Thứ Tư, 29 tháng 11, 2023

20231130. ĐỔI 'CĂN CƯỚC CÔNG DÂN' THÀNH 'CĂN CƯỚC'!

  ĐIỂM BÁO MẠNG

BI HÀI CHUYỆN 'ĐÈN CÙ' VỀ CÁI TÊN THẺ
MẠC VĂN TRANG/FB/TD/BVN 30-11-2023


Đó là chuyện Quốc hội họp bàn nát ra, rồi quyết định đổi tên “Thẻ Căn cước Công dân” vừa mới làm, sẽ đổi thành tên “THẺ CĂN CƯỚC”. Chuyện tên cái Thẻ tưởng nhỏ, nhưng nó phản ánh toàn bộ cung cách quản lý Nhà nước của CHXHCNVN.
Hầu như từ ngày “cách mạng” đến nay, mọi cái đều theo quy luật “đèn cù”, tít mù nó chạy vòng quanh rồi lại về cái ban đầu!
Ví dụ cái tên Thẻ căn cước là vui nhất:
- Thời Pháp thuộc, trước 1945 gọi là THẺ CĂN CƯỚC
- 1946, VNDCCH gọi là THẺ CÔNG DÂN
- 1957, VNDCCH đổi thành GIẤY CHỨNG MINH
- 1964, VNDCCH lại đổi là GIẤY CHỨNG MINH/ GIẤY CHỨNG NHẬN CĂN CƯỚC
- 1976, CHXHCNVN đổi là GIẤY CHỨNG MINH NHÂN DÂN
- 1999, CHXHCNVN... CHỨNG MINH NHÂN DÂN (9 số)
- 2012, CHXHCNVN... CHỨNG MINH NHÂN DÂN (12 số)
- 2014, CHXHCNVN... THẺ CĂN CƯỚC CÔNG DÂN
- TỪ 11/2023, CHXHCNVN… THẺ CĂN CƯỚC.
(Đáng chú ý: Thời Việt Nam Cộng hoà 1955-1975 vẫn giữ tên THẺ CĂN CƯỚC).
Thế là cái tên THẺ CĂN CƯỚC từ thời Pháp thuộc, thời Việt Nam Cộng hoà, sau gần một thế kỷ chạy lòng vòng tốn bao nhiêu trí não, họp hành, giấy mực, tiền bạc của “chế độ mới” lại được “trả lại tên cho em”!
Như vậy cũng có cái vui, là những cái gì người Pháp hay Việt Nam Cộng hoà đã dùng mà thấy đúng, tốt thì nay cứ lấy mà dùng, không “Tự ái cách mạng”, đừng SỢ MẤT LẬP TRƯỜNG nữa nhé. Quốc hội chấp nhận việc nhỏ này, nhưng tỏ ra có tiến bộ.
Vậy thì dùng Triết lý giáo dục của Việt Nam Cộng hoà “DÂN TỘC, NHÂN BẢN, KHAI PHÓNG” đúng quá, có gì phải lăn tăn. Mấy ông Bộ trưởng giáo dục cứ ấp úng “Triết lý giáo dục là Nghị quyết của Đảng”.
Mà Quốc hội mau quay lại thực hiện Hiến pháp 1946 của VNDCCH là hợp lý, hợp tình; hay mạnh dạn hơn, tiến tới tham khảo dùng Hiến pháp VNCH khỏi phải đi lòng vòng!
Mà người Việt dùng cái của người Việt sao lại e ngại, mà đi sao chép của Tây, của Tàu? Lạ thật đấy!
Vì sao có chuyện “đèn cù” như trên là một đề tài khoa học Nhà nước hấp dẫn, đáng nghiên cứu.
Đó có phải vì, những cái gì thời Pháp, thời đầu VNDCCH hay VNCH đặt ra đều do các quan chức trong bộ máy nhà nước được đào tạo bài bản, họ thạo Hán Việt, tiếng Pháp, họ nghĩ cái gì, làm cái gì đều theo chuẩn mực quốc gia, quốc tế và làm việc cẩn trọng.
Còn khi quan chức là “công - nông” lên nắm quyền, ít học lại thích ra oai; càng dốt càng “dám nghĩ, dám làm liều”! Làm liều mà không phải chịu trách nhiệm nên tha hồ nghĩ bậy, làm bậy. “Tân quan tân chính sách”, ông nào lên lãnh đạo một đơn vị dù to hay nhỏ, nhất định là phải tổ chức lại, đổi tên cái này cái nọ.
Chuyện lớn như đổi tên nước, thay Hiến pháp, thay Luật, tách nhập tỉnh, tách nhập các Bộ, cứ làm như chơi. Nghĩ lại kinh hãi quá!
Nói ngay Bộ Giáo dục của tôi. Thời trước là Bộ Giáo dục, Bộ Đại học và Giáo dục chuyên nghiệp, rồi nhập làm một, gọi là Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trên thế giới không biết có nước nào có cái tên Bộ như vậy?
Viện Khoa học giáo dục thời Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên được xây dựng rất công phu, bài bản; đến thời Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân đổi luôn thành Viện Chiến lược và Chương trình giáo dục; trong viện chuyển các Ban nghiên cứu thành các Trung tâm; cán bộ nghiên cứu đưa đi các nơi loạn hết cả lên. Sau mấy năm, cán bộ Viện đấu tranh mãi, lại tái lập Viện Khoa học giáo dục Việt Nam. Nhưng cán bộ nghiên cứu đầu đàn đã tan rã hết cả!
Các đơn vị nghiên cứu khoa học mà cứ tách nhập, xáo trộn xoành xoạch thì còn mong làm được cái gì ra hồn!

Thứ Ba, 28 tháng 11, 2023

20231129. GIÁO SƯ NGUYỄN THỤC QUYÊN

  ĐIỂM BÁO MẠNG

GS NGUYỄN THỤC QUYÊN - NHÀ KHOA HỌC NỮ GỐC VIỆT TRONG TOP ẢNH HƯỞNG NHẤT THẾ GIỚI...
Ngô Đình Kính /FB NGUYỄN HOÀNG TUÂN 26-11-2023


Tuổi thơ theo mẹ đi khắp nơi để kiếm sống, sang Mỹ thì bị bạn bè chê cười vì không biết tiếng Anh, nhưng Nguyễn Thục Quyên đã vượt qua tất cả và trở thành một trong những nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới.
Giáo sư Nguyễn Thục Quyên sinh ra ở Buôn Ma Thuật (Đắk Lắk) trong một gia đình thượng lưu gồm 5 anh chị em. Sau năm 1975, cha đi cải tạo, mẹ của chị - một cô giáo dạy toán cấp 2, dẫn dắt đàn con đến các vùng kinh tế mới như Phước Lâm, Long Điền, Đất Đỏ, Phước Tỉnh và Vũng Tàu để sinh nhai.
Lúc 5-6 tuổi, cô bé Quyên phải phụ giúp mẹ dọn dẹp nhà cửa, kiếm củi nấu cơm, đào khoai, câu cá, gánh nước... Cuộc sống cơm áo, gạo tiền cứ đeo bám cho đến năm 1986 khi gia đình mở tiệm phở ở Bến Đá - Vũng Tàu, Quyên mới được đi học ở trường Trung học Trần Nguyên Hãn.
Nhọc nhằn nơi xứ người
Tháng 7/1991, chị cùng bố mẹ và 5 anh chị đến Mỹ định cư. Hai năm đầu, các anh chị em của chị Quyên cứ đòi về Việt Nam vì không biết tiếng Anh và phong tục tập quán Mỹ. Nhưng chị thấy ổn vì được làm điều mình thích mà không sợ người khác dị nghị.
"Khi còn ở Việt Nam, gia đình đã vất vả rồi, nên khi sang Mỹ tôi phải cố gắng hơn rất nhiều để có được cuộc sống tốt hơn", chị Quyên chia sẻ. Để tự khẳng định bản thân nơi đất khách quê người, chị đã quyết tâm học tiếng Anh thật nhanh bằng cách đăng ký ở ba trường trung học tại ba thành phố. Ở Mỹ, tiếng Anh được học miễn phí.
Vất vả với bao tủi nhục khi bị nhiều người coi thường càng khiến chị có thêm động lực vươn lên.
"Có giáo viên chế nhạo tôi trước cả lớp vì khả năng nói tiếng Anh kém. Một ông người Mỹ còn nói thẳng với tôi hãy về nước của cô đi", chị nhớ lại và cho biết ở Mỹ vẫn còn một số người phân biệt kỳ thị như vậy.
"Thậm chí có đồng nghiệp lúc ở trường không bao giờ nói chuyện với tôi, mặc dù tôi đã cố gắng để nói chuyện với anh ta vài lần", nữ giáo sư nói.
Tháng 9/1993, người cô họ cho chị ở cùng nhà, nhưng chị phải dọn dẹp, nấu nướng, đi chợ và chạy việc vặt cho cô. Thời gian này, chị xin học ở Đại học Santa Monica nhưng không được nhận vì tiếng Anh kém. Chị đã năn nỉ nhà trường cho học thử một kỳ và hứa nếu không học được sẽ trở về trường trung học để học thêm tiếng Anh. Ban ngày đi học, ban đêm chị tìm lớp học thêm ở trung tâm dạy tiếng Anh miễn phí. Với sự nỗ lực không ngừng nghỉ, cuối cùng chị cũng được nhận vào học.
Thấy bố mẹ vất vả làm trong nhà hàng và ở hãng may, chị không cho phép bản thân thất bại mà cố gắng gấp đôi, gấp ba so với những bạn cùng trang lứa. Để có tiền học, chị xin làm thêm trong thư viện trường từ 17h đến 22h mỗi ngày, nhưng vẫn không đủ nên phải vay thêm tiền của Chính phủ.
Tháng 9/1995, chị xin chuyển lên Đại học California, Los Angeles và làm thêm trong phòng thí nghiệm với công việc rửa dụng cụ. Chị xin làm nghiên cứu nhưng không có phòng thí nghiệm nào nhận. Sau khi tốt nghiệp bằng đại học Hóa năm 1997, chị nộp đơn học cao học. Chỉ trong một năm chị đã có bằng thạc sĩ ngành Lý - Hóa và quyết định học tiếp tiến sĩ. Thật bất ngờ, cuối năm của chương trình này chị là một 7 nghiên cứu sinh xuất sắc của Đại học California, Los Angeles được trao học bổng.
Tháng 6/2001, chị nhận bằng tiến sĩ và ra trường trước cả những sinh viên chị từng rửa dụng cụ thí nghiệm cho họ trước đây. Ra trường chị đạt giải thưởng xuất sắc ngành Lý - Hóa. Tháng 9/2001, được giải thưởng của liên bang đi tu nghiệp ở phòng thí nghiệm quốc gia nhưng chị từ chối và đến làm ở Đại học Columbia, New York.
Ba năm sau, chị bắt đầu làm việc ở Đại học California, Santa Barbara và mất hơn hai năm xây dựng hai phòng thí nghiệm riêng. Sau 11 năm, chị đã có 7 phòng thí nghiệm riêng cho nhóm nghiên cứu. Chị còn xin hơn 10 triệu USD cho những dự án nghiên cứu, được mời tới hơn 200 địa điểm trên thế giới để thuyết trình cũng như nhận nhiều giải thưởng lớn cho công trình nghiên cứu.
"Bạn bè tôi ở Việt Nam vẫn thường bảo hồi ở quê học dốt thế mà sao qua Mỹ học giỏi ghê thế. Tôi trả lời rằng, ngày xưa làm gì có thời gian để học vì còn phải phụ giúp gia đình", vị giáo sư nói.
N Đ K
Nguồn:

Kim Van Chinh


Nguyễn Hoàng Tuân

Thứ Hai, 27 tháng 11, 2023

20231128. CÁ NHÂN HÓA ChatGPT

  ĐIỂM BÁO MẠNG


ChatGPT TRÊN TIẾN TRÌNH CÁ NHÂN HÓA
Nguyễn Vũ / KTSG/BVN 25-11-2023


(KTSG) – OpenAI, cha đẻ của ChatGPT vừa giới thiệu chức năng giúp người dùng có thể tạo ra con chatbot AI cá nhân hóa cho riêng mình, gọi là các GPT.
Có thể chia lịch sử phát triển các mô hình trí tuệ nhân tạo biết đối đáp với con người (chatbot AI) thành hai giai đoạn.
Giai đoạn 1 từ tháng 11 năm ngoái khi OpenAI đưa ChatGPT ra cho công chúng thử nghiệm kéo dài đến nay; nó vừa tạo ấn tượng bất ngờ khi tỏ ra chuyện gì cũng biết, chuyện gì cũng bàn luận sắc sảo lại vừa gây hoài nghi vì nhiều lúc nói sai, bịa chuyện một cách tỉnh bơ.
Giai đoạn 2 vừa mới bắt đầu khi ra đời các “trợ lý AI” thật sự hữu dụng như giúp ta trả lời e-mail, đặt lịch hẹn, mua vé máy bay và đặc biệt rành rẽ một lĩnh vực nhất định nào đó, không còn sợ sai nữa.
Đó là do OpenAI, cha đẻ của ChatGPT vừa giới thiệu chức năng giúp người dùng có thể tạo ra con chatbot AI cá nhân hóa cho riêng mình, gọi là các GPT. Để dễ hình dung, hãy giả định bạn có đăng ký ChatGPT Plus, hàng tháng có trả phí 20 đô la, chỉ cần bấm chọn “Create a GPT” để tạo ra một GPT riêng dùng cho một mục đích cụ thể nào đó. Bạn có thể định nghĩa con GPT của riêng bạn như một luật sư chuyên về Bộ luật Dân sự Việt Nam xong rồi nhấn vào “Configure” để dạy cho nó, bao gồm cả việc tải lên toàn văn Bộ luật Dân sự, kích hoạt các tính năng như đọc các trang web liên quan. Từ nay bạn hỏi nó câu gì liên quan đến Bộ luật Dân sự nó sẽ trả lời rành rẽ và sau khi hạn chế nó chỉ sử dụng dữ liệu bạn cung cấp, sẽ không còn sợ nó nói sai, bịa chuyện hay nói chung là có hiện tượng “ảo giác” của ChatGPT giai đoạn 1 nữa.
Như thế người dùng có thể lập trình để con chatbot phục vụ cho riêng mình mà thực ra không cần biết gì về lập trình hết. Người dùng có thể nạp dữ liệu cho chatbot học, dù nó có thể là nội quy cơ quan, hay cơ sở dữ liệu các dự án địa ốc công ty họ đang quản lý, thậm chí nếu người dùng cho phép, nó có thể kết nối với các dữ liệu cá nhân như lịch làm việc, danh mục các việc cần làm, e-mail, danh sách bạn bè người thân… Bạn có thể nạp cho nó đọc hết mọi bài báo từng đăng của một tờ báo, danh mục mọi dự án đầu tư nước ngoài từ xưa đến nay, tác phẩm của tất cả các nhà văn, nhà thơ có trong chương trình giáo dục phổ thông…
Ở đây chúng ta sẽ thấy phát triển các mô hình AI doanh nghiệp phụ thuộc rất nhiều vào dữ liệu. Nếu công ty chưa chuẩn bị dữ liệu đầy đủ, dữ liệu sạch, dữ liệu cập nhật và chính xác, khó lòng khai thác hết thế mạnh của AI. Quan trọng hơn, xây dựng dữ liệu là một quá trình lâu dài, bền bỉ và tốn kém.
Đúng là ở đây có nỗi lo tiết lộ thông tin cá nhân, dữ liệu riêng của cơ quan hay các bí mật kinh doanh khác. Cho dù OpenAI khẳng định họ không dùng các dữ liệu người dùng đưa lên để huấn luyện các mô hình AI của họ nhưng việc “giao trứng cho ác” như thế đã bị nhiều công ty cấm nhân viên làm. Có thể giai đoạn đầu khi các biện pháp bảo mật thông tin chưa chắc chắn, người dùng có tự hạn chế vào các dữ liệu ít nhạy cảm, dữ liệu dùng chung để huấn luyện chatbot cho riêng mình.
Theo tường thuật của tờ New York Times, các phiên bản AI cá nhân hóa được trình bày còn khá đơn giản như một GPT có khả năng tạo ra các hình vẽ cho học sinh tô màu, giải thích cách chơi bài, chơi cờ. Nhân viên OpenAI biểu diễn yêu cầu một GPT cô vừa tạo ra đọc lịch làm việc và tìm các cuộc hẹn bị trùng giờ rồi báo cho cô biết bằng e-mail. CEO của OpenAI, Sam Altman, biểu diễn một chatbot “tư vấn khởi nghiệp” có thể trò chuyện và đưa ra lời khuyên cho những ai muốn thành lập doanh nghiệp, dựa vào bài diễn văn về đề tài này mà ông trình bày cách đây vài năm và vừa tải lên cho nó.
Ý tưởng cá nhân hóa AI, biến nó thành một trợ lý đắc lực cho chúng ta là một bước tiến quan trọng trong chiến lược triển khai dần của OpenAI, tức tạo ra các bước tiến nhỏ với tốc độ nhanh hơn là các bước đột phá lớn trong thời gian dài. Thử hình dung một trợ lý cho luật sư nắm hết mọi điều luật, biết tham chiếu đến các điều luật khác nhau, nhớ hết các tiền lệ hay một trợ giảng môn lý, hỏi gì đáp nấy, kể cả làm các bài tập khó… Một AI chuyên biệt như thế sẽ rất có ích. OpenAI hiện đang ấp ủ ý tưởng sẽ có những chuyên gia các lĩnh vực tạo ra các AI chuyên môn hóa rất cao để chia sẻ với công chúng trên một ngôi chợ tương tự App Store của Apple hay Google Play của Google. Khả năng thương mại hóa AI từng lĩnh vực (do OpenAI chia lợi nhuận) sẽ thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của thị trường này. Hiện nay ChatGPT đã tạo ra nhiều con chatbot như thế, như “Creative Writing Coach” có khả năng đọc bài viết của người dùng rồi đưa ra nhận xét, chỉnh sửa; “Tech Support Advisor” hứa hẹn giúp người dùng mọi chuyện liên quan đến công nghệ, từ thiết lập máy in mới mua về đến giải quyết các trục trặc của các loại thiết bị văn phòng.
Phóng viên New York Times chia sẻ trải nghiệm tạo AI cá nhân hóa của anh khi tạo ra một con chatbot chăm sóc trẻ “Day Care Helper” bằng cách nạp cho nó các cuốn sách dạy làm bố mẹ, lịch hoạt động của nhà trẻ anh đang gửi con với mục đích con chatbot sẽ giúp trả lời mọi thắc mắc trong quá trình chăm con. Anh không tài nào nhớ các chi tiết sách bày, cũng như không biết ngày lễ nào trong năm nhà trẻ khu vực anh sẽ đóng cửa. Chỉ trong vòng vài phút anh đã có một AI cá nhân hóa giúp trả lời mọi câu hỏi của anh liên quan đến việc chăm con, nhất là sau khi nói rõ AI chỉ rút ra câu trả lời dựa vào thông tin đã nạp chứ không được tùy tiện nghĩ ra câu trả lời không có trong sách.
Thử hình dung một công ty lớn có phòng nhân sự, có lẽ lãnh đạo của phòng này phải dùng trên 20% thời gian làm việc để trả lời các câu hỏi của nhân viên công ty, như “Bảo hiểm của công ty chúng ta có bao quát việc chỉnh nha không?”, hay “Tôi dùng mẫu đơn nào để xin nghỉ sinh con?”… Nếu công ty xây dựng một con chatbot riêng, nạp cho nó mọi chính sách nhân sự của công ty, kể cả nội quy hay các biểu mẫu, chắc chắn con chatbot này sẽ tiết kiệm thời gian cho phòng nhân sự, lo tập trung vào chuyện khác hay giảm bớt 20% nhân viên. Những mô hình AI được huấn luyện để phục vụ khách hàng, trả lời các thắc mắc, khiếu nại của họ dựa vào các vụ đã được giải quyết sẽ thay thế rất nhiều nhân lực, lại kiên nhẫn hơn, tận tụy hơn, không ngại lặp đi lặp lại cho khách hàng khó tính.
Ở đây chúng ta sẽ thấy phát triển các mô hình AI doanh nghiệp phụ thuộc rất nhiều vào dữ liệu. Nếu công ty chưa chuẩn bị dữ liệu đầy đủ, dữ liệu sạch, dữ liệu cập nhật và chính xác, khó lòng khai thác hết thế mạnh của AI. Quan trọng hơn, xây dựng dữ liệu là một quá trình lâu dài, bền bỉ và tốn kém. Ngay từ bây giờ nếu doanh nghiệp ý thức được công tác dữ liệu, ắt sau này việc ứng dụng AI vào quản trị sẽ nhanh chóng và dễ dàng hơn rất nhiều.
AI giai đoạn mới sẽ có những tác động lớn lên hoạt động của doanh nghiệp, kể cả quản lý nội bộ lẫn đối ngoại ra bên ngoài. Nay nhiều doanh nghiệp đã có thể đầu tư xây dựng các mô hình AI cho riêng công ty. Còn nếu vẫn e ngại vấn đề bảo mật thông tin, có thể chờ để xem GPT Store có những phiên bản AI cá nhân hóa nào phù hợp với công ty để tải về sử dụng.
NGUỒN CƠN XUNG ĐỘT BÙNG NỔ Ở OPENAI
Chính quyết định chuyển biến ChatGPT sang một giai đoạn mới với những tính năng mới, như giúp người dùng có thể tạo ra các GPT cá nhân hóa cho riêng mình rồi thành lập ngôi chợ trao đổi, mua bán các GPT này, được Hội đồng quản trị OpenAI xem là thương mại hóa quá vội vã, là một trong những nguyên nhân dẫn tới quyết định sa thải CEO Sam Altman, gây ra một chuỗi các sự kiện đầy kịch tính trong cuối tuần qua. Cuối cùng Sam Altman cùng nhiều nhân vật chủ chốt của OpenAI ra đi, sang đầu quân cho Microsoft; nơi này sẽ thành lập một bộ phận độc lập bên trong Microsoft lo chuyện phát triển các mô hình GPT mới. Chưa biết việc triển khai thương mại hóa các GPT cá nhân hóa tại OpenAI có chựng lại hay không sau biến cố này, nhưng chắc chắn Microsoft và đội ngũ cựu trào của OpenAI sẽ đẩy mạnh ý tưởng GPT Store trong tương lai. [BVN cập nhật: CEO Sam Altman đã về lại OpenAI]
N.V.
Nguồn:
https://l.facebook.com/l.php... hoa%