơn của huyện Nga Sơn;
Trường Trung học phổ thông Thường Xuân II của huyện Thường Xuân, Trường Trung học phổ thông Bá Thước và Trường Trung học phổ thông Hà Văn Mao của huyện Bá Thước, Trường Trung học phổ thông Như Xuân II của huyện Như Xuân, điểm trung bình/môn cũng chỉ từ 1 đến 1,8.
Không chỉ ở các huyện miền núi của Thanh Hóa, một số trường Trường Trung học phổ thông của thành phố Cần Thơ, điểm trúng tuyển lớp 10 cũng tương tự, chỉ từ 1,06-1,8 điểm/môn.
Cụ thể, điểm trúng tuyển trung bình/môn của Trường Trường Trung học phổ thông Giai Xuân (huyện Phong Điền) là 1,06; Trường Trung học phổ thông Trường Xuân (huyện Thới Lai): 1,28;
Trường Trung học phổ thông Thạnh Thắng (huyện Vĩnh Thạnh): 1,5; Trường Trung học phổ thông Vĩnh Thạnh (huyện Vĩnh Thạnh): 1,60; Trường Trung học phổ thông Thới Long (Q.Ô Môn): 1,8.
Còn ở Hà Nội, một số trường lấy điểm trúng tuyển thấp đến… khó tin: Trường Trung học phổ thông Lưu Hoàng (huyện Ứng Hòa), Trường Trung học phổ thông Minh Quang và Trường Trung học phổ thông Bất Bạt (huyện Ba Vì) có cùng điểm chuẩn là 13, song chia trung bình/môn thì chỉ 2,6 điểm/môn là đỗ.
Thấp nhất là Trường Trường Trung học phổ thông Đại Cường (huyện Ứng Hòa), điểm chuẩn 12,5 - tương đương 2,5 điểm/môn là đỗ”.
Do điểm thi vào 10 quá thấp, có địa phương đã áp dụng cách tính điểm “mị dân”.
Đó là, điểm các môn Toán, Văn nhân hệ số 2 cộng điểm Anh văn. Một số địa phương còn áp dụng cách tính: Điểm chuẩn trúng tuyển = (Điểm thi Ngữ văn + Điểm thi Toán) x 2 + Điểm thi Ngoại ngữ + Tổng điểm kết quả xếp loại hạnh kiểm và học tập của 4 năm học cấp THCS (từ 2,5 đến 5 điểm mỗi năm) + Điểm ưu tiên (nếu có).
Vì thế, cứ nghe điểm chuẩn vào 10 khá cao nhưng nếu trả về hệ số thật như cách tính điểm vào học bạ (hệ số 10) thì đôi khi mỗi môn thi có em chỉ đạt 0.75 điểm đã đỗ. Tính điểm chuẩn vào 10 thế này sao có thể nói là điểm thật?
Vì điểm chuẩn vào 10 ít thật nên dẫn đến việc dạy thêm học thêm tăng tốc
Do đầu vào nhiều trường trung học phổ thông quá thấp (dưới 10 điểm 3 môn sau khi đã nhân hệ số) thì ai cũng hiểu chất lượng thật bết bát đến nhường nào.
Giải pháp duy nhất để vực chất lượng học tập lên chính là tăng tốc việc dạy thêm, học thêm. Nhà trường tổ chức cho học sinh học thêm đại trà ở trường. Nhiều phụ huynh tiếp tục cho con học thêm nhà thầy cô và học tại trung tâm.
Nhờ thế, chất lượng học tập của các em mỗi ngày nâng lên. Tuy thế, phần nhiều là chất lượng ảo. Bởi những bài kiểm tra đã được mớm đề, nhá đề, nội dung kiểm tra nằm trọn trong đề cương nên các em dễ dàng đạt điểm số cao.
Và vì thế, một lần nữa kéo theo chất lượng đánh giá học sinh lại ít thật đi phần nào. Cái vòng luẩn quẩn điểm số cứ thế xoay vòng và ranh giới giữa cái thật, cái chưa thật luôn lẫn lộn nhau.
Tài liệu tham khảo:
https://infonet.vietnamnet.vn/gioi-tre/hoc-duong/sau-diem-chuan-vao-lop-10-thap-toi-ky-cuc-la-gi-261940.html
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Đỗ Quyên
KINH NGHIỆM ĐỂ CÓ CHỮ 'THẬT' TRONG GIÁO DỤC CỦA MỘT HIỆU TRƯỞNG Ở BÌNH DƯƠNG
HỮU ĐỨC/ GDVN 28-5-2021
Tại buổi làm việc với Bộ Giáo dục và Ðào tạo ngày 6/5 về những vấn đề tồn đọng, cấp bách cần giải quyết, các đề xuất, kiến nghị của ngành giáo dục, Thủ tướng Phạm Minh Chính có nêu yêu cầu “học thật, thi thật, nhân tài thật” là một nhiệm vụ trọng tâm, cần phải làm ngay của ngành giáo dục hiện nay.
Tới đây, yêu cầu này chắc chắn sẽ trở thành tâm điểm của ngành giáo dục, nỗ lực, quyết tâm để phấn đấu đạt được.
Thời gian qua, nhiều chuyên gia giáo dục, cán bộ quản lý và giáo viên đã chia sẻ trên các phương tiện truyền thông về những cách làm hay, kinh nghiệm quý báu, góp ý tích cực để góp phần giúp nền giáo dục nước nhà ngày càng tốt hơn.
Trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô giáo Lê Thị Kim Thúy, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phú Hòa 3 (phường Phú Hòa, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương) đã đưa ra quan điểm và cách làm riêng của mình để có học thật, thi thật và để có học sinh giỏi thật.
 |
Cô giáo Lê Thị Kim Thúy, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phú Hòa 3 (phường Phú Hòa, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương). Ảnh: Hữu Đức |
Cô giáo Lê Thị Kim Thúy cho rằng: “Trước hết phải thừa nhận, kết quả học tập thật hay giả là do yếu tố con người. Xét trong phạm vi hẹp là trường học thì Hiệu trưởng là nhân tố quan trọng nhất, kế đến là hiệu phó, giáo viên, phụ huynh và học sinh.
Nếu Hiệu trưởng không xác định mục tiêu học thật, dạy thật, thi thật, kết quả thật thì làm sao có thể kêu gọi mọi người đồng lòng thực hiện mục tiêu tốt đẹp của giáo dục.
Nói vậy, để thấy rằng điều tiên quyết nhất là phải làm thật tốt công tác giáo dục tư tưởng, tạo lập ý thức tích cực của đội ngũ trực tiếp làm công tác quản lý, giáo dục ở trường. Tất nhiên, để làm tốt công tác này là điều rất khó, nhưng không thể không làm.”
“Trường hợp tư tưởng đã thông suốt, lúc đó kết quả có học thật, thi thật hay không là tùy thuộc vào năng lực lãnh đạo của người đứng đầu đơn vị trường học”, cô Kim Thúy nhấn mạnh thêm.
Theo quan điểm cá nhân cô Kim Thúy, học thật, dạy thật và thi thật là ba khâu quan trọng có liên quan mật thiết với nhau và quyết định đến chất lượng giáo dục, đến sự đánh giá năng lực, giá trị của con người trong xã hội.
Khi tổ chức thi thực chất, các thầy giáo, cô giáo sẽ tập trung vào dạy thực chất và học sinh phải học thực chất...
Do đó, với cương vị là Hiệu trưởng trường, cô Kim Thúy ưu tiên tìm mọi giải pháp để làm sao thi phải thật.
