Người Việt Nam, từ ngàn xưa, luôn thể hiện là dân tộc tình nghĩa, thuỷ chung, hiếu khách. Đó là những đặc tính quý giá.
Nhưng trong một xã hội phát triển, với muôn vàn quan hệ, loài người không thể dựa trên các tham số tình nghĩa, thủy chung, mến khách để quyết định cuộc sống, mà phải dựa vào luật pháp. Chỉ có sự rạch ròi của luật pháp mới điều phối một cách khả dĩ muôn vàn mối quan hệ phức tạp chồng chéo trong đời sống hiện đại. Các tham số cảm tính, trong không gian pháp luật, lại trở thành các rào cản.
Tiếc thay, trong đời sống hiện tại, không ít người dựa vào các tham số tình cảm để đưa ra các quyết định hàng ngày, thậm chí là cho cả các vấn đề quốc tế.
1. VÀI SỐ LIỆU VỀ VIỆN TRỢ CỦA LIÊN XÔ CHO VIỆT NAM
Phải khẳng định, trong số các viện trợ quân sự nước ngoài mà nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà (VNDCCH) nhận được, thì Liên Xô (Liên bang CHXHCN Xô Viết) giữ vị trí số 1. Bởi thế, các công dân VNDCCH thế hệ 7x trở về trước luôn có một tình cảm đặc biệt dành cho Liên Xô, mà trong tiềm thức phần lớn của họ đã đồng nhất nước Nga với Liên Xô là một.
Liên Xô có diện tích là 22.402.200km2, bao gồm 15 nước cộng hoà (Nga, Ukraina, Belorusia, Uzebekítan, Kazakhstan, Grudia, Azerbaijan, Litva, Mondavia, Latvia, Kỉrghizia, Tajikistan, Armenia, Turkmenistan, Estonia). Ba nước cộng hoà có diện tích lớn nhất là Nga (17.100.000km2), Kazakhstan (2.725.000km2), Ukraina (603.000km2).
Năm 1971 dân số Liên Xô khoảng 243 triệu người, Nga là 131 triệu người, Ukraina là 47,44 triệu người, Uzebekistan là 12,45 triệu người, và Belorusia là 9,116 triệu người. (Xin lưu ý để so sánh, dân số Việt Nam năm 1971 là 44,48 triệu người, ít hơn Ukraine khoảng 2,96 triệu người.
Sau năm 50, vào năm 2021, dân số Ukraine còn 43,46 triệu người, trong khi dân số Việt Nam đạt 98,5 triệu người, hơn Ukraine đến 55,04 triệu người). Thu nhập bình quân đầu người của Liên Xô vào năm 1973 là 6.058 USD và của Hoa Kỳ là 16.689 USD. (Năm 2017, thu nhập bình quân đầu người của LB Nga là 10.846 USD và của Hoa Kỳ là 59.959 USD).
Liên Xô là một trong những nguồn viện trợ chủ chốt của Việt Nam trong các cuộc chiến tranh kéo dài từ năm 1954 - 1989 tại Việt Nam. Bởi thế, cho đến bây giờ, sau hơn 40 năm, thế hệ người Việt thuộc VNDCCH, sinh trước các năm 1970, vẫn còn mãi nhớ ơn Liên Xô. Trong mắt nhiều người, họ đã đồng nhất Nga là Liên Xô. Trên thực tế, trong mỗi 4 tấn hàng mà Liên Xô viện trợ Việt Nam, thì có 2 tấn hàng đến từ Nga, 1 tấn hàng đến từ Ukraine, 1 tấn hàng đến từ 13 nước cộng hoà còn lại trong Liên bang Xô viết.
Theo thống kê (tương đối) thì trong khoảng các năm 1955 - 1975, Liên Xô đã viện trợ cho VNDCCH 1.357 hệ thống tên lửa cùng hơn 18.300 tên lửa, 316 máy bay chiến đấu, 687 xe tăng, 601 xe bọc thép, 1.332 xe kéo pháo, 52 tàu chiến, 21 tàu vận tải, cùng nhiều khí tài quân sự khác. Liên Xô cũng đã gửi nhiều chuyên gia quân sự đến chiến trường Việt Nam, và giúp đào tạo cho Việt Nam hàng ngàn sĩ quan quân đội.
Trong cuộc chiến tranh chống Trung Quốc xâm lược tháng 2/1979 -1989, Liên Xô tiếp tục viện trợ cho Việt Nam một khối lượng lớn các phương tiện quân sự, bao gồm cả nhiều chục dàn tên lửa Grad. Sự viện trợ quân sự to lớn của Liên Xô là nhân tố rất quan trọng góp phần giúp cho Việt Nam dành thắng lợi trong các cuộc chiến tranh vệ quốc.
Sau khi Liên Xô tan ra rã vào ngày 25/12/1991, LB Nga là nước duy nhất trong số 15 nước cộng hoà đã thừa kế vị trí Liên Xô trên trường quốc tế về quyền lợi và nghĩa vụ.
Khác với quan hệ Việt Nam – Liên Xô, từ năm 1992 cho đến hiện tại, quan hệ Việt Nam – Nga là quan hệ SÒNG PHẲNG.
Về kinh tế là hợp tác đôi bên cùng có lợi. Nhưng hợp tác kinh tế của Việt Nam với LB Nga đang rất nhỏ bé.
Năm 2021, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam là khoảng 668,5 tỷ USD. Nhưng giao thương với Nga là 5,5 tỷ USD, chiếm chỉ 0,8% tổng giao thương của Việt Nam.
Sau đây là số liệu giao thương của Việt Nam với một số nước:
- Trung Quốc là 165,8 tỷ USD (24,8%, xuất 56 tỷ USD, nhập 109,2 tỷ USD, nhập siêu 53,2 tỷ USD);
- Hoa Kỳ là 111 tỷ USD (16,6%, xuất 96,3 tỷ USD, nhập 14,7 tỷ USD, xuất siêu 86,1 tỷ USD);
- Hàn Quốc là 78,1 tỷ USD (11,7%, xuất khẩu 21,9 tỷ USD, nhập khẩu 56,2 tỷ USD, nhập siêu 43,3 tỷ USD);
- EU là 63,7 tỷ USD (9,5%, xuất khẩu 45,8 tỷ USD, nhập khẩu 17,9 tỷ USD, xuất siêu 27,9 tỷ USD);
- Nhật Bản là 42 tỷ USD (6,3%, xuất khẩu 20 tỷ USD, nhập khẩu 22 tỷ USD, nhập siêu 2 tỷ USD)
- Ấn Độ là 12,084 tỷ (1,8%, xuất khẩu 5,715 tỷ USD, nhập khẩu 6,369 tỷ USD, nhập siêu 0,654 tỷ USD);
- Singapore là 8,3 tỷ USD (1,2%, xuất khẩu khoảng 3,9 tỷ USD, nhập khẩu khoảng 4,4 tỷ USD, nhập siêu khoảng 0,5 tỷ USD);
- Nga là 5,5 tỷ USD (0,8%, xuất khẩu 3,2 tỷ USD, nhập khẩu 2,3 tỷ USD, xuất siêu 0,9 tỷ USD).
Một trong những hợp tác trụ cột lâu năm giữa Việt Nam và LB Nga là lĩnh vực dầu khí thông qua liên doanh Vietsopetro (Việt Nam 51%, Nga 49%). Từ khi Nga tiếp quản vị trí của Liên Xô sau năm 1991, thì hợp tác khai thác dầu khí Vietsopetro luôn đưa lại lợi nhuận cho cả hai phía. Trong hai thập niên gần đây, hàng năm, Vietsopetro mang về cho Nga khoản nộp ngân sách từ 500 triệu – 800 triệu USD. Riêng năm 2021, dù gặp khó khăn của đại dịch Covid -19, Vietsopetro vẫn đạt doanh thu 1 tỷ 684 triệu USD. Ngân sách nhà nước thu về 922 triệu USD. Lợi nhuận hai phía đạt 282,5 triệu USD.
Về quan hệ quân sự, Việt Nam là khách hàng “truyền thống trung thành nhiều năm của Nga”. Hầu hết các vũ khí của Việt Nam được mua từ sau năm 1991 đều có nguồn gốc chủ đạo từ Nga. Trong các vũ khí chính mà Việt Nam đã mua của Nga gần đây có: 6 tầu ngầm lớp kilo, 36 máy bay đa nhiệm Su-30MK2 (một chiếc đã bị rơi năm 2016), 4 tàu hộ vệ lớp Gepard 3.9, 2 hệ thống tên lửa phòng thủ bờ biển Bastion.
Theo dữ liệu của Viện nghiên cứu Hoà bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) thì từ năm 1995 – 2021 tổng kim ngạch nhập khẩu vũ khí của Việt Nam khoảng 9,07 tỷ USD, trong đó Nga chiếm 7,4 tỷ USD (81,6%).
Như vậy, về vũ khí, Việt Nam là khách hàng truyền thống của Nga. Việt Nam phải trả tiền cho các vũ khí mua từ Nga, chứ không phải là vũ khí viện trợ. Cho nên, Việt Nam là khách hàng được Nga quan tâm chăm sóc. Vì Nga cần bán vũ khí.
Về giá cả thì không thoát ra ngoài quy luật thương mại - giá cả phụ thuộc vào số lượng. Nước mua càng nhiều, như Trung Quốc và Ấn Độ, thì giá cả và dịch vụ càng được ưu đãi. Càng mua về sau thì vũ khí càng thuộc về đời mới.
Vũ khí của Nga có lợi thế là ít đắt hơn vũ khí phương Tây, phù hợp với túi tiền của các nước không giàu. Trong các nước Asean, Indonesia cũng là khách hàng đã từng mua máy bay Su 27 và Su 30 của Nga, nhưng gần đây đã chuyển mạnh sang thị trường phương Tây. Ngày 10/2/2022 Indonesia ký hợp đồng mua 6 trong đơn đặt hàng 42 máy bay Rafale của Pháp. Ngày 11/2/2022, Indonesia lại ký hợp đồng trị giá 13,9 tỷ USD để mua 36 máy bay F-15 Eagle của Mỹ.
Trong các nước Asean, Singapore là quốc gia “chịu chơi” vũ khí đắt tiền của Phương Tây. Năm 2020 Singapore đã chi 2,75 tỷ USD để mua 12 tiêm kích tàng hình F-35B. Ở Đông Nam Á, có thể nhìn thấy Singapore là nước có quân đội và vũ khí hiện đại theo sát với chuẩn Mỹ và Châu Âu.
Trung Quốc và Ấn Độ là 2 quốc gia mua nhiều vũ khí từ Nga. Trung Quốc mua để ăn cắp công nghệ rồi tự sản xuất. Vì thế, loại vũ khí hiện đại nào của Nga đem bán thì Trung Quốc cố mua bằng được, nhưng với số lượng lớn thì Nga mới chịu bán. Trung Quốc là quốc gia đầu tiên sau Nga sở hữu S 400 (2014, ký hợp đồng 3 tỷ USD mua 6 tổ hợp S 400). Su 35 của Nga chào bán, Trung Quốc cũng là khách hàng đầu tiên với hợp đồng 24 chiếc trị giá 2,5 tỷ USD (2019). Nga còn chuẩn bị chào bán máy bay tàng hình Su-57 cho Trung Quốc.
Còn Ấn Độ thì mua và có trường hợp thì cùng hợp tác với Nga để cùng sản xuất. Ngoài ra, Ấn Độ có khả năng cải tiến vũ khí Nga thành chủng loại mới. Trung Quốc chưa mua được vũ khí của Mỹ. Trong khi Ấn Độ gần đây đã dành khoảng 50% chi phí quốc phòng để mua vũ khí Phương Tây.
Từ năm 2014, sau khi chiếm Crimea của Ukraine thì Nga bị cấm vận. Nguồn cung cấp vũ khí của Nga đối mặt với khó khăn. Cụ thể như trường hợp Việt Nam mua 4 tàu hộ vệ Gepard lớp thứ 3 và thứ 4. Trong khi đóng tàu, do bị cấm vận, Ukraine không cung cấp động cơ. Việt Nam đã phải đàm phán song song với Nga để duy trì dự án, và đàm phán với Ukraine để mua được động cơ. Hai tàu được đưa vào biên chế năm 2017, hai tàu tiếp theo bị huỷ.
Các chủng loại vũ khí mà Việt Nam mua của Nga thì Trung Quốc đều có, với số lượng lớn hơn và với các đời hiện đại hơn. Trong những năm gần đây, Việt Nam đã bắt đầu đa dạng hoá nguồn cung cấp vũ khí. Giai đoạn 1995- 2014 Nga chiếm khoảng 90% thị trường vũ khí Việt Nam. Nhưng giai đoạn 2015-2021 thị phần của Nga còn 68,4%. Trong phần còn lại có: Israel (13,7%), Belarus (5,7%), Hàn Quốc (3,3%), Mỹ (3%, Hà Lan (2,4%).
Tóm lại, quan hệ hợp tác kinh tế và quân sự giữa Việt Nam và LB Nga là quan hệ hợp tác sòng phẳng, hai bên cùng có lợi, không ai chịu ơn ai.
3. KHÔNG DỰA VÀO TÌNH CẢM QUÁ KHỨ
Tình thế địa chính trị đã đưa ông Putin vào vùng ảnh hưởng của ông Tập Cận Bình. Quan hệ Nga – Trung hiện nay được tuyên bố là “không có giới hạn”. Không phải bây giờ, mà từ năm 2016 ông Putin đã tuyên bố ủng hộ lập trường Trung Quốc ở Biển Đông.
Quan hệ quá khứ với Liên Xô buộc Việt Nam phải chọn phiếu TRẮNG trong hai lần bỏ phiếu 02/3/2022 và và 24/3/2022. Trong lần bỏ phiếu thứ 3 vào ngày 07/4/2022, nhiều người dự báo Việt Nam sẽ tiếp tục chọn phiếu TRẮNG. Nhưng trong sự ngạc nhiên của nhiều người, đại diện Việt Nam tại LHQ đã từ bỏ thế “trung lập” để “chọn phe”.
Lá phiếu CHỐNG của Việt Nam ngày 07/4/2022 được một chuyên gia phân tích chính trị thế giới có uy tín, và là người có thiện cảm với Việt Nam là GS Đại học New South Wales (Australia) Carlyle Thayer mô tả “Việt Nam đã tự bắn vào chân mình”:
“Tôi có thể nói rằng Việt Nam đã tự bắn vào chân mình. Việt Nam vẫn luôn tự hào với vị thế của mình trên trường quốc tế, vì là một nhân tố quan trọng, nhưng nay bất cứ quốc gia nào phản đối hành vi của Nga thì cũng sẽ không ủng hộ Việt Nam.
Việt Nam đã từng rất thành công trong việc được bầu làm thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an hai lần, và được khối các nước châu Á đồng thuận ủng hộ, nhưng bây giờ thì e rằng sự thuận lợi đó sẽ không còn nữa.
Và nếu Việt Nam tiếp tục có những lá phiếu như lần này thì họ sẽ mất thêm sự ủng hộ, bởi vì Hoa Kỳ và toàn bộ thế giới Phương Tây chắc chắn sẽ không hài lòng, và họ sẽ ủng hộ nước khác thay vì Việt Nam, hay nói cách khác, tại sao họ phải ủng hộ Việt Nam khi Việt Nam về phe Nga”.
Một đối tác của Nga, “nặng cân” hơn nhiều so với Việt Nam là Ấn Độ, trong lần bỏ phiếu thứ 3 cũng tiếp tục chọn phiếu TRẮNG mà không chọn phiếu CHỐNG. Nga coi trọng quan hệ Nga – Ấn hơn nhiều so với quan hệ Nga – Việt trên mọi bình diện - quân sự, kinh tế, ngoại giao, địa chính trị.
Thế giới không ngừng thay đổi. Sau khi Putin mang quân xâm lược Ukraine, Phần Lan và Thuỵ Điển đang từ bỏ vị thế trung lập để gia nhập NATO.
Trong quan hệ quốc tế, không dựa vào tình cảm quá khứ. Ủng hộ ai hay không ủng hộ ai, chọn con đường nào - phải dựa vào quyền lợi dân tộc, dựa vào luật pháp quốc tế, dựa vào lẽ phải, dựa vào xu thế tiến bộ nhân loại. Quyền lợi dân tộc là ở hiện tại và tương lai, chứ không phải ở quá khứ.
VIỆT NAM ĐỨNG VỀ PHÍA NGA LÀ DO BỊ ÉP HAY TỰ NGUYỆN ?
NGUYỄN HOÀNG/RFA/TD 12-4-2022
Cho dù Việt Nam bị ép hay tình nguyện, hậu quả của cả ba lần bỏ phiếu của đại diện Việt Nam tại ĐHĐ LHQ (UNGA) thật là khôn lường. Một trong những hậu quả nguy hiểm đối với Việt Nam là sự thay đổi bàn cờ chiến lược trên Biển Đông. Việt Nam sẽ hầu như một mình chống lại bành trướng Trung Quốc, có thể sẽ được hậu thuẫn của một nước Nga thời hậu chiến.
Các ngạc nhiên từ một lá phiếu
Dư luận sẽ còn mất nhiều công sức để tìm hiểu xem tại sao chính quyền CSVN hôm 7/4 lại bỏ phiếu chống việc loại Nga ra khỏi Hội đồng Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc (United Nations Human Rights Council/ UNHRC). Giới chuyên gia đều ngạc nhiên trước ba khía cạnh liên quan đến quyết định này.
Thứ nhất, bỏ phiếu chống giống Trung Quốc và các quốc gia chuyên chế khác, nhưng chính quyền lại giấu nhẹm đi, không cho người dân trong nước biết sự thật. Thứ hai, bỏ phiếu chống song trong tuyên bố trước LHQ, đại sứ Đặng Hoàng Giang vẫn leo lẻo: “Việt Nam phản đối mọi hành vi tấn công dân thường, vi phạm luật nhân đạo và nhân quyền quốc tế”. Thứ ba, khi Nga bị loại khỏi thì báo chí trong nước lại đưa tin rằng, Nga đã “quyết định rút sớm khỏi HĐNQ”. Một quốc gia không thể quyết định rút khỏi một tổ chức quốc tế, khi trước đó đã bị đình chỉ quy chế thành viên.
Về ngạc nhiên thứ nhất, Nhà nghiên cứu Văn hoá Minh triết Nguyễn Khắc Mai đã giải thích cho truyền thông quốc tế từ Hà Nội ngay trong ngày 8/4, là vì chính quyền Việt Nam muốn giấu cái xấu xa của mình: “Đấy là một trò xảo quyệt, để che giấu cái xấu của mình đi. Và cũng để ngỏ hàm ý rằng ‘thật lòng tôi không muốn thế’… nhưng vì mối quan hệ thế này thế kia, nên buộc phải làm vậy, nhưng tôi đã không cho đưa tin trên báo chí… Đấy là cái cách của cái đám xảo quyệt, nhưng không dấu được ai. Bởi vì bàn tay không thể che đậy nổi mặt trời. Đó là thái độ không đàng hoàng, không đúng đắn và nó không chính nhân quân tử. Cái xấu thế giới người ta lên án, mà rõ ràng nó quá xấu rồi, nó độc ác rồi, mà cũng không dám lên tiếng” (1).
Về ngạc nhiên thứ hai, Giáo sư Carl Thayer – một chuyên gia về Đông Nam Á và Việt Nam – gọi lựa chọn của chính quyền CSVN là “tự bắn vào chân mình”. Còn nhiều người Việt Nam khác lại xem hành động bỏ phiếu chống ấy là “hành động phản dân, sỉ nhục cả dân tộc lẫn quốc thể”. Nhận xét, Việt Nam “tự bắn vào chân mình” là hoàn toàn chính xác, vì theo chuyên gia này, với lá phiếu chống, Việt Nam đã tự làm khó mình trong việc kêu gọi sự ủng hộ từ các nước phương Tây hỗ trợ Việt Nam trên các mặt, đặc biệt trong bối cảnh nước này đang tranh cử để trở thành thành viên UNHCR nhiệm kỳ 2023-2025. Còn ý “hành động phản dân, sỉ nhục cả dân tộc lẫn quốc thể” cũng đúng nốt, vì không người dân Việt Nam nào quên thảm cảnh quân Polpot tàn sát làng Ba Chúc trong năm 1978, hệt như những hành động lính Nga gây ra ở thị trấn Bucha (2).
Về ngạc nhiên thứ ba, tại sao CSVN lại bỏ “phiếu chống” tại LHQ khi đa số thành viên của cộng đồng quốc tế cùng cho rằng, cần phải bày tỏ thái độ dứt khoát đối với những hành động man rợ của quân đội Nga trên lãnh thổ Ukraine như cướp bóc, hãm hiếp, tàn sát thường dân, hủy diệt các cơ sở dân sự…?
Cũng giống với hai lần trước, Việt Nam đã bỏ phiếu trắng, nghĩa là dửng dưng, không bày tỏ thái độ trước lời kêu gọi của cộng đồng quốc tế, Nga hãy chấm xứt cuộc xâm lăng Ukraine và thế giới hãy giúp đỡ người dân Ukraine trong cơn hoạn nạn hiện nay. Nhưng lần thứ ba này, VN còn tiến xa hơn hai lần trước, không chỉ dửng dưng mà còn phản đối những lời kêu gọi của cộng đồng quốc tế hãy hỗ trợ các nạn nhân chiến tranh ở Ukraine. Nhà văn quân đội Phạm Đình Trọng đã bày tỏ sự uất hận: "Bằng lá phiếu chống nghị quyết của cộng đồng nhân loại vạch mặt cái ác, nhà nước Việt Nam đưa cánh tay ra bảo vệ cái ác Putin Nga” (3).
Các hậu quả thật khôn lường
Như vậy là đã có ba cuộc bỏ phiếu lớn về Ukraine tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (UNGA) kể từ khi Nga tiến hành cuộc xâm lược. Lần thứ nhất (ngày 2/3) lên án cuộc xâm lược, lần thứ hai (ngày 24/3) yêu cầu bảo vệ dân thường, viện trợ nhân đạo, cả hai lần này, Việt Nam đều bỏ phiếu trắng. Lần thứ ba (ngày 7/4) đề nghị trục xuất Nga khỏi UNHCR, Việt Nam bỏ phiếu chống.
Trước cuộc bỏ phiếu, hãng tin Reuters dẫn tuyên bố của chính quyền Máxcơva hôm 6/4 cho biết, những nước đồng ý với nghị quyết của UNGA sẽ bị coi là “các quốc gia không thân thiện” và sẽ lãnh những hậu quả trong quan hệ song phương. Tuyên bố này nhắc nhở Việt Nam sự phụ thuộc vào Nga về vũ khí, trang bị, huấn luyện quốc phòng. Ngoài ra, sự lệ thuộc nhiều mặt vào Trung Quốc, chịu nhiều sức ép và ảnh hưởng của Trung Quốc trong các chính sách đối nội, đối ngoại của Việt Nam cũng không phải là điều xa lạ.
Quan trọng hơn tất cả, sự tồn tại mô hình độc tài – độc quyền quản lý nhà nước của CSVN chỉ có thể được bảo đảm bằng sự ràng buôc mật thiết với Trung Quốc và Nga, các cựu đồng minh, vừa yêu vừa ghét cả trước kia lẫn ngày nay. Quan hệ với Mỹ và Phương Tây, dù có cần thiết đến mấy, vẫn chứa đựng “nguy cơ” dân chủ hoá, tự do hóa xã hội Việt Nam, đe dọa sự độc quyền lãnh đạo của ĐCSVN (4).
Cho nên, không ngẫu nhiên, cả ba lần Việt Nam đều biểu quyết giống hệt như Trung Quốc. Sau ba lần bỏ phiếu như thế, nhà nước Việt Nam đã đánh mất tính chính danh trong con mắt của người dân trong và ngoài nước. Người viết có rất nhiều bạn bè, thân hữu từng học ở Liên Xô, trong đó có nước Cộng hoà Ukraine, từng giữ những kỷ niệm tốt đẹp về thời kỳ XHCN ở đó. Nay, trước cuộc xâm lăng tàn bạo của Nga đối với một nước Ukraine dân chủ, tất cả những tình cảm trước đây bỗng tan thành mây khói.
Họ nhận ra, nước Nga không còn gì là XHCN nữa, ngược lại đang bị lãnh đạo bởi một kẻ chống cộng gian ngoan, xảo quyệt. Nói một đằng làm một nẻo. Giống hệt nhà nước Việt Nam. Những người bạn này gọi điện từ Ukraine bom đạn, kề cận cái chết, nhưng vẫn đủ bản lĩnh để khẳng định rằng, họ xấu hổ vì mang quốc tịch Việt Nam, đất nước đang ủng hộ một kẻ bệnh hoạn như Putin tiến hành cuộc diệt chủng trên toàn Ukraine (5).
Một doanh nhân người Việt sống ở Ukraine, không muốn nêu danh tính, nhận định, phản ứng của Việt Nam về cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine, thể hiện qua ba lần bỏ phiếu trước UNGA, là sự đồng loã với cái ác, là lối ứng xử đáng xấu hổ: “Chúng tôi không đồng ý với quan điểm của Chính phủ CSVN. Đó là một chính phủ hoàn toàn suy nghĩ khác với bọn tôi là những người Việt sống ở Ukraine”. Cộng đồng cũng cho biết, dân sở tại họ cũng chẳng coi Việt Nam có một vị thế gì đáng kể trên thế giới, cũng như không có ảnh hưởng gì đến cuộc chiến của người ta. Cái người ta cần là sự ủng hộ của những nước có khả năng về kinh tế, về vũ khí… như phương Tây, EU và Mỹ… Bên này, họ phân biệt giữa nhà nước cộng sản với người dân Việt bình thường sống trong kềm kẹp.
Một trong những hệ quả nguy hiểm khác mà TS. Nguyễn Ngọc Chu đã viết trên FB của mình là cuộc chiến tranh xâm lược của Nga đối với Ukraine sẽ làm thay đổi bàn cờ chiến lược trên Biển Đông. Vấn đề thiết thực, sống còn, với Việt Nam hiện nay và trong nhiều năm tới là an ninh trên Biển Đông. Phải bảo vệ bằng được chủ quyền biển đảo của Việt Nam ở Biển Đông. Nhưng các nhân tố tham gia quyết định bàn cờ địa chính trị ở Biển Đông sẽ thay đổi vị trí. Sau chiến tranh Nga – Ukraine, tình thế và vai trò của Nga ở Biển Đông không còn như trước. Chỉ còn ba lực lượng trực tiếp quyết định bàn cờ địa-chính trị ở Biển Đông: Asean, Trung Quốc, Mỹ và đồng minh. Sẽ là bất lợi lớn, nếu sau chiến tranh, do sự giảm sút vị thế, Nga rơi vào vòng ảnh hưởng của Trung Quốc. Nga sẽ bán cho Trung Quốc các hợp đồng khai thác dầu khí trên Biển Đông đã ký với Việt Nam (6).
Cuối cùng, nhưng rất quan trọng, như nhà văn Nguyễn Thọ đã viết, cho đến nay được 6 phần trên FB của ông. Trích mở đầu phần thứ 6: Cuộc xâm lăng Ukraine của Putin đặt thế giới trước một cục diện mới. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân bỗng trở nên hiện thực, dù người ta chỉ nói đến vũ khí hạt nhân chiến thuật. Những gì Nga đã và đang làm tại Ukraine là hết mức vô trách nhiệm. Putin không chỉ vô trách nhiệm với nhân loại khi cho quân đánh vào Chernobyl và nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, mà còn coi sinh mạng binh sỹ Nga như rác. Sau khi quân Nga rút khỏi Chernobyl cùng các con tin Ukraine, người ta tìm thấy các công sự của lính Nga đào trong cát trắng đầy chất phóng xạ. Trong các thức ăn và đồ vật lính Nga để lại, người ta kinh ngạc vì lượng phóng xạ đo được. Không phải Putin không biết gì về phóng xạ, mà tính mạng của những người lính Nga không quan trọng bằng lời đe dọa hạt nhân ông ta muốn gửi đi từ đó. Ngoài ra là các thảm họa: phá hủy sinh thái, nạn diệt chủng, nạn đói do thiếu lúa mì, khủng hoảng năng lượng toàn cầu, cuộc chiến này đã thay đổi nhận thức của chúng ta về thế giới (7).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét