Thứ Bảy, 18 tháng 6, 2022

20220619. BÀN VỀ QUAN HỆ TIỀN LƯƠNG VÀ THAM NHŨNG

ĐIỂM BÁO MẠNG


HIỂU THAM NHŨNG VIỆT NAM: VÌ SAO TĂNG LƯƠNG KHÔNG LÀM TĂNG

'LIÊM SỈ'?

NGUYỄN VĂN LUNG/ LK/TD 12-6-2022



Vấn đề ở thể chế và bất bình đẳng xã hội, không phải ở mức lương thấp của cán bộ.
“Thu nhập chính từ lương hàng tháng hiện nay thấp, đã và đang bào mòn liêm sỉ, nhân phẩm và lòng tự trọng của một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức, viên chức.”
Trong kỳ họp Quốc hội Việt Nam tháng 6 năm 2022, một vị đại biểu Quốc hội đã đưa ra nhận định như vậy. [1] Từ đó, ông kiến nghị cần nhanh chóng có biện pháp hữu hiệu, thực hiện ngay lộ trình cải cách tiền lương, nâng cao thu nhập, ổn định đời sống của người lao động khu vực này.
Đây thật ra không phải là một kiến nghị mới, hay là một khung thảo luận mới.
Hội thảo khoa học từ năm 2016 đã đưa ra vấn đề này. [2] Việc cải cách tiền lương tại Việt Nam trong giai đoạn sau chiến tranh cũng được chia làm nhiều giai đoạn, và đã được thực hiện từ đầu những năm 1990. [3]
Tuy nhiên, sau nhiều thập niên, có thể thấy việc cải cách tiền lương vẫn chưa đến đâu. Và theo lý thuyết, tham nhũng – như là một hệ lụy của tiền lương thấp – vẫn còn đó.
Chưa nói đến những thứ xa xôi khác, người viết cho rằng chính phủ Việt Nam qua các thời kỳ đã thất bại trong việc xây dựng một bộ máy chính quyền các cấp hiệu quả, và đó có lẽ là lý do chính yếu dẫn đến việc tiền lương không thể tăng.
Một ngân sách ổn định hằng năm nhưng phải nuôi đến 63 tỉnh, thành cùng hàng triệu thành viên lực lượng an ninh, cũng như “cáng đáng” toàn bộ hệ thống các tổ chức chính trị – xã hội – dân sự của quốc gia, thì việc trả lương… tượng trưng cho những thành viên này không phải là một điều khó đoán.
Nhưng đó là câu chuyện mà chúng ta để lại cho một dịp khác.
Với bài viết này, người viết kỳ vọng giải đáp tương đối câu hỏi: Lương thấp có phải yếu tố quan trọng nhất làm “bào mòn liêm sỉ” của cán bộ công chức hay không?
Các loại tham nhũng cần biết
Trước tiên, cần phải nói rằng sẽ không có một giải pháp chung cho câu chuyện giải quyết tham nhũng bằng tăng lương.
Ví dụ, các tư liệu khoa học chỉ ra rằng, để hiểu về mối quan hệ giữa tăng lương và tác động trong việc kiểm soát hay kiềm chế tham nhũng, trước tiên cần xác định loại hình tham nhũng phổ biến tại từng khu vực, từng quốc gia.
Trong nghiên cứu quan trọng với chỉ số trích dẫn rất cao – The economist’s approach to the problem of corruption – được xuất bản từ năm 2006, tác giả Bardhan đặt ra cách phân chia giữa tham nhũng quan liêu (bureaucratic corruption) và tham nhũng chính trị (political corruption). [4]
Trong đó, tham nhũng quan liêu là các tiêu cực xảy ra khi bộ máy nhà nước thiếu hiệu quả và không đủ minh bạch, pháp luật chưa rõ ràng, dẫn đến hiện tượng các nhóm công chức trực tiếp làm việc với người dân có xu hướng đòi hỏi lợi ích kinh tế cho việc thực hiện nhiệm vụ được ghi nhận trong pháp luật. [5]
Ví dụ của loại tham nhũng này có thể kể đến như: cảnh sát giao thông Ấn Độ nhận tiền trực tiếp từ người đi đường (một câu chuyện không lạ tại Việt Nam), công chức Campuchia nhận các khoản tiền nhỏ để ra giấy khai sinh nhanh hơn, hay những viên quản lý thị trường Hungary nhận hối lộ từ các tiệm tạp hóa để bỏ qua lỗi nguồn gốc hàng hóa, v.v.
Hình ảnh được cho là cảnh sát giao thông tại Việt Nam nhận tiền hối lộ. Ảnh: Tạp chí Giao thông Vận tải.
Dù đều là những ví dụ kinh điển của dạng tham nhũng quan liêu, các hành vi trên cũng có thể gộp lại thành một nhóm nhỏ khác gọi là tham nhũng vặt (petty corruption).
Nhìn chung, nhóm này là hình thức tham nhũng dễ lây lan nhất, phổ biến nhất, gây ảnh hưởng và bức xúc nhất đối với quần chúng nhân dân, song cũng lại là hình thức dễ bị phát hiện nhất.
Về mặt lý thuyết, tăng lương sẽ là một trong những biện pháp tốt nhất để giải quyết tham nhũng vặt và các vấn đề nội hàm của tham nhũng quan liêu.
Song đối với câu chuyện của tham nhũng chính trị, mọi thứ lại rất khác.
Tham nhũng chính trị thường nói về các mối quan hệ chính trị của thượng tầng kiến trúc nhà nước, nơi mà các chủ thể nắm quyền lực cao tham gia vào những thỏa thuận bí mật, có tính hệ thống chặt chẽ, và từ đó mang lại những nguồn lợi khổng lồ.
Với vấn đề tham nhũng chính trị, người ta nhận ra rằng bao nhiêu đợt tăng lương cũng không giải quyết được câu chuyện “bào mòn liêm sỉ”.
Tuy nhiên, có một điểm thú vị khác là tác giả Bardhan trực tiếp nhắc đến Trung Quốc và Việt Nam như là hai trường hợp mà ông cho rằng khó có thể phân biệt rõ ràng giữa tham nhũng quan liêu và tham nhũng chính trị.
Trong môi trường mà chính đảng cầm quyền đồng thời giữ vai trò quản lý bộ máy nhà nước, tham nhũng quan liêu đôi khi là kết quả của tham nhũng chính trị, với mối liên hệ mật thiết và khó lòng hóa giải một vấn đề nếu như không thể kiểm soát nghiêm túc vấn đề còn lại.
Không khó để lý giải hiện tượng này tại Việt Nam.
Như đã nhắc đến ở trên, hiện tượng tham nhũng của cảnh sát giao thông tại Việt Nam có thể xem là hành vi tham nhũng vặt, nằm trong nhóm tham nhũng quan liêu.
Tuy nhiên, do hệ thống cơ quan công an Việt Nam không có trách nhiệm giải trình với một nhóm dân cư, cử tri cụ thể, mà là trực tiếp trong nội bộ đảng bộ công an, các hành vi tham nhũng vặt thực ra đã được “bao tiêu” và chấp thuận như là một phần cấu trúc chính trị địa phương – từ đó trở thành tham nhũng chính trị.
Những câu chuyện về hãng xe được công an giao thông địa phương bảo kê, [6] hành vi mua ghế và chức vụ trong các cơ quan công an rồi sau đó phải “tăng thêm thu nhập” bằng tham nhũng vặt và đóng tiền hàng tháng cho cấp trên, v.v. đều đã trở nên quen thuộc đi kèm những cái tặc lưỡi ngao ngán của người dân Việt Nam.
Vì vậy, trong những cấu trúc nhà nước mà chúng ta không thể phân biệt và không thể kiểm soát rạch ròi tham nhũng quan liêu và tham nhũng chính trị, tăng lương sẽ không phải là câu trả lời để giải quyết tham nhũng.
Tăng lương thậm chí… có hại?
Như vậy, hiểu một cách đơn giản, chúng ta biết rằng không phải cứ tăng lương thì sẽ giải quyết được vấn đề tham nhũng.
Tăng lương có thể giảm lượng tham nhũng vặt, có thể giúp từng cá nhân cán bộ công chức vượt qua khó khăn trong đời sống. Tuy nhiên, vấn đề tham nhũng thể chế nằm ở diện quy mô chính trị thì chắc chắn biện pháp tăng lương… bó tay.
Giám đốc CDC Hà Giang bị bắt vào tháng 5/2022 với cáo buộc nhận hối lộ trong vụ án Việt Á. Ảnh: VietnamPlus.
Hãy tự hỏi nhau thế này, nếu các cáo buộc mà phía đảng Cộng sản Việt Nam đưa ra là chính xác, những giám đốc CDC các tỉnh, thành sẽ làm gì với con số hàng tỷ đồng lại quả mà Việt Á lót tay cho họ? [7]
Nếu như tiền lương thấp và cần trang trải đời sống, trong chúng ta chắc ai cũng có kỳ vọng và ham muốn vài chục triệu hay vài trăm triệu để “cải thiện thu nhập”. Nhưng dám nhận đến hàng tỷ đồng, cá biệt có trường hợp nhận đến hàng chục tỷ đồng (như các cán bộ tại CDC Bắc Giang bị cáo buộc nhận 44 tỷ đồng) [8], thì khó có người bình thường nào không chùn tay suy nghĩ, “nhận nhiều đến vậy để làm gì”.
Kinh khủng hơn, trong chiến dịch “giải cứu” công dân Việt Nam trong đại dịch, lợi nhuận thu được từ các chuyến bay được cho là lên đến hàng ngàn tỷ đồng. [9]
Một lần nữa, người viết không muốn đưa ra bất kỳ khẳng định chắc chắn nào về hành vi tham nhũng của các cá nhân đang bị nhắm đến. Tuy nhiên, từ những con số cáo buộc nói trên, chúng ta cũng có thể nhận thấy mục tiêu tham nhũng tại Việt Nam rõ ràng không đơn thuần chỉ là cơm no áo ấm.
Không ai chỉ nghĩ đến miếng cơm, manh áo mà dám ra tay tham nhũng những con số quỷ khốc thần sầu như thế.
Lương của công chức Việt Nam đúng là rất thấp. Và đúng là trên lý thuyết, tham nhũng vặt cùng tham nhũng quan liêu sẽ là những dạng tham nhũng phổ biến nhất tại Việt Nam. Tuy nhiên, những ví dụ nho nhỏ ở trên cho thấy rằng quy mô tham nhũng tại Việt Nam hoàn toàn có thể mang tính hệ thống, và thậm chí có các đặc trưng của tham nhũng chính trị.
Lịch sử các vụ án tham nhũng tại Việt Nam đã chỉ ra điều này rất rõ. Và giả sử lấy trường hợp của Việt Á làm ví dụ có sức nặng nhất hiện nay: Nếu không có những cái tên lãnh đạo của hàng ngũ đảng như ông Chu Ngọc Anh và ông Nguyễn Thanh Long (đều là hai ủy viên trung ương đảng, mỗi người đều lãnh đạo một bộ của chính phủ), cùng hàng chục các lãnh đạo ban ngành trung ương khác, cả trong quân đội, thì các giám đốc CDC địa phương khó mà có “can đảm chính trị” để tiếp tay cho một công ty Việt Á bé nhỏ như thế.
Thêm nữa, trong môi trường tham nhũng chính trị, người viết cho rằng tăng lương chỉ càng tăng nguy hiểm. Vì sao như vậy?
Trước tiên, theo lẽ thường, người ta tin rằng lương cao trong các cơ quan nhà nước có thể phòng chống chủ nghĩa cơ hội và tham nhũng vặt. Nó thậm chí còn tăng tính cạnh tranh cho hệ thống tuyển dụng nhà nước, từ đó có khả năng nâng cao chất lượng chính sách, dịch vụ và các sản phẩm công khác. [10]
Tuy nhiên, một trong những phát hiện thú vị từ giới nghiên cứu là: tăng lương giúp giảm tham nhũng, nhưng chỉ khi nào cấu trúc phân bổ tài sản xã hội tương đối công bằng, cơ hội học tập và làm việc đồng đều, môi trường kinh tế trong sạch và ít bị thao túng.
Nguyễn Thanh Long (trái) và Chu Ngọc Anh, hai quan chức cấp cao mới nhất bị bắt vào đầu tháng 6/2022 trong chiến dịch chống tham nhũng. Ảnh: VietnamPlus.
Nói cách khác, một xã hội mà các yếu tố chính trị vẫn còn có khả năng chi phối cơ hội học tập – cơ hội nghề nghiệp, hệ thống anh tài (meritocracy), khả năng tiếp cận lợi ích kinh tế, v.v. thì tăng lương trong lĩnh vực công sẽ chỉ “bổ sung” thêm động cơ tham nhũng mà thôi.
Kết luận này được nhiều nghiên cứu đưa ra, đơn cử như nghiên cứu của Panizza hoặc của Treisman tại các quốc gia châu Mỹ Latin, [11] hay của Macchiavello với các số liệu chung và khái quát hơn. [12]
Các nhà nghiên cứu này đồng thuận rằng trong một môi trường như châu Mỹ Latin, nơi mà hệ thống chính trị thân hữu chi phối cơ chế tìm kiếm người tài, cấu trúc kinh tế bất bình đẳng cao với một nhóm có khả năng kiểm soát và thao túng các nguồn lực để làm giàu, các khoản lương nhà nước “xịn” luôn đi kèm với hàng loạt biến tướng khác.
Phát hiện này không hoàn toàn tương đồng về đối tượng nghiên cứu với nghiên cứu của Besley và McLaren vào năm 1993. Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng có thể bổ trợ một phần cho các quan ngại chính sách – pháp lý liên quan đến những yêu cầu tăng lương trong lĩnh vực công. [13] Theo đó, nhóm nghiên cứu cho rằng tại những quốc gia còn nghèo, chưa hoàn thiện về cấu trúc nhà nước và chính sách, tăng lương chưa bao giờ là câu trả lời cho vấn nạn tham nhũng.
***
Tóm lại, tăng lương chỉ có thể làm giảm triệu chứng tham nhũng vặt.
Tệ hơn, nếu không cân nhắc vấn đề bình đẳng về cơ hội phát triển cá nhân lẫn phát triển kinh tế của quốc gia, không giải quyết bất bình đẳng cấu trúc chính trị thì tăng lương có thể làm tình trạng tham nhũng nghiêm trọng hơn.
Những triệu chứng thể chế kể trên vốn đều đã có tại Việt Nam. Liêm sỉ của công chức Việt Nam, do đó, không đơn thuần nằm ở con số lương tháng.
_____
*Ghi chú:
1. Hương Giang. (2022, June 1). “Thu nhập thấp đã và đang bào mòn liêm sỉ, nhân phẩm của bộ phận không nhỏ cán bộ.” Https://Thanhtra.Com.Vn. https://thanhtra.com.vn/.../thu-nhap-thap-da-va-dang-bao...
2. Người Lao Động (2016, October 12). Lương công chức thấp là “mảnh đất” sinh ra tiêu cực, tham nhũng. https://nld.com.vn/.../luong-cong-chuc-thap-la-manh-dat...
3. Đỗ, V. Q., & Lê, T. K. (2022). Chính sách tiền lương ở Việt Nam – những chặng đường cải cách. Tạp Chí Tổ Chức Nhà Nước. https://tcnn.vn/.../Chinh-sach-tien-luong-o-Viet-Nam...
4. Bardhan, P. (2006). The economist’s approach to the problem of corruption. World Development, 34(2), 341-348. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2005.03.011
5. Feinberg, G (2009), The epidemic of petit corruption in contemporary Cambodia: Causes, consequences and solutions”, Crime Prevention and Community Safety 11, 277-296.
6. VietNamNet News. (2022a, May 20). Cảnh sát bảo kê đường dây bán logo ‘xe vua’ tiếp tục hầu tòa. https://vietnamnet.vn/canh-sat-bao-ke-duong-day-ban-logo...
7. Tuổi trẻ Online (2022, January 25). Những ai bị khởi tố liên quan vụ Việt Á? TUOI TRE ONLINE. https://tuoitre.vn/nhung-ai-bi-khoi-to-lien-quan-vu-viet...
8. Hưởng N. (2022, January 21). Bắt Giám đốc CDC Bắc Giang cùng 2 bị can nhận 44 tỉ đồng của Công ty Việt Á. https://nld.com.vn. https://nld.com.vn/.../bat-giam-doc-cdc-bac-giang-cung...
9. ĐÔ P. (2022, June 4). Tướng Tô Ân Xô: Mỗi chuyến bay giải cứu thu lợi hàng tỷ đồng. Báo giao thông. https://www.baogiaothong.vn/tuong-to-an-xo-moi-chuyen-bay...
10. Higher government wages may reduce corruption. (2013). VOX, CEPR Policy Portal. https://voxeu.org/.../higher-government-wages-may-reduce...
11. Panizza, U., 2000. The Strange Case of the Public Sector Wage
12. Macchiavello, R. (2008). Public sector motivation and development failures. Journal of Development Economics, 86(1), 201-213. https://doi.org/10.1016/j.jdeveco.2007.06.003
13. Besley, T, Mclaren, J (1993), “Taxes and bribery: The role of wage incentives”, Economic Journal 103, 119-141.

VỤ VIỆT Á: NHIỀU CÁN BỘ CÓ ĐIỀU KIỆN SỐNG RẤT TỐT NHƯNG VẪN THAM NHŨNG

THU HẰNG th/ VNN 15-6-2022

Thực tế qua các vụ tham nhũng, tiêu cực, trong đó có vụ Việt Á cho thấy, những sai phạm chủ yếu xuất phát từ lòng tham, không phải từ sự nghèo khó và nhiều cán bộ có điều kiện sống rất tốt nhưng vẫn tham nhũng.

Đó là khẳng định của Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu Tạ Thị Yên (ĐBQH đoàn Điện Biên) khi trả lời phỏng vấn VietNamNet về  việc xử lý cán bộ sai phạm liên quan đến vụ Việt Á và nhiều vụ tham nhũng, tiêu cực gần đây.

Những “viên đạn bọc đường” còn nguy hiểm hơn đạn đồng, đạn thép

Thời gian qua, khá nhiều vụ việc từ sai phạm của doanh nghiệp sau đó lộ ra nhiều cán bộ nhà nước liên quan và bị đưa ra xử lý kỷ luật, thậm chí là khởi tố hình sự. Rõ nhất là vụ án Việt Á đang được dư luận quan tâm. Là ĐBQH, Phó Trưởng Ban Công tác Đại biểu của cơ quan tham mưu về công tác tổ chức, cán bộ của Quốc hội, bà đánh giá như thế nào về thực trạng này?

Đảng ta luôn xác định vai trò quan trọng của cán bộ và công tác cán bộ “phải thấm nhuần sâu sắc quan điểm công tác cán bộ là nhiệm vụ “then chốt” của công tác xây dựng Đảng, có liên quan đến sự sống còn của Đảng và vận mệnh của chế độ; cán bộ là cái gốc của mọi công việc, là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng”. 


Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu Tạ Thị Yên (ĐBQH đoàn Điện Biên)

Những năm gần đây, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư các khóa đã ban hành hàng loạt các quy định mang tính đồng bộ về công tác cán bộ, trong đó chú trọng vào việc nêu gương của cán bộ Đảng viên. 

Quy trình về công tác cán bộ từ tuyển dụng, quản lý, sử dụng, đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ đã được ban hành đầy đủ, chặt chẽ, công khai, minh bạch và dân chủ, nhất là công tác quy hoạch, đào tạo, bố trí, sử dụng và bổ nhiệm cán bộ. 

Tuy nhiên, có một số cá nhân sau khi được giao những nhiệm vụ, công tác quan trọng hoặc được đề bạt, bổ nhiệm vào các vị trí lãnh đạo lại không tránh được những cám dỗ quyền lực, lợi ích vật chất dẫn đến sự tha hóa biến chất, xuống cấp về đạo đức, sa sút về ý thức chính trị, quên đi trách nhiệm trước nhân dân, coi thường pháp luật, bất chấp những quy định của Đảng và Nhà nước. 

Những vụ việc từ sai phạm của doanh nghiệp sau đó lộ ra nhiều cán bộ nhà nước liên quan và bị đưa ra xử lý kỷ luật, thậm chí là khởi tố hình sự như vụ Việt Á là những sự việc rất đáng tiếc.

Theo bà, nguyên nhân của những sự việc rất đáng tiếc này là gì, nhất là vụ Việt Á vừa qua lộ ra hàng loạt cán bộ từ địa phương đến Trung ương đều “nhúng chàm”? 

Nguyên nhân dẫn đến vi phạm của cán bộ là do họ thiếu tu dưỡng, rèn luyện dẫn đến sa ngã, sai phạm. Việc này đã được Ủy ban Kiểm tra Trung ương nêu rõ trong thông báo sau mỗi kỳ họp gần đây. 

Phải khẳng định là khi họ được bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý thì đều đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn và yêu cầu nhiệm vụ. Tuy nhiên, trong quá trình công tác, nếu người cán bộ không thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện, không vượt qua được cám dỗ dễ dẫn đến sai phạm. 

Mặt khác, cơ quan, tổ chức quản lý cán bộ đã không kịp thời phát hiện biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ. Đây là một trong những vi phạm điển hình được nhắc đến trong các quyết định thi hành kỷ luật cán bộ. 

Nhất là trong nền kinh tế thị trường hiện nay, những “viên đạn bọc đường” còn nguy hiểm hơn nhiều những viên đạn đồng, đạn thép của thực dân, đế quốc trước đây. 

Việc xử lý kỷ luật cán bộ liên quan đến vụ Việt Á và nhiều vụ án khác trong thời gian gần đây cho sự thấy quyết tâm cao của Đảng trong công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực. 

Ngay từ năm đầu tiên của nhiệm kỳ, công tác này đã được đẩy mạnh thực hiện, ngày càng quyết liệt ở tất cả các cấp, các ngành, các lĩnh vực với quan điểm “không có vùng cấm”, “không có hạ cánh an toàn”, qua đó đạt được nhiều kết quả rõ rệt, được người dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao. 

Tuy nhiên, không thể tránh khỏi một bộ phận cán bộ, công chức thoái hóa, biến chất chưa bị phát hiện do che dấu tinh vi, vẫn đang tiếp tục “làm khó” người dân, doanh nghiệp mỗi khi phải tới làm việc với các cơ quan công quyền. 


Loạt cán bộ nhúng chàm trong vụ Việt Á

Vụ Việt Á không phải là sai phạm của cả ngành y tế

Như một số đại biểu lo lắng, hiện ở đâu đó, đang có biểu hiện “sợ trách nhiệm”, “không dám làm gì” trong ngành y tế, trong có đó câu chuyện dừng các gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế dẫn đến tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế tại nhiều bệnh viện. Theo bà, cần nhìn nhận như thế nào về câu chuyện này để đội ngũ cán bộ y tế an tâm làm việc, các hoạt động y tế diễn ra bình thường?

Như tôi đã từng nói, những sai phạm trong công tác quản lý nhà nước về y tế thời gian qua, điển hình là vụ Việt Á là sự việc rất đáng tiếc nhưng đây không phải là sai phạm của cả ngành y tế. Việc xử lý vi phạm tuân thủ nguyên tắc, vi phạm đến đâu, xử lý đến đó, đúng người, đúng tội.

Nếu có biểu hiện “sợ trách nhiệm”, “không dám làm gì” trong ngành y tế, dừng các gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế dẫn đến tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế tại nhiều bệnh bệnh thì cần thiết phải khắc phục ngay để đảm bảo quyền lợi, đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe cho người dân. 

Nếu biểu hiện sợ trách nhiệm này xuất phát từ những vướng mắc trong hệ thống pháp luật, ngành y tế cần phải đề xuất, kiến nghị với cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung kịp thời. 

Quan trọng là chính bản thân ngành y tế phải rất nỗ lực, vượt qua những khó khăn của ngành trong giai đoạn hiện nay để kịp thời nắm bắt được tình hình, sớm đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật đã lỗi thời đang kìm hãm sự phát triển của ngành để đáp ứng được yêu cầu khám, chữa bệnh của người dân.

Còn nếu do chủ quan của người triển khai, thực hiện, muốn né tránh trách nhiệm thì đây chính là một trong những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị theo Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII của Đảng. 

Luật Cán bộ, công chức hiện hành quy định, nghĩa vụ của cán bộ, công chức trong thi hành công vụ là thực hiện đúng, đầy đủ và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao. 

Mặt khác, trốn tránh trách nhiệm là một trong những việc cán bộ, công chức không được làm liên quan đến đạo đức công vụ. Do đó, nếu cán bộ, công chức có biểu hiện né tránh trách nhiệm, sợ trách nhiệm cần phải được xử lý kịp thời, nghiêm minh.

Các vụ tham nhũng, tiêu cực chủ yếu xuất phát từ lòng tham

Bà suy nghĩ như thế nào khi có ý kiến cho rằng thu nhập chính từ lương hàng tháng hiện nay thấp đã và đang bào mòn sự liêm sỉ, nhân phẩm và lòng tự trọng của một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức, viên chức?

Cá nhân tôi không hoàn toàn đồng tình với nhận định trên. Việc một cá nhân được tuyển chọn, bổ nhiệm vào làm cán bộ, công chức trước tiên là sự tự nguyện, và khi đáp ứng đủ các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định mới được tuyển dụng, bổ nhiệm vào làm việc tại các cơ quan nhà nước. 

Về chế độ, chính sách của cán bộ, công chức khi được tuyển dụng, bổ nhiệm vào từng vị trí việc làm đã được quy định rất cụ thể, nên không thể nói là do thu nhập thấp dẫn đến bào mòn sự liêm sỉ, nhân phẩm và lòng tự trọng của một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức, viên chức. 

Ông cha ta đã có câu “đói cho sạch, rách cho thơm”, không thể viện cớ thu nhập thấp để biện minh cho hành vi vô liêm sỉ, đánh đổi lòng tự trọng và nhân phẩm của mình.

Thực tế qua các vụ việc tham nhũng, tiêu cực cho thấy những sai phạm chủ yếu xuất phát từ lòng tham, không phải từ sự nghèo khó, nhiều cán bộ có điều kiện sống rất tốt nhưng vẫn tham nhũng.

Vừa qua, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng lưu ý đến việc dành nguồn lực để tăng lương cho cán bộ, công chức trong năm 2023, các địa phương không được dùng nguồn cải cách tiền lương để làm việc khác. Theo bà, tăng lương có phải là giải pháp để hạn chế tham nhũng, tiêu cực trong đội ngũ cán bộ, công chức?

Tôi cũng không phủ nhận khi được trả lương tương xứng, đáp ứng nhu cầu thiết yếu của cá nhân và gia đình cán bộ, công chức sẽ giúp cho cán bộ, công chức yên tâm công tác, toàn tâm, toàn ý với công việc, từ đó năng suất, hiệu quả công việc được nâng lên. 

Cải cách tiền lương sẽ là một trong những giải pháp góp phần phòng, chống tham nhũng nếu đi kèm với cơ chế kiểm soát quyền lực chặt chẽ và xử lý nghiêm minh những sai phạm. Khi đó, sẽ làm cho cán bộ, công chức “không cần, không muốn, không dám và không thể tham nhũng”.

Nghị quyết 27 của Hội nghị Trung ương 5 (khóa XIII) đã khẳng định “chính sách tiền lương là một chính sách đặc biệt quan trọng của hệ thống chính sách kinh tế - xã hội” và “tiền lương phải thực sự là nguồn thu nhập chính bảo đảm đời sống người lao động và gia đình người hưởng lương; trả lương đúng là đầu tư cho phát triển nguồn nhân lực”. 

Do đó, việc Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý đến việc dành nguồn để tăng lương cho cán bộ, công chức trong năm 2023, các địa phương không được dùng nguồn cải cách tiền lương để làm việc khác là rất đúng và trúng, nhận được sự đồng thuận của các địa phương và đông đảo cử tri cả nước.

Tuy nhiên, để sớm loại bỏ những đối tượng thoái hóa, biến chất trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, cần đẩy mạnh đấu tranh nội bộ thông qua phê bình và tự phê bình, cầu thị, lắng nghe ý kiến đóng góp của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Ngoài ra, cần tăng cường công khai, minh bạch trong thi hành nhiệm vụ, tăng cường kiểm soát quyền lực và có cơ chế giám sát cán bộ một cách hiệu quả hơn, thì ý thức, cái “tâm” của mỗi cán bộ, công chức vẫn là quan trọng nhất.

Thu Hằng (thực hiện)



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét