ĐIỂM BÁO MẠNG
- Quốc tế: Thủ tướng Hun Sen nói con trai xứng đáng làm lãnh đạo Campuchia (VNN 14/9/2022)-Người phụ nữ bí ẩn tháp tùng lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un (VNN 14/9/2022)-Liệu tàu tấn công đổ bộ có thay thế được tàu sân bay cỡ lớn? (VNN 14/9/2022)-Dân Nga đi đâu du lịch trong thời xung đột? (VNN 14/9/2022)- Cái kết bi thảm của viên thống chế lừng danh Đức quốc xã (VNN 14/9/2022)-Khi những con diều hâu quay lại “mổ” Putin (BVN 14/9/2022)-“Dừng hút thuốc ở khắp nơi đi…” (BVN 14/9/2022)-Phân tích quân sự: Việc Ukraine đột ngột giành được hàng loạt đất đai tạo ra các vấn đề mới cho các lãnh đạo quân đội nước này (BVN 14/9/2022)-NYT-Mỹ bị tố giúp Ukraine pháo kích nhà máy Zaporizhzhia, Nga nói Đức vượt ‘lằn ranh đỏ’ (VNN 13/9/2022)-Putin, Gorbachev, và hai tầm nhìn về sự vĩ đại của nước Nga (BVN 13/9/2022)-Cuộc chiến ở Ukraine: Có dấu hiệu “thanh lý” con đầu đàn? (BVN 13/9/2022)-Trần Tiến Dũng-Bàn cờ Ukraine đang thay đổi (BVN 13/9/2022)-Trương Nhân Tuấn-Kiev chiếm trạm kiểm soát ở biên giới, Nga - Pháp đấu khẩu vì nhà máy hạn nhân Ukraine (VNN 12/9/2022)-Hài kịch bằng máu (BVN 12/9/2022)-Chu Mộng Long-Nga rút quân khỏi tiền tuyến, Ukraine áp sát Lysychansk (VNN 11/9/2022)-Tỷ phú Nga bị tố muốn tặng 1 tỷ USD cho Ukraine để tránh trừng phạt (VNN 11/9/2022)-Cuộc trò chuyện gần gũi, thân tình về Việt Nam của Nữ hoàng Anh Elizabeth II (VNN 10/9/2022)-Vua Charles III ca ngợi Nữ hoàng Elizabeth II, cam kết cống hiến cả đời vì dân Anh (VNN 10/9/2022)-Con đường lên ngôi của vị quân vương mới Charles III (VNN 10/9/2022)-Ukraine nói đẩy lui các cuộc tấn công của Nga, Moscow điều quân tiếp viện đến Kharkiv (VNN 10/9/2022)-Chiến tranh Ukraine–Nếu Nga thua… (BVN 10/9/2022)-Những người chặn đà tụt dốc của quan hệ Việt - Mỹ (BVN 10/9/2022)-Thái tử Charles trở thành nhà vua của Vương quốc Anh (VNN 9/9/2022)-Tình cảm tiếc thương của người dân dành cho Nữ hoàng Elizabeth II (VNN 9/9/2022)-Nước Anh chuẩn bị cho tang lễ của Nữ hoàng Elizabeth II như thế nào? (VNN 9/9/2022)-Truyền thông Mỹ hé lộ khó khăn của quân Ukraine ở Kherson (VNN 9/9/2022)-Hồ sơ mật nhà ông Trump: Bộ Tư pháp khó xử (BVN 9/9/2022)-Nguyễn Lan-
- Trong nước: ‘Người tù thế kỷ' Huỳnh Văn Nén qua đời (VNN 14/9/2022)-Bắt Giám đốc Trung tâm Tài chính công Hà Tĩnh Lê Viết Cường (VNN 14/9/2022)-Bộ Nội vụ cắt giảm 2 vụ, sáp nhập 1 trường đại học (VNN 13/9/2022)-Thứ trưởng Nội vụ Trương Hải Long được giới thiệu bầu làm Chủ tịch tỉnh Gia Lai (VNN 12/9/2022)-Giám đốc Công an Bình Dương lý giải việc khách chốt cửa hát karaoke dù báo cháy (VNN 10/9/2022)-Chuyện tiêu hơn 3,8 triệu USD vụ cựu thứ trưởng Cao Minh Quang bị truy tố (VNN 10/9/2022)-10 người đứng đầu bị xử lý hình sự do để xảy ra tham nhũng (VNN 9/9/2022)-Hai vụ cháy quán karaoke 