Mà để thi thật, theo cô Kim Thúy, ngay từ đầu năm, Hiệu trưởng nhà trường phải triển khai đến toàn thể, cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh và học sinh một cách rõ ràng, chi tiết nội quy, quy định của nhà trường về việc đánh giá kết quả học tập của học sinh.
Một khi đã công khai từ đầu, phụ huynh sẽ hoàn toàn ủng hộ cách làm của trường và không có những thắc mắc.
 |
Giáo viên Trường Tiểu học Phú Hòa 3 thực hiện đánh dấu khóa bài thi của học sinh. Ảnh: Hữu Đức |
Về cách làm cụ thể của mình, cô Kim Thúy cho biết:
Thứ nhất, thực hiện đúng theo tinh thần Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành ngày 22 tháng 9 năm 2016.
Theo đó, nhà trường quy định tất cả giáo viên chủ nhiệm và các giáo viên bộ môn phải lập sổ tay theo dõi đánh giá thường xuyên quá trình học tập của từng em học sinh, chậm nhất là 1 tuần phải thông tin quá trình học tập của các em cho phu huynh thông qua tin nhắn hoặc báo trực tiếp.
Toàn bộ kết quả quá trình học tập của học sinh sẽ được tập hợp lại vào cuối năm. Sau đó, quá trình học của từng em sẽ đưa ra công khai trước cả lớp học để có bình xét, đánh giá cuối cùng về quá trình học tập của học sinh.
Cô Kim Thúy lưu ý thêm, đối với trường tiểu học Phú Hòa, kết quả quá trình học tập của từng học sinh rất quan trọng.
Trường hợp, kết quả thi chênh lệch lớn (chênh lệch khoảng trên 3 điểm) so với kết quả quá trình học tập, thì nhà trường sẽ họp các bộ phận liên quan để đi đến thống nhất quyết định hủy kết quả thi và yêu cầu học sinh phải thi lại.
Khi thực hiện thi lại, nhà trường sẽ tạo điều kiện tốt để kết quả thi phản ánh đúng năng lực các em học sinh, loại bỏ các yếu tố khách quan ảnh hưởng quá trình làm bài thi như: sức khỏe học sinh không đảm bảo, tiếng ồn, bạn học chỉ bài, copy bài, cán bộ coi thi tác động vào bài thi, đề thi không chuẩn,…
“Tôi cho rằng, đây là cách hữu hiệu nhất để loại bỏ kết quả thi không thật. Mặc dù trên thực tế, số lượng bài thi có điểm chênh lệch không nhiều (từ 2 đến 3 bài so với cả trường) nhưng phải làm như vậy để loại bỏ động cơ gây ra vấn đề gian lận trong thi cử”, cô Kim Thúy nhấn mạnh.
 |
Tất cả các bài thi của học sinh Trường Tiểu học Phú Hòa 3 đều được đánh dấu khóa ngay sau khi thi xong. Ảnh: Hữu Đức |
Nói về việc quan trọng thứ hai phải làm, cô Thúy cho biết: “Nhà trường phải tổ chức chặt chẽ công tác thi, từ khâu ra đề thi, bảo vệ đề thi, coi thi, niêm phong, chấm thi, phúc khảo…
Về ra đề thi, Trường Tiểu học Phú Hòa 3 quy định mỗi giáo viên phải ra đề thi gửi về tổ chuyên môn xem xét, sau đó gửi lên hiệu phó chuyên môn lọc lại và cuối cùng là trình hiệu trưởng duyệt đề thi.
Để tăng tính khách quan khi coi thi, nhà trường cử cán bộ coi thi theo phương pháp “chéo khối khác”, tức giáo viên khối này bắt buộc phải gác thi đối với học sinh khối khác. Đặc biệt, ngay lập tức sau khi thi xong, toàn bộ các bài thi của các em đều được đánh dấu khóa lại để tránh trường hợp giáo viên chấm thi sửa bài thi.
Theo quy định nhà trường, những người làm nhiệm vụ đánh dấu khóa bài thi phải là cán bộ văn phòng của trường (không phải giáo viên bộ môn) để nhằm mục đích tránh trường hợp chính cán bộ làm công tác khóa bài thi lại chính là người sửa bài thi.
Riêng về việc chấm thi, phải thực hiện đúng theo nguyên tắc chấm “chéo lớp”, tức giáo viên lớp này buộc phải chấm thi lớp khác.
Kết quả chấm thi sau khi hoàn tất vẫn chưa được xem là kết quả cuối cùng mà phải đợi nhà trường chấm lại theo nguyên tắc chọn lựa ngẫu nhiên 20% tổng số bài thi. Nếu kết quả kiểm tra chấm thi chuẩn xác thì lúc đó mới công bố kết quả thi”.
Cuối cùng, cô Kim Thúy có thể tự tin khẳng định rằng với cách làm của trường mình, nhà trường đã kiểm soát chặt chẽ công tác thi, từ đó loại bỏ hoàn toàn gian lận trong quá trình thi.
Hơn nữa, động cơ gian lận trong thi cử hầu như cũng bị triệt tiêu do kết quả thi sẽ bị hủy nếu không phản ánh đúng với kết quả quá trình học tập của học sinh.
Công bằng mà nói, độ chuẩn xác về điểm số thi là không tuyệt đối, đôi khi cũng có sai lệch nhỏ nhưng không đáng kể, và tất nhiên không thể nào có chuyện “học tài thi phận” hay trường hợp điểm thi cao bất thường.
Hữu Đức
TÌNH TRẠNG DẠY THÊM CHO HỌC TRÒ CHÍNH KHÓA SẼ THÁCH THỨC VIỆC DẠY THẬT, HỌC THẬT
KIM OANH/ GDVN 30-5-2021
Chủ đề: “Dạy thật, thi thật, nhân tài thật” đang được bàn luận khá sôi nổi trên các phương tiện thông tin đại chúng trong những ngày gần đây. Hàng trăm bài viết của các chuyên gia, giáo viên, phụ huynh đã được các báo đăng tải đều chung một nỗi niềm mong muốn chữ “thật” được phát huy, chữ “giả” được loại bỏ.
Nhưng, công việc này đang gặp một số trở ngại khi mà nhiều trường học chưa căn cứ vào tình hình thực tế của đơn vị mà giao chỉ tiêu cao ngất ngưởng khiến cho một số giáo viên phải tìm cách đối phó.
Giáo viên đánh giá thật sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi, đến thi đua cá nhân và còn phải đối mặt với những phiền toái, phải lý giải nguyên nhân, phải ôn tập cho học sinh kiểm tra lại vào dịp hè nên một số thầy cô đành đánh giá nửa vời.
Nhiều giáo viên ở khu vực thành phố thì dạy thêm tràn lan cho học trò chính khóa của mình. Nhiều đề kiểm tra được học sinh ở lớp học thêm làm trước khi kiểm tra trên lớp nên điểm khá, điểm giỏi rất nhiều mà chất lượng thật thì không tương đồng với điểm số mà học sinh có được.
 |
Học sinh được khen thưởng cuối năm nhiều có một phần từ nguyên nhân dạy thêm, học thêm (Ảnh minh họa trên giaoduc.net.vn) |
Dạy thêm, học thêm đang tạo thêm nhiều gam màu tối
Dạy thêm, học thêm đang là nhu cầu của một bộ phận giáo viên và phụ huynh- đó là một thực tế mà ở địa phương nào cũng có. Bản chất của việc dạy thêm, học thêm cũng không xấu và thực tế thì hiện nay Bộ chỉ cấm dạy văn hóa ở cấp tiểu học mà thôi.
Cho dù ngày 26/8/2019 thì Bộ ban hành Quyết định số 2499/QĐ-BGDĐT công bố hết hiệu lực các điều: 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13 và 14 của Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định về dạy thêm, học thêm.
Nhưng về cơ bản thì đối với các môn năng khiếu ở tiểu học và các môn văn hóa ở cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông thì Bộ không cấm dạy thêm, học thêm. Nên xét về thực tế và về lý thì hoạt động dạy thêm và học thêm hiện nay chỉ cấm đối với các môn văn hóa ở cấp tiểu học.
Dạy thêm, học thêm cũng đã góp phần nâng cao chất lượng dạy và học cho cả thầy và trò, nhất là đối với những trường có chất lượng cao, những lớp mà có nhiều học sinh học giỏi. Bởi, việc dạy chính khóa trên lớp có ít thời gian nên trong những buổi học thêm giúp cho học trò làm quen với các dạng đề thi, các bài tập nâng cao- nhất là đối với học sinh cuối cấp.
Nhưng, dạy thêm, học thêm cũng đang làm cho việc dạy thật, học thật ở nhiều trường phổ thông thêm phần tiêu cực. Đặc biệt, đối với các trường ở khu vực đô thị thì tình trạng giáo viên dạy thêm, học sinh học thêm đang rất khá phổ biến ở tất cả các cấp học phổ thông.
Ở cấp tiểu học, cho dù Bộ Giáo dục cấm dạy thêm văn hóa nhưng nhiều giáo viên chủ nhiệm các lớp học ở khu vực thành phố , vùng có điều kiện vẫn nuôi học trò tại nhà mình suốt cả năm học. Buổi sáng, phụ huynh đưa con đến trường, trưa thì thầy cô đưa học trò về nhà mình lo cơm nước, chiều dạy thêm tại nhà.
Các cấp học phổ thông còn lại thì nhiều thầy cô mở lớp dạy thêm ngay tại nhà mình, việc dạy thêm của giáo viên luôn được đề cập ngay từ những ngày đầu năm học để phụ huynh “thu xếp” cho con mình theo học.
Khi giáo viên nuôi học trò, hay dạy học trò tại nhà cũng đồng nghĩa phải “có trách nhiệm” nâng cao chất lượng học tập cho học sinh. Bởi, nếu đi học thêm mà điểm số không cao lên thì phụ huynh nào còn tin tưởng để gửi gắm con mình cho thầy cô dạy thêm.
Những học sinh học tốt thì điểm cao và được khen thưởng là chuyện bình thường, không có gì đáng bàn cãi nhưng có những học trò còn yếu mà giáo viên vẫn tìm cách “nâng cao chất lượng” để học sinh được khen thưởng vào cuối học kỳ, cuối năm học như ở tiểu học là điêu đáng suy nghĩ.
Các môn học thêm ở cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông thì luôn có điểm cao ở mức khá, giỏi trong các bài kiểm tra thường xuyên, định kỳ. Vì thế, điểm tổng kết của các môn học nâng lên, học sinh giỏi cũng nhiều lên.
Trường nào, môn nào, giáo viên nào có dạy thêm là ở đó có điểm số cao bất ngờ. Nhiều lớp học đại trà bây giờ ở một số trường rất ít học sinh có học lực trung bình. Nhiều lớp, học sinh đạt điểm trung bình cả năm lên đến 9,0 điểm mà nằm ở tốp giữa của lớp.
Học sinh giỏi, học sinh tiên tiến nhiều đến nỗi mà có những trường thì phần thưởng chỉ trao cho học sinh có danh hiệu là học sinh giỏi còn học sinh tiên tiến chỉ được phát 1 tờ giấy khen!
Cũng vì thế mà những năm học chưa có dịch bệnh Covid-19, đến ngày tổng kết năm học thì nhà trường chỉ trao phần thưởng cho học sinh giỏi, thậm chí trường lớn chỉ trao phần thưởng cho học sinh từ hạng hạng IV đến hạng I còn học sinh giỏi đại trà và học sinh tiên tiến thì giao cho giáo viên chủ nhiệm phát thưởng tại lớp.
Chương trình mới thì học sinh vẫn phải học thêm như thường
Thời gian qua, có nhiều bài viết hy vọng khi ngành giáo dục thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 thì chương trình cần phải gọn nhẹ và học sinh không còn phải đi học thêm như hiện nay nữa.
Nhưng, làm sao học sinh không phải đi học thêm lại là một câu chuyện rất dài bởi chúng ta cứ nhìn vào chương trình lớp 1 đã được thực hiện trong năm học 2020-2021 này thì thấy học sinh vẫn phải đi học thêm như thường.
Nhiều giáo viên chủ nhiệm ở khu vực thành thị dạy thêm tại nhà như lâu nay- cho dù chương trình mới đã thiết kế học 2 buổi/ ngày. Nhưng, khoảng chiều tối thì nhiều phụ huynh vẫn đưa học sinh đến nhà giáo viên để…học thêm.
Chương trình giáo dục 2018 ở cấp trung học cơ sở còn có thêm nhiều môn học mới và các cấp học đều có nhiều bộ sách giáo khoa khác nhau nên chuyện học thêm của học trò tới đây khó mà chấm dứt được.
Biết đâu, đây sẽ là những nguyên nhân chính đáng nhất để giáo viên, nhà trường mở lớp dạy thêm với lý do kiến thức mới, kiến thức khó như các môn tích hợp.
Nhất là đối với học sinh cuối cấp thì việc thực hiện nhiều sách giáo khoa mà không thay đổi cách kiểm tra, thi cử như hiện nay thì việc dạy thêm, học thêm có lẽ sẽ còn nhiều hơn bây giờ.
Nhưng, với cách dạy thêm, học thêm như hiện nay khiến cho một số giáo viên không đánh giá đúng năng lực học tập của học trò. Điều này sẽ khiến cho ngày càng nhiều học sinh giỏi và dẫn đến tình trạng một số học sinh càng ngộ nhận về học lực của mình mà mất đi động lực học tập.
Và, hy vọng…
Khi đề cập đến chuyện dạy thêm, học thêm cũng đồng nghĩa sẽ đụng chạm đến quyền lợi của một bộ phận giáo viên, nhà trường đang dạy thêm hiện nay và nhiều người đang dạy thêm đại trà sẽ cho rằng việc dạy thêm là chính đáng, đáp ứng nhu cầu của phụ huynh.
Vì thế, chúng tôi chỉ mong rằng việc dạy thêm, học thêm cần phải trên tinh thần tự nguyện của học trò, của phụ huynh. Người thầy giỏi, có uy tín trong giảng dạy thì khi học sinh có nhu cầu học thêm sẽ khắc tìm đến với mình.
Tránh tình trạng giáo viên dạy thêm tràn lan cho học trò chính khóa của mình, dạy thêm rồi nương tay khi đánh giá, cho điểm, hoặc bật mí, “hướng dẫn” trước đề kiểm tra trên lớp ở lớp lớp học thêm.
Đặc biệt, giáo viên đừng gợi ý chuyện dạy thêm của mình với học trò, với phụ huynh và trong lúc mà các cơ quan quản lý chưa thực hiện tốt việc giám sát tình trạng dạy thêm, học thêm thì những giáo viên dạy thêm cần phải đánh giá học trò một cách công bằng…
Những năm qua, bức tranh dạy thêm của nhiều giáo viên, nhiều trường học đang làm cho niềm tin của phụ huynh, của xã hội bị mai một vì gánh nặng tiền bạc luôn đè nặng lên vai cha mẹ học trò.
Một khi còn tình trạng dạy thêm, học thêm còn tràn lan như hiện nay thì rất khó đảm bảo được tiêu chí “dạy thật, học thật và thi thật”, cho dù học sinh giỏi ngày càng nhiều thì cũng chẳng mấy ai tin kết quả đó đều thật!
KIM OANH
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét