Thứ Tư, 18 tháng 10, 2023

20231019. BÌNH LUẬN VỀ XUNG ĐỘT HAMAS-ISRAEL

  ĐIỂM BÁO MẠNG


THẾ GIỚI ĐẢO ĐIÊN: CHIẾN TRANH ISRAEL – HAMAS

Nguyễn Xuân Thọ /FB/ BVN 16-10-2023

Cuộc tấn công khủng bố của Hamas vào Israel hôm 7.10.23 làm tôi choáng váng nhiều ngày. Có bạn bảo tôi viết đi, nhưng tôi không thể tả được sự tuyệt vọng của mình. Cuộc xung đột kéo dài hàng ngàn năm này không thể nhìn một cách khơi khơi, lại càng không thể phán xử trắng đen như nhiều người đang làm.
Vụ Hamas thảm sát dã man hơn 1200 dân thường Israel, trong đó rất nhiều trẻ em đã làm cho tương lai hòa bình cho cả hai dân tộc Do Thái và Palestine vốn đã đen tối càng trở nên mờ mịt. Cố gắng hòa bình của những người Do Thái có lương tâm bỗng bị dập tắt. Nhiều người bỗng cảm thấy sự nghiệp đấu tranh đòi quyền có quê hương của người Palestine không còn tính chính danh. Mới trước đây hai tuần, Thủ tướng Netanyahu đang đối mặt với các cuộc biểu tình rầm rộ phản đối ý đồ dỡ bỏ dần nền dân chủ của ông thì nay ông được phe đối lập ủng hộ tuyệt đối trong một chính phủ đoàn kết dân tộc.
Phản ứng của Israel ngay sau đó đang khiến dư luận lo lắng cho số phận của hơn 2 triệu thường dân Palestine ở Gaza. Cuộc chiến tranh Israel - Hamas đang kéo sự chú ý của nhân loại ra khỏi cuộc chiến tội ác của Nga ở Ukraine, làm giảm sút sự viện trợ của phương tây cho Ukraine. Các căng thẳng khác ở Biển Đông, Đài Loan bỗng nhiên bị sao nhãng.
Để tìm cách cứu được 9 con tin Đức bị bắt về Gaza, thủ tướng Scholz đã phải muối mặt ăn trưa với tiểu vương Qatar, kẻ đã viện trợ cho Hamas 1,5 tỷ USD…
Thế giới đang đảo điên càng điên đảo.
Điều đáng sợ nhất là cuộc chiến tranh này đang chắp cánh cho các tư tưởng cực đoan, đang khoét sâu hố hận thù. Người Do Thái ở các nước Châu Âu bỗng lo sợ cho sự an toàn của mình trước sự trả thù của người Ả-Rập. Đức và Pháp đã cấm các cuộc biểu tình dưới khẩu hiệu “Tự do cho Palestine”. Trên mạng đầy rẫy những hô hào “Tận diệt Hamas”.
Hiện nay Israel đang chuẩn bị hủy diệt Hamas bằng mọi giá. Bộ trưởng Ngoại giao Israel nói: Sau đợt này, sẽ là một Gaza khác. Thủ thướng Netanyahu tuyên bố: Sẽ là một Trung Đông khác. Khác như thế nào? Một nghĩa địa hay một mảnh đất sống thì không ai nói ra. Cựu thủ tướng Israel Bennett phát biểu: Làm gì mà ầm ỹ lên thế? cuộc ném bom lần này vào Gaza, dù có đẫm máu bao nhiêu thì cũng chỉ như Đồng Minh ném bom hủy diệt Dresden của Đức 1945 [1] (25.000 người chết trong một đêm).
Có người cho rằng Hamas đã sai lầm tạo ra Trân Châu Cảng để rồi bị Israel tận diệt, như Mỹ đã tiêu diệt tận gốc chủ nghĩa quân phiệt Nhật. Vế đầu đúng: Nổi giận vì Trân Châu Cảng, Mỹ đã đánh bại chủ nghĩa quân phiệt Nhật. Nhưng vế sau sai: Người Mỹ thắng trận vừa đảm bảo toàn vẹn lãnh thổ nước Nhật, vừa trao quyền tự quyết cho nhân dân Nhật,lại còn bảo đảm danh dự của Nhật Hoàng, vốn là niềm tự hào của người Nhật. Sau đó Mỹ còn giúp đỡ người Nhật dân chủ hóa, hiện đại hóa đất nước. Chủ nghĩa quân phiệt và tư tưởng phục thù hết đất sống, bị tận diệt!
Có người cho rằng mạnh như IS mà còn bị tiêu diệt thì Hamas sức mấy. Đúng, vì Hamas không có tầm cỡ quốc tế, không có tham vọng và khả năng bành trướng như IS. Chúng chỉ hoạt động trong lòng Palestine và chủ yếu là ở Gaza. Nhưng chính vì vậy nên Hamas được coi như một (trong các) ngọn cờ giải phóng dân tộc và được một bộ phận người Palestine ủng hộ. Bên cạnh một chính đảng mang tư tưởng islam, một đội quân hoạt động theo phương thức khủng bố, Hamas còn có một hệ thống xã hội dân sự với các cơ quan cứu trợ, từ thiện, giáo dục làm việc khá hiệu quả. Sau khi Hamas quét đuổi chính quyền tự trị Palestine (Palestinian Autonomy PA) ra khỏi Gaza năm 2007, Gaza bị cắt hầu hết mọi nguồn tài chính do quốc tế viện trợ. Nhưng ở đó không xảy ra nạn đói, không có bệnh dịch. Kể cả Covid 19 cũng được xử lý êm thấm.
Hamas khác các chế độ thần quyền hồi giáo kiểu IS, Taliban hay Al Qaeda ở chỗ không áp dụng các đạo luật Hồi giáo khắc nghiệt với dân chúng. Cuộc sống ở Gaza vẫn rất thế tục (secular), phụ nữ vẫn được làm việc, học hành. Tất cả những việc đó giúp cho Hamas có uy tín trong dân chúng Gaza.
Do chấp nhận xã hội thế tục nên Hamas có khả năng tiếp thu, phát triển khá tốt. Cách Hamas chọc mù được tình báo Mossad, xuyên thủng được hệ thống phòng không vòm sắt (Iron Dome) tưởng như bất khả chiến thắng và cách đổ quân đường không mà không có lính dù cho thấy Hamas đã phát triển khá xa trong mấy năm qua. Đơn cử một việc là 8 ngày sau khi bị Israel oanh tạc, không kích dữ dội chưa từng có, tên lửa Hamas hôm nay vẫn bắn sang Israel chứng tỏ họ có tiềm lực.
Khác những lần trước, bộ binh Israel chỉ đợi sau 1-2 ngày dập bom là tràn vào Gaza thì lần này sau 8 ngày họ vẫn chỉ bao vây kín nhưng chưa đánh vào. Họ biết lần này phải đối đầu với một đối thủ tầm cỡ khác những năm trước. Họ đang tính đến cái giá phải trả khi đối đầu với những kẻ cuồng tín vừa tử vì đạo, vừa cùng đường. Cái giá đó không chỉ là sinh mạng của hàng ngàn thanh niên Israel, mà còn là sinh mạng của hàng triệu người Palestine mắc kẹt ở Gaza.
Cho đến hôm nay đã có 2.000 thường dân Palestine, trong đó hơn 600 trẻ em bị thiệt mạng bởi các cuộc không kích của Israel. Quân Israel rải truyền đơn kêu gọi 1 triệu dân Bắc Gaza di tản. Nhưng những người dân đã sống như người tỵ nạn mấy thế hệ biết chạy đi đâu trong cái ổ lửa 368 km² bị bao vây bằng rào thép kín mít này? Cũng có tin là Hamas ngăn cản hoặc khuyên dân chúng không di tản.
Hiện nay đã có vài chục ngìn người đổ về phía Nam Gaza, sát biên giới với Ai Cập và mắc kẹt ở đó trong cảnh màn trời chiếu đất. Ai Cập không mở cửa, coi đó là việc của Israel và Palestine. Israel cắt điện, cắt nước và đóng kín mọi cửa khẩu, ngăn chặn tất cả nguồn tiếp tế cho Gaza, kể cả thuốc men và lương thực. Một thảm họa nhân đạo đang xảy ra ở Gaza, chưa cần quân Israel tràn vào đánh nhau với quân tử thủ Hamas.
Do vậy việc tận diệt Hamas lần này không đơn giản như một số người suy diễn.
Người Do Thái, vốn là nạn nhân của nạn diệt chủng Holocaus đang đau đầu. Họ không muốn tạo ra ở Gaza hình ảnh về Warzawa 1943 và 1944 [3]. Việc ông Bennett so sánh Gaza 2023 với Dresden 1945 là ám ảnh luôn bám theo người Do Thái.
Hôm nay Israel thông báo lùi thời gian tấn công bộ binh vào Gaza “vì thời tiết”. Nhưng có thể vì họ cần chuẩn bị tốt hơn.
Với sức mạnh vượt trội về quân sự, lại được sự hậu thuẫn của Mỹ và NATO, cứ cho là quân đội Israel lúc nào đó sẽ tiêu diệt được đám đầu não và rất nhiều chiến binh Hamas, thậm chí có thể giải cứu được vài con tin. Số thường dân Palestine vô tội bị giết là bao nhiêu không cần biết, rất có thể vẫn là tỷ lệ 100/1 như xưa nay. Chỉ biết là Netanyahu sẽ tuyên bố hoàn thành việc tiêu diệt Hamas để ngồi lại ghế thủ tướng, thoát bị ra tòa.
Nhưng liệu sau đó có hòa bình hay không?
Không! Tôi không đánh đồng bạo lực chủ trương giết dân thường của Hamas với bạo lực của Israel nhằm tiêu diệt bọn khủng bố là chính nghĩa, có để ý giảm thiểu thiệt hại cho dân thường. Bạo lực chỉ sinh ra bạo lực và vòng xoắn này ngày càng lên cao.
Israel có thể xóa sổ mảnh đất Gaza, biến nó thành khung cảnh mặt trăng, kèm theo toàn bộ lực lượng Hamas. Hàng triệu người Palestine chỉ còn cách phá hàng rào thép, hoặc chạy ra biển thoát cái chết ở Gaza. Họ lại tha hương mang theo mối hận thù như người Do Thái đã chịu 2.000 năm trước.
Cái gốc của của xung đột vẫn còn nguyên, trong khi hận thù của hai bên càng dâng cao.
Đã có lúc người ta tưởng rằng, cái gốc của xung đột đã được xóa bỏ. Hai dân tộc với hai nhà nước có thể chế, có nền văn hóa khác nhau, hai tôn giáo lớn cùng tồn tại bên nhau hòa bình.
(Còn tiếp)
—–
[1] https://www.spiegel.de/…/israel-ex-premier-naftali…
[3] Tháng 4-1943 Đức Quốc xã đã bao vây, hủy diệt khu Ghetto Do Thái ở Warzawa, sau khi người Do Thái ở đây nổi dậy; 40.000 người Do Thái bị giết chết.
Tháng 8-1944, Quân đội Quê hương Ba Lan tấn công giải phóng Warzawa. Đức Quốc xã lại bao vây và hủy diệt thành phố; 180.000 người Ba Lan đã bị giết. Hồng quân Liên Xô đứng ngoài không vào cứu, vì Quân đội Quê hương là của chính phủ tư sản Ba Lan.

Nguồn: FB Tho Nguyen

TIẾP THEO
Vụ bệnh viện ở Bắc Gaza bị ném bom đã dấy lên làn sóng chống Israel trên toàn cầu. Mọi cố gắng ngoại giao nhằm giảm bớt đau khổ cho dân Palestine và cứu 200 con tin thất bại toàn tập. Nguyên thủ của Jordanie, Ai-Cập và Palestine đã hủy cuộc gặp bộ tứ với tổng thống Biden của nước Mỹ siêu cường.
Hai bên đều đổ tội cho nhau. Kẻ nào là thủ phạm thì chưa rõ. Người thì cho rằng dù tên lửa của ai thì cũng đều do Israel không kich Gaza nên mới thế. Israel cho rằng phải không kích Gaza để xóa sổ Hamas khủng bố tàn sát dân thường Israel. Hamas đòi xóa sổ Israel vì tội cướp đất sống của người Palestine. Cái vòng xoắn bạo lực cứ thế dâng cao.
Thời học sinh ở Hà Nội tôi đã được xem vở kịch nói „Trở về Haifa“ (của tác giả Ghasan Kanafan) nói về bi kịch mất quê hương của ngườ Palestine. Ngày nay, mỗi khi nghe câu nói „Sang năm tới Hoàng Sa“ trên FB của bác Nghiem Vietanh, tôi lại nhớ đến bài hát của người Do-Thái: „Sang năm về Jerussalem“. Từ thế kỷ 15, đây đã là lời thề của người Do Thái.
Có rất nhiều tác phẩm văn học, tài liệu lịch sử viết về cuộc xung đột này, không thể dẫn giải hết. Chỉ có một sự thật: Mảnh đất mà bên này gọi là Palestina, bên kia gọi là Israel từng là quê hương của cả hai dân tộc. Nằm lọt thỏm trong đó, thành phố Jerussalem từng là cái nôi của cả đạo Hồi, đạo Thiên chúa và đạo Do-Thái. Chiến tranh tôn giáo đã khiến cho người Do-Thái bị mất tổ quốc vào năm 70 sau công nguyên. Cả dân tộc bị xua đuổi, chạy tan tác khắp thế giới. Tới đâu họ cũng bị khinh rẻ, bị đàn áp và đã trải qua nhiều nạn diệt chủng.
Những người Palestine và số ít người Do-Thái còn trụ lại trên mảnh đất hình dao găm đó cũng chẳng sướng gì hơn. Họ luôn là nạn nhân của các đế quốc, của các cuộc thánh chiến. Đã tưởng chỉ có thời trung cổ dã man mới gieo rắc thảm họa lên đầu họ. Nhưng đầu thế kỷ 20, khi phương tây đã có nền dân chủ đại nghị, đã có tự do báo chí, có công pháp quốc tế thì Chủ nghĩa Thực dân lại trở thành nguyên nhân của các xung đột mới. Trên „Diễn đàn Khai phóng“ có loạt bài dài nói về „Hiệp ước Sykes-Picot và 100 năm hỗn loạn ở Trung Đông“[1]
Vào ngày 16 tháng 5 năm 1916 cách đây hơn 100 năm, Anh và Pháp ký kết hiệp ước Sykes-Picot để phân chia thuộc địa và các vùng bảo hộ ở Trung Đông sau khi đâp tan đế quốc Ottoman. Hiệp ước này mang tên của hai nhà ngoại giao Mark Syke của Anh và François Georges-Picot của Pháp. Người ta đàm tiếu là hai ông dùng gậy vẽ trên cát các đường biên chia thuộc địa cho nước mình. Dù các đường biên sau đó không như các vạch cát thì hiệp ươc này đã tạo ra vô số những xung đột sắc tộc. trong đó có hai sự việc nghiêm trọng nhất: -Xóa sổ quyền có nhà nước của người Kurd và ngăn cản việc thành lập một nhà nước Palestine. Ai muốn tìm hiểu xin đọc loạt bài trên „Diễn đàn khai phóng“.
Do-Thái là một dân tộc có sức sống mãnh liệt. Trải qua 2000 năm tha hương, bị đàn áp, bị diệt chủng và đồng hóa nhưng trong mỗi gia đình vẫn gữi nguyên tiếng nói và chữ viết, dù bị cấm. Đạo Do-Thái vẫn duy trì. Năm 1896, Theodor Herzl thành lập phong trào Zionism, lấy tên ngọn đồi Zion ở Jerussalem làm mục tiêu trở về quê hương của dân tộc Do-Thái.
Người Hồi giáo cảm nhận được việc này và luôn tìm cách đàn áp những người Do Thái di dân về đây. Các tổ chức kháng chiến Zionist cũng phải bắt đầu bằng khủng bố để chống lại [1]. Do được tổ chức tốt nên năm 1947 họ đã tận dụng cơ hội Liên Hiệp Quốc chia đất, phục hồi quê hương cho người Do Thái để thành lập nhà nước. Nhà nước này được thành lập bởi những người sống sót qua nạn diệt chủng Holocaus và những người thành công trong kinh tế, chính trị, văn hóa trên toàn cầu. Họ là kết tinh ưu tú nhất của dân tộc này và sử dụng bên cạnh kho kiến thức vô bờ bến cả ý chí sắt đá bảo vệ và phục hưng quê hương. Đây chính là nguyên nhân khiến cho Israel trở thành một nhà nước hùng mạnh, văn minh, vượt xa các nước hồi giáo láng giềng. Họ đã khôi phục tiếng Hebrew từ một tử ngữ thành một sinh ngữ. Năm 1966 Samuel Agnon là nhà văn tiếng Hebrew đầu tiên được giải thưởng văn học Nobel.
Khi nhà nước Israel ra đời năm 1947, người Palestine vẫn chưa có nhà nước. Mảnh đất này luôn là thuộc địa của Ottoman và sau 1917 là của Anh. Mọi nỗ lực thành lập nhà nước của họ đều bị Anh đàn áp. Trong các cuộc chiến tranh 1948, 1967, 1973 cả thế giới Ả-Rập tập trung tiêu diệt nhà nước Do-Thái. Cứ mỗi lần như vậy, người Ả-Rập lại bị mất thêm đất, Lãnh thổ Israel lại mở rộng. Người Palestine bị xua đuổi khỏi quê hương, chạy dạt sang các nước láng giềng. Sau đó chỉ còn người Palestine đơn độc chống lại Israel dưới sự lãnh đạo duy nhất của PLO (Tổ chức giải phóng Palestine). Rồi Israel tổ chức nhiều đợt tấn công sang các nước láng giềng (Sirya, Lebannon) nhằm tiêu diêt PLO.
PLO suy yếu không phải vì các đợt tấn công này, mà bởi các mâu thuẫn nội tại và sự sụp đổ của phe XHCN, vốn là chỗ dựa, là hậu phương của họ. Mất mát lớn nhất của PLO là cái chết của ông Yasser Arafat năm 2004. Từ đó ngọn cờ giải phóng Palestin bị gành giật giữa Fatah (nòng cốt của PLO) và các phe nhóm cực đoan: Hamas, Islamic Jihad và cả Hezbollah. Đỉnh cao của cuộc tranh giành quyền lực này là cuộc chiến giữa Hamas và Fatah vào năm 2007. Từ đó Hamas độc chiếm giải Gaza, đẩy toàn bộ lực lượng Fatah và chính quyền tự trị Palestine (Palestinian Authonomy PA) sang bờ tây sông Jordan.
Bờ Tây sông Jordan thực chất nằm trong tay quân đội Israel. Lực lượng này nằm ở đó để bảo vệ 750.00 người Do Thái sống trong hàng trăm khu định cư liên tục mọc ra như những cái rễ cây tre. Hễ có một hành động khủng bố nào xảy ra là họ tiến vào các thành phố Palestine để „tìm và diêt“. Chính quyền PLO bất lực. Người Palestine coi chính quyền của ông Abbas là bù nhìn và chỉ còn hy vọng vào Hamas
Xung đột Palestine-Israel vốn mang cả yếu tố dân tộc, lãnh thổ, văn hóa, tôn giáo và cả chính trị. Nhưng xung đột lãnh thổ là khốc liệt nhất. Hiện nay hơn 9 triệu người Do Thái sống trên mảnh đất từng được gọi là Palestina. Họ coi 22.000Km² trong lòng nhà nước Israel và 6.000km² của các khu định cư Do-Thái nằm sâu trong các vùng tự trị của Palestine là quê hương của họ.
Còn 6 triệu người Palestine sống chen chúc trong 6.000km², bao gồm dải Gaza (368km²) và bờ tây sông Jordan. Đó chưa kể 4 triệu người Palestine sống trong các trại tỵ nạn ở các nước láng giềng (Jordanie, Lebanon, Syria, Ai-Cập..). Có thể nói toàn bộ dân tộc Palestine 10 triệu người đều là người tỵ nạn từ 75 năm qua. Giải Gaza là một nhà tù khổng lồ được bao bọc 3 phía bằng hàng rào thép gai. Phía Đông là biển bị hải quân Israel kiểm soát 100%. Tất cả họ đều muốn quay trở lại quê hương cũ của mình mà hiện người Do-Thái đang ở.
Sự bất bình đẳng về lãnh thổ này kéo theo sự bất bình đẳng về tài nguyên đặc biệt là nguồn nước. Các nhà sinh thái học còn coi đây là cuộc chiến vì nguồn nước. Nếu kể ra hết thì còn hàng trăm bất bình đẳng giữa hai bên.
Những người bênh Israel thì cho là người Palestine chỉ thích khủng bố, không đủ năng lực thành lập nhà nước nên mới khổ vậy. Người bênh Palestine thì cho là người Do-Thái vì bị ám ảnh ngàn đời về nạn mất quê hương khiến họ mất khôn, luôn tìm cách bành trướng lãnh thổ, điển hình là các khu định cư chui sâu vào vùng vốn đã được Liên Hợp Quốc chia cho Palestine. Có người phê pán phương Tây luôn bênh Israel vì chịu sức ép của giới tài phiệt Do-Thái. Điều này khiến cho phe PLO mềm mỏng bị lực lượng khủng bố Hamas đánh bại. Hamas đã khiến phong trào giải phóng dân tộc Palestine mất đi tính thế tục, trở thành phong trào thánh chiến mang đậm chất khủng bố hồi giáo.
Sự thật nằm ở đâu đó giữa hai thái cực này. Ở cả hai bên đều có những kẻ cực đoan và những người tỉnh táo. Năm 1993, hai ông Arafat và Rabin đã ký thỏa thuận Oslo về việc thành lập hai nhà nước. Hai vị tổng tư lênh quân đội này đều quá hiểu cái giá của độc lập. Họ kết bạn với nhau đến mức cả hai bà vợ cũng thân nhau. Nhưng nền hòa bình này bị phá hoại, không phải do người Palestine, mà bởi Jigal Amir, một kẻ cực đoan Do-Thái. Hai viên đạn từ họng súng của y đã giết chết ông Rabin vào đêm 4.11.1995.
Ông Arafat đau xót vô cùng vì mất một người bạn lớn. Ông không thể sang dự lễ tang ông Rabin, vì Israel không công nhận PLO. Đêm trước hôm tang lễ vợ chồng ông lặng lẽ sang thăm bà góa Leah-Rabin. Bà Leah kể lại rằng ông Arafat đã làm một việc chưa từng có của người Palestine. Ông tháo chiếc khăn rằn đội đầu ra, cúi đầu viếng ông Rabin.
Còn nhiều cơ hội bị bỏ lỡ khác bởi cả hai bên. Có một điều là người Do-Thái dù văn minh hùng mạnh đến mấy cũng không thể xua đuổi hết 10 triệu người Palestine ra khỏi quê hương họ. Cuộc sống trong một xã hội công nghệ cao, giàu có, văn minh mà luôn nơm nớp sợ bị giết thì vô giá trị.
Còn những người nằm dưới mà không thống nhất nổi thành một lực lượng, không tìm được một tiếng nói chung lành mạnh thì suốt đời chịu cảnh bị áp bức.
----

HAI QUỐC GIA: PALESTINE VÀ ISRAEL

LÂM BÌNH DUY NHIÊN/FB 11-10-2023
Hai quốc gia độc lập, tồn tại cạnh nhau theo Sáng kiến Geneva (Initiative de Genève) giờ chỉ là một điều không tưởng.
Ngày 1/12/2003, Sáng kiến Geneva đã được ký kết với hy vọng thiết lập hoà bình tại Trung Đông. Hai quốc gia Israël và Palestine sẽ tồn tại bên nhau, đặc biệt nhà nước Palestine phi quân sự sẽ ra đời nhưng vẫn có sự hiện diện của một lực lượng an ninh đảm bảo trật tự, ngăn chặn khủng bố và bảo vệ biên giới.
Vấn đề lãnh thổ và thủ đô ( Jérusalem luôn bị tranh chấp) cũng được thảo luận trong Sáng kiến Geneva nhằm đáp ứng những yêu cầu tôn giáo và lịch sử của vùng đất bị tranh chấp.
Tuy không có sự đồng tình chính thức của chính phủ hai bên khi Israël thẳng thừng bác bỏ, còn phía Palestine, Yasser Arafat không công khai ủng hộ dù phái cố vấn an ninh cao cấp tới tham dự buổi lễ ở Geneva nhưng ít nhiều sáng kiến này cũng đã phác họa một tương lai tương đối rõ ràng về một thỏa thuận hòa bình toàn diện. Sáng kiến Geneva cũng mang lại hy vọng đem lại hoà bình cho cuộc xung đột ở Trung Đông.
Tuy nhiên, Sáng kiến Geneva, từ gần 20 năm nay, dường như đã rơi vào quên lãng và chỉ tồn tại trên lý thuyết, trong một văn kiện dài 50 trang. Các chính phủ tại Israël thay đổi với các chính sách về Palestine khác nhau. Vấn đề đi dân, xây dựng xác khu đô thị cho người Do Thái ngay tại lãnh thổ thuộc Palestine đã không làm giảm xung đột, ngược lại, làm leo thang tranh chấp và hận thù giữa hai sắc dân. Bên cạnh đó, các tổ chức khủng bố Palestine như Hamas vẫn chủ trương xoá sổ quốc gia Israël và sử dụng bạo lực để tiến hành các cuộc đánh bom tự sát hay khủng bố trên bình diện lớn nhằm vào các khu dân cư Do Thái. Tất cả chỉ làm cho cuộc xung đột trở nên bế tắc và bạo lực hơn.
Cuộc khủng bố kinh hoàng, tàn bạo và mọi rợ của Hamas vào cuối tuần qua tại các khu dân cư Do Thái là điểm kết cho mọi hy vọng hoà bình tại Trung Đông. Đáp trả lại là quyền tự bảo vệ của Israël. Sự trả thù cũng vô cùng nặng nề khi Dải Gaza bị bao vây hoàn toàn, chặn nguồn hàng hóa thiết yếu, điện nước, để sinh tồn của dân thường Palestine tại đây.
Một sự bao vây hoàn toàn đi ngược lại Luật nhân đạo quốc tế. Không phải ai trong số hơn 2 triệu dân tại Dải Gaza cũng là khủng bố hay ủng hộ Hamas!
Hai Quốc gia, hai Nhà nước phác hoạ trong Sáng kiến Geneva, trong thời khắc hiện tại chỉ là điều không tưởng, phi thực tế khi cuộc xung đột đã lên đến đỉnh điểm của hận thù. Quốc gia Palestine nhất định phải ra đời. Israël không thể nào bị xoá sổ như ý muốn của Hamas, nhưng chắc chắn, tổ chức khủng bố này sẽ phải bị xoá bỏ. Chỉ như thế, cơ hội đàm phán để tái lập hoà bình tại Trung Đông mới có thể diễn ra.
Chính phủ Israël cũng cần có các chính sách mang tính đối thoại thay vì đối đầu, thực dân, đối với dân tộc Palestine.
Bằng không, xung đột vẫn diễn ra. Máu dân thường, vô tội vẫn rơi và hận thù ngút trời. Một bên với quân đội tinh nhuệ và hùng mạnh. Bên kia với các quả “ bom người “ tự sát và các cuộc khủng bố. Tất cả đều là tội ác và cần bị lên án!
Hai Nhà nước, có lẽ sẽ vẫn là mục đích nhằm đem lại hoà bình cho hai dân tộc Palestine và Israël. Qua đó, mâu thuẫn giữa sắc dân Ả Rập và Do Thái cũng sẽ dần dần bị xoá bỏ. Vấn đề Trung Đông sẽ phải là ưu tiên hàng đầu của các cường quốc.
Một giải pháp khác là xây dựng một quốc gia Liên bang, dựa trên mô hình Liên bang Thuỵ Sĩ với các bang (canton) khác nhau. Mỗi bang có một cơ chế chính phủ tối cao, độc lập dựa trên sắc tộc và tôn giáo. Tất cả dưới sự giám sát của Chính phủ Liên bang.
Nhưng đó cũng là một bài toán hóc búa khi cả người Do Thái lẫn Palestine vẫn xem tôn giáo là tối cao, không thể tách rời với khái niệm Nhà nước.
Khó như lời bộc bạch của một cô bạn người Pháp gốc Do Thái: tôi sống trong lo lắng, chiếc vali bên giường, lúc nào tôi cũng sẵn sàng quay về Israël nếu gặp biến, vì chỉ có Israël mới là quốc gia của tôi, sẵn sàng bảo vệ chúng tôi, những người Do Thái!
Nhưng có lẽ cô đã quên rằng, trong lịch sử, người Do Thái mỗi khi bị xua đuổi, tấn công và truy quét, luôn có cộng đồng Ả Rập cưu mang và giúp đỡ. Họ đã từng chung sống trong hoà bình, vượt lên trên tất cả các cuộc chiến tranh tàn khốc.
Vậy tại sao, ngày nay, người Do Thái và người Palestine lại không thể tiếp tục sống trong hoà bình và xoá bỏ mọi hận thù và xung đột ?

TẢN MẠN CHUYỆN PALESTINE VÀ ISRAEL
LÂM BÌNH DUY NHIÊN/ FB 15-10-2023
Dứt khoát lên án Hamas và các tổ chức khủng bố Hồi giáo cực đoan là chuyện phải làm. Thế giới không có chỗ cho bọn man rợ giết người già, đàn bà và trẻ em.
Nhưng dám công tâm nhìn nhận những áp bức mà chính phủ của Benyamin Netanyahou đã làm nhằm vào dân Palestine tại dải Gaza lại là một chuyện không dễ, nhất đối với nhiều người Việt vốn luôn thần tượng một cách mù quáng dân tộc Israël .
Ngày cả nhà sử học nổi tiếng nhất của Israël hiện nay, Yuval Noah Harari, cũng luôn cẩn thận khi đề cập đến lịch sử của dân tộc ông và không ngần ngại lên tiếng chỉ trích các chính sách “thực dân” của chính phủ Israël trong vấn đề Palestine.
Lịch sử nhiều duyên nợ giữa hai sắc dân Palestine và Israël luôn mang lại nhiều tranh luận. Giới chuyên môn quốc tế cũng chưa có những nhận định dứt khoát. Thế mà nhiều người Việt lại dám khẳng định a, b hay c cứ như thể họ là người trong cuộc!
Không có khả năng ngoại ngữ, chỉ theo cảm tính thì rất khó tìm hiểu một cách công tâm về lịch sử!
Mang sách của cụ Nguyễn Hiến Lê để phán mà không chịu hiểu cụ cũng đọc và dịch sách lại của thế giới mà thôi.
Không chịu hiểu và phân biệt giữa cực đoan và một tôn giáo nên luôn có cái nhìn mơ hồ, thậm chí kỳ thị và bệnh hoạn về cả một sắc dân và một tôn giáo lớn.
Chợt nhớ, có lần nói chuyện với một vị khoa bảng, cụ bảo dân tộc Việt Nam mình có nhiều điểm tương đồng với người Do Thái. Cũng thông minh, chịu khó và anh hùng. Cũng con Rồng, cháu Tiên, chỉ tiếc do thời thế nên chưa phát triển vượt bậc mà thôi!
Mà cụ cũng không phải là trường hợp duy nhất cảm nhận như thế!
Với suy nghĩ đầy cảm tính nên dễ hiểu ta chỉ ủng hộ và thần tượng những gì hùng mạnh và khác người mà thôi. Ủng hộ “Do Thái thông minh, với bao nhiêu giải Nobel” còn hơn là “bọn Rệp Hồi giáo ngu dốt và khủng bố.”
Bầu cử Tổng thống Mỹ lại sắp diễn ra…
Không khó để thấy sự háo hức và cuồng nhiệt cũng như chờ đợi hay hy vọng nhiều vào một Messie sẽ cứu vớt dân tộc Việt!


CHIẾN TRANH CŨNG CÓ 'LUẬT' CỦA CHIẾN TRANH
TRƯƠNG NHÂN TUẤN/FB 15-10-2023
Lập trường của VN về cuộc khủng bố của Hamas trên lãnh thổ Do thái theo tôi là “chừng mực”. Việt Nam quan tâm theo dõi và quan ngại sâu sắc trước tình trạng bạo lực leo thang” đồng thời kêu gọi “các bên liên quan kiềm chế”.
Mọi hành vi khủng bố đều phải bị lên án. VN lên án hành vi giết người man rợ của Hamas nhưng VN cũng đề nghị phía Do thái sử dung quyền “tự vệ chính đáng” của mình một cách “chừng mực và sử dụng nó trong luật lệ”.
Chiến tranh cũng có “luật” của nó.
Trong chiến tranh, việc giết dân lành vô tội là hành vi vi phạm “tội ác chiến tranh”. Chúng ta những công dân thế giới có ý thức “trọng luật”. Nếu ta lên án hành vi dã man của Hamas và đồng ý rằng tổ chức khủng bố này phải bị tiễu trừ. Thì chúng ta không thể im lặng khi hành vi trả đũa của phía Do thái khi viêc này đã giết một cách dã man trên 2 ngàn thường dân vô tội, trong đó có trên 700 trẻ em trong các đợt dội bom (ngay vũ khí hóa học là cả bom phosphore). (Chỉ tính đến hôm nay, 15-10-2023).
(Chúng ta cũng không thể im lặng, lại càng không thể bào chữa cho những đồ tể gây ra biến cố Mậu thân 1968. Đơn giản vì chúng ta trọng luật và vì việc giết dân lành là hành vi tội ác).
Hành vi “tự vệ chính đáng” của quân Do thái bởi các phương cách “cúp nước, cúp điện, cúp mọi thứ cần thiết…” cho thường dân ở Gaza đã bị chính giới Pháp cho rằng đó là việc “trả thù”. Tự vệ chính đáng” là một “quyền” của quốc gia được Hiến chương LHQ khẳng định và quyền này được nhìn nhận bởi tất cả các quốc gia trong cộng đồng quốc tế. Nhưng hành vi “trả thù” thì ngược lại.
Song song với quyền “tự vệ chính đáng” ta còn có quyền “dân tộc tự quyết”. Một dân tộc bị một dân tộc khác bức hiếp, lãnh thổ bị chiếm đóng, tài nguyên bị tước đoạt. Dân tộc này có quyền sử dụng vũ lực để giành lại độc lập cho đất nước cũng như các quyền chính đáng cho dân mình.
VN là một dân tộc đã kinh qua mọi khía cạnh man rợ của vũ lực trong chiến tranh “giải thực”. Nhưng cuộc chiến “giành độc lập” của dân tộc VN trước thực dân Pháp là “chính đáng”.
Ngoài ra việc cưỡng bức di tản hàng triệu thường dân Gaza bị Tổ chức Y tế thế giới phản đối, rằng này đồng nghĩa với một “án tử hình” cho hàng triệu dân thường sống ở Gaza.
Theo tôi, TT Biden là một vị tổng thống tài ba và dạn dày kinh nghiệm. Cú điện thoại hôm qua của tổng thống với đại diện M. Abbas của OLP khẳng định lại nguyên tắc nền tảng của Hiến chương LHQ: “Người dân Palestine phải có “phẩm giá” và có quyền “dân tộc tự quyết”. TT Biden nhấn mạnh rằng lực lượng Hamas không phải là đại diện cho dân tộc Palestine để làm việc ấy. Nhưng TT Biden đã nhìn nhận sự chính đáng của dân tộc Palestine về quyền tự quyết về tương lai dân tộc mình.
Tranh chấp Do thái - Palestine đã dai dẵn hàng trăm năm. Vấn đề là người ta hay quên là tranh chấp này mang tính “quốc tế”.
Thử tưởng tượng, phe Ả rập (dầu hỏa) do chống các hành vi “diệt chủng” của Do thái tại dãi Gaza có thể ra những quyết định “tăng giá dầu” (như năm 1973 tăng 10 lần), điều này sẽ khiến kinh tế thế giới có thể suy sụp. Hệ quả việc này hiện nay có thể lớn lao hơn, vì hiện thời nguồn dầu từ Nga đã bị đóng (từ đầu cuộc chiến Ukraine).
VN cũng bị ảnh hưởng lây. Tức là chuyện Palestine là chuyện “chung” của cả thế giới. Đó là chưa nói tới viễn cảnh chiến tranh bùng nổ. Iran, Syria, Liban… can thiệp. Kéo theo các quốc gia Ả rập. Thế giới đại chiến sẽ mở màn.
Bị thiệt hại nhiều hơn hết dĩ nhiên các quốc gia EU. Mùa đông ở dây có thể có hàng triệu người chết (do thiếu khí đốt). Vì vậy các quốc gia này mặc dầu ủng hộ Do thái nhưng luôn dè chừng không để việc này ra ngoài vòng kiểm soát.
Giải quyết “lò lửa Trung đông” là giải quyết “số phận” của dân tộc Palestine.
Từ 1948 đến nay mọi nghị quyết của LHQ về Palestine đều bị Do thái “bỏ vô thùng rác”. Nếu nhắc lại từng giai đoạn tranh chấp của hai bên ta sẽ phải viết nhiều cuốn sách. Nếu nói một số điều quan trọng, như sự hứa hẹn về “quốc gia Palestine”. Đây rõ ràng là một cái “bánh vẽ”. Trong khi TT Trump đơn phương nhìn nhận Jerusalem là thủ đô của Do thái. Trong khi lãnh thổ này có pháp nhân “corpus separatum”,” lãnh thổ riêng” biệt” thuộc quyền của LHQ. Lại đến Hiệp định Abraham, cũng là sáng kiến của TT Trump. Hiệp ước này Mỹ sẽ thúc đẩy các bên Ả rập nhìn nhận Do thái. Vấn đề Palestine bị bỏ quên.
Chính trị Do thái cũng khá phức tạp. Ngay cả ý nghĩa “quốc gia Do thái” là gì cũng gây tranh cãi.
Đây là một “quốc gia” của “dân theo đạo Do thái” (quyền lực thế tục bị thần quyền áp đảo) hay là quốc gia của những người mang quốc tịch Do thái (quốc gia thế tục) ?
Thực tế cho thấy “quốc gia Do thái” là một “quốc gia ảnh hưởng mạnh bởi thần quyền”. Luật lệ nhà nước bị ảnh hưởng sâu xa bởi kinh thánh. Vấn đề là ⅕ dân số Do thái có gốc Ả rập và theo đạo Hồi. Vì vậy nội bộ Do thái có những đảng phái đối lập với nhau. Trong đó phe cực hữu, chủ trương sử dụng kinh thánh thay luật. Phe cực hữu còn có chủ trương chiếm đất của dân Palestine bằng mọi phương pháp, ngay cả sử dụng bạo lực giết chóc hay cưỡng bức đày qua Gaza.
Chính phủ Netanyahou hiện thời có mặt của phe cực hữu.
Nền “dân chủ” của Do thái cũng có thể bị đặt thành vấn đề. Dân chủ ở đây là “dân chủ theo kiểu Do thái”, tương tự “dân chủ XHCN” hay “dân chủ theo màu sắc TQ”... Tức dân chủ “thấy vậy chớ không hẵn là vậy”.
Ta thấy thời TT Trump, nước Mỹ cũng bị ảnh hưởng bởi “thần quyền”. Quyền lực thế tục bị thần quyền hủ bại. Luật lệ “nhà trời” từ vài trăm năm trước nay áp đặt lên công dân thời hiện đại…
Người trọng luật tôn thờ công lý. Không có vụ mạnh được yếu thua. Nếu ta lên án các hành vi dã man của khủng tố Hamas thì ta không thể để các sai phạm, các hành vi “bạo lực” của Do thái được “vinh quang” trước “Công lý” . Tuần trước trong khuôn viên đại học Harvard bên Mỹ các sinh viên biểu lộ hành vi ủng hộ Palestine.
Điều tôi e ngại là một vài học giả, luật gia VN lại có những ý kiến “cực đoan”. Có người cho rằng phải truy tìm và tận diệt quân Hamas đến người cuối cùng (sic!). Người khác cho rằng Hồi giáo là nguyên ủy của mọi thứ “ác” trên địa cầu này. Nhân loại muốn hòa bình là phải loại trừ Hồi giáo.
Sai lầm này có thể gây “chết người”.
Trong chiến tranh VN, khi Mỹ đổ quân vào họ có chủ trương “tìm và diệt - search and destroy Việt cộng”.
VC là ai ? câu hỏi tương tự, Hamas là ai ?
Nếu có nghiên cứu chiến tranh VN ta thấy VC là một “khái niệm”, thay vì là một thực thể quân sự. Người Mỹ càng bỏ bom, càn quét làng xóm, gây nhiều thảm sát đáng tiếc. Cũng như phe Do thái đàn áp, bắt bớ, đày đọa, cướp đất của dân Palestine. Càng tàn bạo thì VC càng mạnh. Càng dã man thì Hamas càng được dân ủng hộ.
Làm sao diệt hết VC, cũng như tiêu diệt hết Hamas ?
Còn về “Hồi giáo”. Nên phân biệt giữa “đạo Hồi” và những người muốn áp dụng kinh Coran làm lý thuyết chính trị (như Do thái lấy kinh thánh làm nền tảng xây dựng quốc gia). Người theo đạo Hồi, như người theo đạo Thiên chúa, đạo Phật… đều chủ trương từ bi, hỉ xả, chung sống hòa bình. Chỉ có những người cuồng đạo, muốn lấy kinh thánh, kinh Coran, kinh Phật… thay thế Hiến pháp (như Iran, IS… thậm chí Do thái).
Lý do nào lại muốn tiêu diệt tất cả người theo đạo Hồi ?

LÀM CÁCH NÀO ĐỂ LOẠI TRỪ HAMAS ?
TRƯƠNG NHÂN TUẤN/ FB 16-10-2023
Đài CBS hôm tối Chủ nhựt lên chương trình bài phỏng vấn TT Biden, Le Monde bên Pháp đăng lại những điểm chính. Trong bài phỏng vấn TT Joe Biden cho rằng “nếu (quân Do thái) chiếm đóng Gaza sẽ là một điều sai lầm lớn”.
Ý kiến của TT Biden : “theo tôi, đích thị Hamas, nhánh cực đoan của Hamas, không đại diện cho toàn thể nhân dân Palestine. Tôi cho rằng sẽ là một sai lầm lớn nếu Do thái chiếm đóng lần nữa dãi Gaza”.
Về câu hỏi “Hamas phải hoàn toàn bị loại trừ hay không?”, TT Biden trả lời: “Phải là như vậy (Hamas phải bị loại trừ). Nhưng cần thiết phải hiện hữu một chính quyền của Palestine. Phải có một con đường để “một Quốc gia Palestine” được thành hình”.
Về cuộc hành quân của quân Do thái vào dãi Gaza, TT Biden có ý kiến rằng: “tôi chắc chắn rằng quân Do thái sẽ làm đủ mọi cách để tránh gây chết chóc cho phía thường dân vô tội”.
Tôi hoàn toàn ủng hộ ý kiến của TT Biden. Về lý về tình đều dành cho bên nạn nhân là Do thái. TT Biden cũng thể hiện sự lo ngại về tính mạng của thường dân Palestine vô tội có thể bị giết oan trong cuộc càn quét của quân Do thái.
Vấn đề là làm thế nào để loại bỏ hoàn toàn tổ chức khủng bố Hamas ?
Theo tôi, như ý kiến hôm qua, khó có thể sử dụng biện pháp quân sự để tiêu diệt toàn bộ Hamas. Tiêu diệt toàn bộ Hamas có nghĩa là phải tiêu diệt tất cả dân Palestine. Dân Palestine ủng hộ Hamas vì nhiều lý do. Do lòng hận thù Do thái đã cướp mất nhà mất đất. Thù Do thái vì “máu đòi nợ máu mắt trả mắt, răng đền răng”, qua các đợt quân Do thái bắn giết dân Palestine vô tội vạ. Hận thù Do thái về chế độ “apartheid” ở bờ đông (Cisjordanie) và chế độ “tù lộ thiên” ở dãi Gaza. Người Palestine mất nhân phẩm, bị đối xử như “súc vật”. Hamas là biểu tượng qua đó họ trút lòng căm phẫn bị dồn ép từ nhiều thập niên nay. Hamas, cũng như VC thời chiến tranh “chống Mỹ”, là một “khái niệm” đấu tranh chớ không phải là một đạo quân. Còn áp bức, còn giết chóc, còn cướp nhà cướp đất, còn phân biệt đối xử… thì Hamas vẫn còn.
Cách nào để triệt tiêu nhánh vũ trang cực đoan Hamas ?
Theo tôi, đầu tiên là “tiền đâu”. Quân Hamas sống bằng cái gì ? Ai cho tiền ? Cắt đứt tiền tài trợ là cắt đứt huyết mạnh.
Mỗi tháng quân Hamas ở Gaza được sự giúp đỡ của Qatar 30 triệu đô la. Vấn đề là việc trợ giúp này được sự đồng thuận của Netanyahou. Theo “The Times of Israel” xuất bản ngày 8 tháng 10, sở dĩ có chuyện này vì Netanyahou muốn sử dụng Hamas để làm tiêu hao ảnh hưởng của lãnh đạo OLP là Mahmoud Abbas. RFI dẫn lại: ”thường thì Israel xem OLP là một gánh nặng còn Hamas là lá bài chủ”.
Cựu đại sử Do thái ở Pháp tuần rồi đã có ý kiến tương tự. Lỗi là do chính phủ Netanyahou đã hợi hợt trong vấn đề phòng thủ. Nhưng điểm chính là đường lối chính trị “thực dân” của phe cực hữu đã đưa đến tình trạng khó xử như hôm nay.
Hamas trụ được hôm nay và hoạt động mạnh như đã thấy, là chủ ý của Netanyahou.
Lập luận của một cựu đại diện OLP tại Paris hôm trước cho rằng, cuộc tấn công của Hamas vào lãnh thổ Israel thực ra là tấn công vào vùng đất cũ của Palestine. Những người Palestine sống ở các vùng đất này một số đang tị nạn ở Gaza. Tức là, trên phương diện “luật quốc tế”, quân Hamas có thể biện hộ rằng đó là hành vi “tự về chính đáng” nhằm chống lại kẻ xâm lược.
Tiễu trừ cánh vũ tranh của Hamas vì vậy không khó. Ai buộc nút thì người đó gỡ. Netanyahou là người đã gây ra tình thế hôm nay.
Phần còn lại, như ý kiến của TT Biden, là làm thế nào để phục hồi một chính quyền Palestine ở Gaza ?
Có lẽ chính phủ Biden đã có chương trình cho việc này, qua các tuyên bố gần đây của TT Biden cũng như ngoại trưởng Blinken.
Như TT Biden đã nói hôm kia. Yếu tố then chốn là phải tôn trọng “quyền dân tộc tự quyết” của dân Palestine cũng như phải thực hiện lời hứa về “một quốc gia Palestine” song hành với quốc gia Do thái.
Người đăng: vào lúc

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)