35 người chết: Vấn đề đã đặc biệt nghiêm trọng (VNN 9/9/2022)-'Có tình trạng cán bộ nhận hối lộ để làm ngơ cho tội phạm' (VNN 9/9/2022)-Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất Khánh Hòa bị kỷ luật (VNN 9/9/2022)-Bình Dương họp báo thông tin vụ cháy quán karaoke làm 32 người chết (VNN 8/9/2022)-'Điểm chết' khiến cháy quán karaoke khó thoát thân (VNN 8/9/2022)-Cháy quán karaoke 33 người tử vong ở Bình Dương, trách nhiệm thuộc về ai? (VNN 8/9/2022)-
- Kinh tế: Bảo hiểm xã hội Quảng Ninh thu 2.990 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2022 (GD 14/9/2022)-Doanh nghiệp tăng áp lực khi Thái Lan tăng lương tối thiểu thêm 5-8% (KTSG 14/9/2022)-Vòng luẩn quẩn đường cao nhà ngập, nhà cao đường ngập (KTSG 14/9/2022)-Ngôi nhà thứ hai – chất xúc tác cho cuộc sống bền vững (KTSG 14/9/2022)-Khám phá thế giới độc đáo của du lịch Bleisure ở Hàn Quốc (KTSG 14/9/2022)-Định chế độc lập có giúp thị trường trái phiếu phát triển lành mạnh (KTSG 14/9/2022)-Liệu thủy điện có còn cần thiết trong cuộc chuyển đổi năng lượng toàn cầu? (KTSG 14/9/2022)-Tuyến phố kiểu mẫu Lê Trọng Tấn ngày càng lem nhem (VNN 14/9/2022)-Ước ao lương bộ trưởng 1.000 USD nhưng hơn 20 năm vẫn không thể (VNN 14/9/2022)-Ô tô chiếm làn khẩn cấp, thói quen xấu hay do tắc đường? (VNN 14/9/2022)-Cục Đường sắt đề nghị Hà Nội dẹp “phố cà phê đường tàu” (VNN 14/9/2022)-Huy động nửa tỷ USD, hãng bay của nữ tỷ phú đô la chờ cú bứt phá (VNN 14/9/2022)-Vụ 'gửi con chữa bệnh, nhận về hũ tro cốt' và dấu hiệu bất thường (VNN 14/9/2022)-Là 'đất trăm nghề', số lượng DN tại Nam Định gần 'đội sổ' so với cả nước (VNN 14/9/2022)-Xét xử hacker Nhâm Hoàng Khang tội cưỡng đoạt tài sản (VNN 14/9/2022)-TikToker thổi giá tô bánh canh lên 700 ngàn, chủ quán bật khóc (VNN 14/9/2022)-Sở hữu 'mặt tiền hướng biển', thu nhập người dân vẫn chỉ 57 triệu/năm (VNN 14/9/2022)-Bộ Xây dựng đề xuất nhiều quy định mới tác động mạnh đến môi giới bất động sản (VNN 14/9/2022)- 8X Hải Phòng kể chuyện thót tim ngày ra mắt bố mẹ chồng Hàn Quốc (VNN 14/9/2022)-
- Giáo dục: Huyện Mù Cang Chải: 9.235 HS tiểu học nhưng mới có biên chế 1 GV tiếng Anh (GD 14/9/2022)-Số lượng giảng viên là phó giáo sư, giáo sư có xu hướng ngày càng giảm (GD 14/9/2022)-Thanh tra khối Sở GD: Thiếu người, thiếu cả kinh phí vì chưa có quy định cụ thể (GD 14/9/2022)-Học bằng sách điện tử vì chưa có SGK, GV không thể giao bài tập về nhà cho HS (GD 14/9/2022)-Thiếu giáo viên, Đà Nẵng nói gì về việc tổ chức học 2 buổi/ngày cho học sinh? (GD 14/9/2022)-9 nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục đại học năm học 2022-2023 (GD 14/9/2022)-Sơn La: Thầy và trò Trung học cơ sở Tạ Khoa vất vả chạy lũ trong đêm (GD 14/9/2022)-Bị bạn đánh cách ứng xử của nam sinh lớp 7 khiến người lớn “ngả mũ” (GD 14/9/2022)-Vào năm học mới, nhiều GV mầm non ở TP Thanh Hóa vẫn thấp thỏm chuyện hợp đồng (GD 14/9/2022)-GV không có chứng chỉ tích hợp, không được bố trí giảng dạy có trái Luật GD? (GD 14/9/2022)-Kế hoạch giáo dục theo mẫu CV 5512 đang làm khổ giáo viên chúng tôi ra sao? (GD 14/9/2022)-Nhiều trường đại học Y, Dược mong muốn tổ chức tuyển sinh riêng (GD 14/9/2022)-Danh sách các địa phương hỗ trợ học phí cho HS, có nơi lên tới gần 1.200 tỷ đồng (GD 14/9/2022)-'Để trường học hạnh phúc, nên tặng điểm số tốt cho học sinh làm sức bật học tập'? (VNN 14/9/2022)-Tỷ lệ giảng viên đại học có chức danh giáo sư ở Việt Nam chỉ đạt 0,89% (VNN 14/9/2022)-
- Phản biện: Phát biểu của ông Nguyễn Xuân Thắng tại Hội thảo Khoa học, Đạo đức và Phát triển con người (VNN 14/9/2022)-Chấn hưng đất nước bắt đầu từ cải cách đại học (TVN 14/9/2022)-Phạm Mạnh Hùng-Thành phố thông minh: mơ và thực (BVN 14/9/2022)-Đoàn Khắc Xuyên-Mẫu giáo án, giáo án mẫu, theo Công văn 5512 (BVN 14/9/2022)-Chu Mộng Long-Cách Singapore làm để nhân tài không 'rời công, sang tư' (VNN 12/9/2022)-Bốc thăm tìm tham nhũng và câu hỏi ‘đồng chí có mấy suất đất’ (TVN 12/9/2022)-Đỗ Chí Nghĩa-Giáo dục đơn nguyên và chuyện cô cháu gái (BVN 12/9/2022)-Nguyễn Ngọc Già-Mục từ gốc (BVN 12/9/2022)-Đỗ Ngà-Quy định lưu trữ thông tin người dùng mạng tại Việt Nam có thể đe dọa đầu tư (BVN 12/9/2022)-Reuters-Tội phạm giới 'công bộc của dân' gia tăng, lừa đảo đi thẳng vào giường ngủ (BVN 11/9/2022)-Thu Hằng-Cứ công khai bản kê tài sản của cán bộ ở nơi sinh sống sẽ rõ ngay ai gian dối (GD 10/9/2022)-Viên ngọc quý báu giữa đời (BVN 10/9/2022)-Vũ Thư Hiên-Lương nhà nước 10 triệu/tháng cũng chỉ ngang thu nhập lao động trình độ thấp (VNN 9/9/2022)-Thu Hằng th-Lý do khác khiến tỷ lệ nợ công trên GDP giảm (KTSG 9/9/2022)-Phan Minh Ngọc-Cân bằng giữa kiểm soát lạm phát và tăng trưởng tín dụng (KTSG 8/9/2022)-MỪNG 90 NĂM NGÀY SINH NHÀ VĂN NGUYÊN NGỌC (BVN 8/9/2022)-Sự sám hối của Nguyên Ngọc (BVN 8/9/2022)-Thái Hạo-Thí điểm tự chủ bệnh viện (Bài 4): Mô hình tự chủ toàn diện đã sai ngay từ triết lý ban đầu? (BVN 3/9/2022)-Thanh Hằng th-Không chỉ là chuyện riêng của Bạch Mai và K (BVN 3/9/2022)-KTSG-Phú Quốc đang dần "đánh mất mình" (BVN 3/9/2022)-Phương Linh-Thiết lập thể chế trọng người tài, đưa đất nước sánh vai cường quốc (VNN 2/9/2022)-Hành trình 'hồi sinh' của kinh tế Việt Nam (VNN 2/9/2022)-Lương Bằng-
- Thư giãn: Bất ngờ với giá khủng của chiếc xe dã ngoại cổ nhất trên thế giới (VNN 11/9/2022)-Người sở hữu hơn 400 chiếc ôtô, xe máy mô hình trị giá 1 tỷ đồng (VNN 9/9/2022)-
Nga "lui binh chiến thuật" ở Ukraine, thực tế trên trận địa là "quân hồi vô phèng". Nhìn vũ khí họ bỏ lại ở các địa điểm đóng quân, hay rải rác trên đường rút lui. Ta có thể kết luận là quân Nga đang chạy trốn.
Muốn rút quân đâu có dễ? Gương còn sờ sờ là VNCH vì "di tản chiến thuật" miền Trung, bỏ cao nguyên Pleiku, Kontum… để "tái phối trí", là nguyên nhân đưa tới sụp đổ toàn diện năm 1975.
Nguyên tắc đánh giặc của lính Mỹ: 1 người ra trận 2 người hậu phương 1 người “nghỉ phép”. Lính Mỹ "xoay tua" chiến đấu. Không người lính nào chịu đựng liên tục nhiều tháng ngoài mặt trận hết cả. Cũng không có người lính nào giữ vững được tinh thần chiến đấu khi biết sau lưng mình trống trơn. Một đạo quân Mỹ rút lui (khỏi chiến trường) là có không quân, hải quân, pháo binh, thiết giáp… “chống lưng” bảo đảm an toàn con đường rút lui ở phía sau.
Nga làm gì còn quân để phối trí thế "ỷ giốc”, cánh quân bên này yểm trợ cánh bên kia?
Câu hỏi đặt ra: Chiến trường quân thiếu trầm trọng như vậy tại sao Putin không ban hành lệnh “tổng động viên”?
Bởi vì, nếu có đọc báo, ta thấy lính Mỹ hiện đang tập trận ở Alaska. Họ đang tập trận "đánh giặc mùa đông".
Nếu ta nhìn bản đồ thế giới, lấy trung tâm là Thái Bình Dương, ta sẽ thấy Mỹ là quốc gia kế cận bên Nga, chỉ cách nhau có eo biển Bering rộng khoảng 80 cây số. Mùa đông biển Bering đóng băng, lính Mỹ ở Alaska có thể dẫn xe tăng “đi bộ” qua Nga dạo chơi.
Nguyên nhân Nga không dám “tuyên bố chiến tranh” (hay tuyên bố tổng động viên), mà chỉ nói là họ mở “chiến dịch quân sự đặc biệt” với Ukraine, tức là “chiến tranh có giới hạn”. Vì họ sợ không phòng thủ nổi mặt trận Viễn Đông (Siberia). Tuyên bố chiến tranh là có nguy cơ chiến tranh lan rộng (với NATO). Ở khu vực băng giá này quân Nga đối đầu với ba bên: Mỹ và Nhật ở phía Đông. Phía Nam họ đụng với Trung Quốc.
Xung đột với Ukraine, Nga hy vọng được TQ viện trợ quân sự. Ta thấy đến nay TQ vẫn ngồi yên, kiểu tọa sơn quan hổ đấu. Ngoại trưởng Ukraine chỉ trích tất cả các nước “yểm trợ” Nga, kể cả Ấn độ. Nhưng họ vẫn không chỉ trích TQ. Bởi vì TQ rất có thể sẽ ủng hộ Ukraine. Có lần tôi viết bài phân tích rằng TQ là bên có lợi nhất trong chiến tranh Ukraine.
Ngoài Iran và Bắc Hàn giúp vũ khí cho Nga thì không thấy có nước nào khác.
Nga có vài trăm ngàn quân (thậm chí vài triệu quân, vào thời kỳ chiến tranh lạnh) đóng thường trực trên vùng biên giới với TQ. Đặc biệt khu vực Hắc Long Giang. Hai hiệp ước mà TQ đời nhà Thanh đã ký với Nga hoàng, TQ nhượng cho Nga trên 1 triệu cây số vuông lãnh thổ. Mặc dầu hai bên TQ và Nga những năm gần đây đã ký hiệp định phân định biên giới. TQ nhìn nhận thuộc về Nga vĩnh viễn vùng lãnh thổ đã nhượng, nhưng TQ có thể bất cứ lúc nào hủy bỏ các hiệp ước này và mở chiến dịch thâu hồi lãnh thổ.
Ngoài ra Nga còn có tranh chấp với Nhật vùng “Lãnh thổ phía Bắc”, tức chủ quyền 4 đảo thuộc quần đảo Kurils. Trên nguyên tắc Nga và Nhật vẫn còn trong tình trạng chiến tranh. Nga tuyên bố chiến tranh với Nhật tháng 8 năm 1945, chỉ vài ngày trước khi Nhật đầu hàng. Nhật đã ký hòa ước với tất cả các quốc gia có tuyên bố chiến tranh với Nhật (trên trăm nước), ngoại trừ Nga. Bởi vì Nhật cho rằng Nga đã chiếm các “Lãnh thổ phía Bắc” của Nhật mà không thông qua nội dung kết ước nào.
Tức là Nhật có thể trở thành “một bên” để đánh Nga, mục tiêu dành lại lãnh thổ đã bị Nga chiếm đóng, nếu chiến tranh mở rộng.
Vì vậy quân Nga ở Viễn Đông (Siberia) không thể rút đi tiếp viện cho mặt trận Ukraine.
Vùng đất này rất quan trọng cho Nga, vì nó rất giàu. Dầu mỏ, khí đốt, quặng mỏ, gỗ… những tài nguyên quí giá của Nga đều bắt nguồn từ đây.
TQ và Nhật có lý do để tuyên chiến với Nga, nếu thấy quân Nga suy yếu. Mục đích thâu hồi lãnh thổ. Mỹ cũng có lý do mở mặt trận Siberia, nếu một quốc gia nào đó thuộc NATO bị Nga tấn công.
Nên biết, việc “cấm vận nguồn nhiên liệu” cũng là một hình thức tuyên bố chiến tranh. Nga hiện đang “khóa” các ống dẫn khí đốt cung cấp cho các quốc gia EU. Putin vịn đủ thứ lý do, nào là máy nén bị hư, phải bảo trì. Đến nay Putin vẫn không dám nói đến việc “cấm vận khí đốt” để trả đũa các vụ “trừng phạt kinh tế” của EU và Mỹ đối với Nga.
Tình hình Viễn Đông của Nga hiện rất căng thẳng. Thử xét thái độ “ngồi phải cọc” của Bắc Hàn ta nhận thấy ngay điều này.
Chiến tranh xảy ra giữa Nga với TQ, Mỹ và Nhật sẽ có thể đưa tới việc Nam Hàn thống nhất Bắc Hàn.
T.N.T.
Nguồn: FB Nhân Tuấn Trương
CUỘC CHIẾN Ở UKRAINE: CÓ DẤU HIỆU 'THANH LÝ' CON ĐẦU ĐÀN ?
TRẦN TIẾN DŨNG/BVN 13-9-2022
(Ảnh: Federico Gambarini/picture alliance via Getty Images)
Ở trung tâm quyền lực Nga, vài tiếng nói khác với Putin chủ chiến đã được nghe thấy. Tất nhiên dư luận nghe thấy không thể biết được các thế lực ngầm tầm cỡ nào chống lưng các tiếng nói đó, nhưng dù sao dấu hiệu đó cũng cho thấy đúng quy luật cuộc chơi mà điển hình là các âm mưu lật đổ ám sát Hitler vào lúc thua trận, rút chạy trên các mặt trận chính.
Nếu từ thời điểm này, ai đó dự đoán Putin sẽ sớm bị ám sát hay truất phế giam lỏng thì cũng không quá đáng. Khi Putin huênh hoang tuyên bố: “Nước Nga không mất gì trong cuộc chiến ở Ukraine”, điều đó chỉ ra: Một là ông ta nói dối để mị dân, hai là ông ta đang bị chết lâm sàng nhận thức thực tế.
Rõ ràng là sau 200 ngày phát động chiến tranh xâm lược, nhóm thân hữu quyền lực chủ chiến quanh điện Kremlin đã mất, bị khóa sạch sinh mạng tài sản nhiều hơn Putin, và tất nhiên họ chấp nhận chịu đựng điều đó với hy vọng kế hoạch xâm lăng của Putin chiến thắng như dự tính, và mong các chiến lợi phẩm chiếm đoạt từ Ukraine sẽ bù đắp lại cho họ; nhưng tới ngày giờ này, cuộc kháng chiến phản công của người Ukraine bất khuất đã giết chết ham muốn tham lam của họ.
Câu hỏi đặt ra là: Sinh mạng chính trị và sinh mạng lâm sàng của Putin có đáng giá hơn sinh mạng tài sản của băng nhóm tỷ phú, triệu phú này không? Nếu là họ, bạn có chấp nhận từ thua tới mất trắng khi đặt hết sinh mạng tài sản vào con bài Putin? Chính trị về vẻ ngoài luôn có hàng ngàn khẩu hiệu mị dân về lý tưởng, nhưng bản chất thật của chính trị chỉ là trò cờ bạc, nơi các con bạc chính trị ăn thua với nhau bằng chính sinh mạng, gia sản mà chúng đặt cửa.
Lại nói Putin sẽ chơi tiếp con bài khóa van khí đốt, khóa van dầu với châu Âu. Vậy người dân EU sẽ mua các nhiên liệu thiết yếu cho mùa Đông sắp tới với giá cao ngất, họ có thể bị lạnh, họ có thể phản ứng bằng biểu tình…; đồng thời Putin vẫn có thể có tiền từ Trung Quốc, Ấn Độ hay vài nước nữa. Ok, nhưng mất hơn phân nửa nguồn thu thì đủ nuôi chiến tranh, một cuộc chiến đang sa lầy, bao lâu nữa?
Vấn đề chính ở đây là giới tinh hoa tỷ phú chủ chiến quanh Putin đang khốn đốn mất thêm nguồn lợi nhuận, và khi con vật đầu đàn không đủ khả năng săn mồi hoặc tìm nguồn có mồi thơm ngon thì chính nó phải trở thành mồi thanh lý vậy.
Putin không móc tiền túi của ông ta ra để tiến hành và nuôi chiến tranh xâm lăng Ukraine. Putin ném sinh lực và tài nguyên quốc gia vào cuộc chiến phi nhân, phi pháp, nhưng tài lực, sinh lực quốc gia Nga hơn gần nửa là thuộc về giới tỷ phú Nga, cùng giấc mộng Đại Đế Chế Nga, đang bu quanh trò chơi chiến tranh của Putin. Vậy chính Putin đang xài phung phí và thua bằng sinh mạng gia sản của đám này.
Chiến tranh là trò chơi cực kỳ tốn tiền, chính thế nếu hết tiền để chơi mà còn hăng máu thì phải thế sinh mạng của bản thân người đang thua để vớt vát, đó là tình cảnh hiện nay của Putin.
Tôi cho rằng cuộc chiến ở Ukraine đang đến lúc sắp kết thúc bằng chiến thắng trên các mặt trận vệ quốc của người dân Ukraine. Và họ sẽ tái thiết đất nước xinh đẹp của họ trong vinh quang. Ở Nga, các giới tinh hoa tỷ phú Nga cũng sẽ “chiến thắng” khi loại bỏ Putin và nhóm ngoan cố chủ chiến. Người lính Nga không có gì thất vọng khi giữ được sinh mạng trong cuộc chiến phi nghĩa, người dân Nga sẽ chịu thiếu thốn cực khổ thêm một thời gian, nhưng chắc chắn họ có cơ hội mới trong hòa bình, đặc biệt khi con đầu đàn bị “thanh lý”.
Sài Gòn, ngày 12/9/2022
T.T.D.
Nguồn: saigonnhonews.com
PUTIN, GORBACHEV VÀ HAI TẦM NHÌN VỀ SỰ VĨ ĐẠI CỦA NƯỚC NGA
GIDEON RACHMAN /NCQT/ BVN 13-9-2022
Nguyễn Thị Kim Phụng biên dịch từ Gideon Rachman, “Putin, Gorbachev and two visions of Russian greatness,” Financial Times, 05/09/2022
Điện Kremlin đã quay trở lại với các phương pháp và mục tiêu dựa trên sự chinh phạt, sự sợ hãi và tàn bạo.
Donald Trump từng hứa sẽ làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại. Khẩu hiệu yêu thích của Tập Cận Bình là hướng đến “sự phục hưng vĩ đại” của dân tộc Trung Hoa. Vladimir Putin cũng được thúc đẩy bởi một mong muốn tương tự: hồi sinh nước Nga vĩ đại.
Nhưng thế nào là một quốc gia vĩ đại? Putin và Mikhail Gorbachev, người vừa qua đời vào tuần trước, lại có suy nghĩ khác nhau.
Đối với Putin, sự vĩ đại của một quốc gia được xác định bằng lãnh thổ, sức mạnh quân sự, và khả năng khiến các nước láng giềng khiếp sợ hoặc khuất phục. Nhà lãnh đạo Nga tin rằng đất nước ông có quyền trở thành một trong những cường quốc trên thế giới. Ông cho rằng nước Nga đã “bị cướp” khi Ukraine giành độc lập, và chìa khóa để xây dựng lại sức mạnh và tầm vóc quốc gia là giành lại lãnh thổ đã mất. Quyết định xâm lược Ukraine là đỉnh điểm của nỗi ám ảnh này.
Đối với Gorbachev, sự vĩ đại của một quốc gia lại tập trung nhiều hơn vào phẩm giá của những công dân bình thường. Trong một cuộc phỏng vấn hồi năm 2001 với nhà sử học Daniel Yergin, ông nhắc đến việc Liên Xô không có khả năng cung cấp cho công dân của mình những nhu yếu phẩm hàng ngày: “Hãy tưởng tượng một quốc gia có thể bay vào vũ trụ, phóng Sputniks, tạo ra một hệ thống phòng thủ mạnh mẽ … [Nhưng] không có kem đánh răng, không có bột giặt, không có những hàng hóa cơ bản cho cuộc sống. Thật không thể tin được và thật nhục nhã khi phải làm việc trong một chính phủ như vậy.”
Việc thường dân Nga không còn phải chịu đựng cảnh thiếu thốn như xưa phần lớn chính là nhờ các cải cách kinh tế của Gorbachev, dù chúng đã được triển khai một cách khá do dự. Những người đổ lỗi cho ông vì đã phá hủy nền kinh tế Liên Xô nên nhớ lấy điều đó.
Ý tưởng về phẩm giá con người của cựu lãnh đạo Liên Xô cũng đã mở rộng sang quyền tự do ngôn luận. “Thật không thể tin được và thật nhục nhã,” khi mà dưới chế độ Xô-viết, những người có học thức phải sống trong một thế giới của những lời nói dối, khẩu hiệu và sự kiểm duyệt chính thức. Gorbachev đã thay đổi điều đó bằng cách giải phóng báo giới và ngành công nghiệp sáng tạo, trả tự do cho những người bất đồng chính kiến, và cho phép tiếp tục những nghiên cứu lịch sử thực sự. Còn Putin đang đưa nước Nga trở lại với sự đàn áp theo kiểu Liên Xô – khi ông cho đóng cửa các phương tiện truyền thông độc lập còn sót lại, bỏ tù những thành viên đối lập, và biến việc thừa nhận rằng Nga đang có chiến tranh trở thành một hành vi phạm tội.
Quan trọng hơn, ý tưởng về phẩm giá con người của Gorbachev đã vượt ra ngoài biên giới nước Nga. Quyết định quan trọng nhất, chính trực nhất mà ông từng đưa ra là không gửi xe tăng Liên Xô đến Ba Lan, Hungary, hoặc Đông Đức vào năm 1989 khi các phong trào dân chủ nở rộ.
Trong một thời gian ngắn ngủi, một nhà lãnh đạo Nga đã trở thành một biểu tượng quốc tế của tự do chính trị. Khi Gorbachev đến thăm Đông Berlin vào tháng 10/1989, một tháng trước khi Bức tường Berlin sụp đổ, đám đông đã hô vang “Gorby hãy giúp chúng tôi.” Khi ông đến thăm Bắc Kinh vào tháng 5, những sinh viên biểu tình ở Quảng trường Thiên An Môn đã ca ngợi ông như một anh hùng – một nhà lãnh đạo đã chứng tỏ rằng các chế độ chuyên chế cũng có thể cải cách và không cần phải giết chết người biểu tình trên đường phố. Nhưng giấc mơ ấy đã kết thúc bằng vụ thảm sát ở Quảng trường Thiên An Môn chỉ một tháng sau đó.
Đúng là những phản ứng của Gorbachev không phải lúc nào cũng cao thượng và bất bạo động. Ông được nhớ đến cùng sự ghét bỏ ở các nước Baltic, vì đã mang quân đội Liên Xô đến đây hồi năm 1991 trong một nỗ lực (thất bại) để ngăn chặn phong trào giành độc lập của họ.
Tuy nhiên, những người ủng hộ Putin sẽ là những người đầu tiên chỉ ra, Gorbachev thiếu sự tàn nhẫn để tiếp tục chiến đấu và giết chóc cho đến khi quyền lực của Moscow được khôi phục. Putin quyết tâm không lặp lại “sai lầm” đó, và kết quả là Ukraine đã phải trả một cái giá khủng khiếp về nhân mạng. Khi câu chuyện về những gì thực sự đã xảy ra trong chiến dịch bao vây Mariupol của quân Nga bị vỡ lở, nó có thể vạch trần một tội ác chiến tranh có quy mô lịch sử – với hàng nghìn dân thường bị giết và chôn vùi trong những ngôi mộ tập thể.
Đối với Putin, những vụ thảm sát như Mariupol chỉ là một dấu chấm nhỏ khi so sánh với sứ mệnh lịch sử của ông là khôi phục nước Nga vĩ đại. Những kỳ vọng ban đầu của ông về chiến thắng trước Ukraine chỉ trong vài ngày đã bị tiêu tan. Nhưng ông đã sớm gạt bỏ thất vọng bằng cách so sánh mình với Peter Đại đế, người đã giành chiến thắng cuối cùng trong Đại chiến phương Bắc kéo dài hơn 20 năm.
Đó là một so sánh hàm chứa nhiều điều. Peter Đại đế là một bạo chúa, khét tiếng bởi sự thờ ơ tuyệt đối trước những thiệt hại về nhân mạng. Hàng nghìn người đã chết trong quá trình xây dựng thủ đô mới của ông, St. Petersburg. Peter cũng áp dụng chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc để tiến hành các cuộc chiến của mình. Đây là một bước đi mà Putin cho đến nay vẫn không muốn thực hiện. Bất chấp những luận điệu kiểu Sa hoàng của mình, có lẽ ông ta vẫn hiểu được sự nguy hiểm của việc đối xử với những công dân thế kỷ 21 như nông nô thế kỷ 18.
Putin có thể tin rằng chiến thắng trên chiến trường và trong cuộc chinh phục lãnh thổ là những cách thức duy nhất để khôi phục sự vĩ đại của quốc gia. Nhưng điều mà Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ gọi là “sự nghiêm túc tôn trọng ý kiến của nhân loại” cũng cần được cân nhắc. Nước Nga hiếu chiến không được đánh giá cao ở điểm này. Một cuộc khảo sát quốc tế do Đại học Pennsylvania và nhiều tổ chức khác thực hiện vào năm ngoái cho thấy ba quốc gia được ngưỡng mộ nhất trên thế giới là Canada, Nhật Bản, và Đức.
Cả ba nước đều được đánh giá cao dựa trên các tiêu chí như chính phủ trong sạch, tôn trọng nhân quyền, và công bằng xã hội. Đây là những điều ít được coi trọng ở nước Nga của Putin, nhưng lại được những cá nhân và chính phủ quan tâm đến phẩm giá con người coi trọng.
Putin đã thể hiện sự khinh thường của mình đối với những giá trị này – những giá trị mà Gorbachev đề cao – bằng cách tuyên bố rằng mình quá bận rộn, không thể đến tham dự lễ tang của vị cựu tổng thống. Hàng nghìn người Nga thinh lặng đứng trước quan tài mở của Gorbachev đã thể hiện sự bất đồng của họ.
G.R.
Nguoòn bản dịch: nghiencuuquocte.org
KHÔNG CHỈ LÀ VŨ KHÍ TỐT
ĐỖ NGÀ/ TD 13-9-2022
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét