Một trong những nội dung rất quan trọng trong công tác chuẩn bị đại hội ở các tổ chức đảng là việc chuẩn bị nhân sự. Đại hội có thành công hay không, phụ thuộc một phần rất quan trọng vào công tác chuẩn bị, quy hoạch, sàng lọc nhân sự có chặt chẽ, chu đáo, chính xác hay không. Thời gian gần đây, Trung ương Đảng đã ban hành nhiều chỉ thị yêu cầu tổ chức đảng các cấp cần phải làm thật tốt công tác chuẩn bị nhân sự ngay trước thềm đại hội. Một trong những nội dung các chỉ thị đề ra là các cấp ủy đương nhiệm phải chủ động sàng lọc, không để lọt vào cấp ủy khóa mới những kẻ cơ hội chính trị, lập trường thiếu vững vàng, thiếu quyết đoán, không có khí khái, không dám làm, không dám chịu trách nhiệm.
Không để những kẻ cơ hội, lươn lẹo chui vào bộ máy công quyền
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII. Ảnh: TTXVN.
Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 30-5-2019 của Bộ Chính trị “Về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng” nêu rõ: “Kiên quyết sàng lọc, không để lọt vào cấp ủy khóa mới những người bản lĩnh chính trị không vững vàng, bè phái, cơ hội, thấy đúng không dám bảo vệ, thấy sai không dám đấu tranh”.
Kết luận số 55-KL/TW ngày 15-8-2019 của Ban Bí thư “Về việc tiếp tục chấn chỉnh công tác cán bộ để chuẩn bị tốt nhân sự đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội XIII của Đảng”, trong đó cảnh báo một số nơi cấp ủy viên, ủy viên thường vụ, người đứng đầu cấp ủy còn đủ điều kiện tái cử có hiện tượng giữ mình, né tránh, ngại va chạm; đồng thời yêu cầu không đưa vào cấp ủy khóa mới những người có biểu hiện “thiếu tích cực trong công tác, sợ trách nhiệm, dĩ hòa vi quý”.
Trước đó (tháng 11-2018), chủ trì cuộc họp Ban chỉ đạo xây dựng quy hoạch cán bộ cấp chiến lược nhiệm kỳ 2021-2026, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Dứt khoát không đưa vào quy hoạch nhiệm kỳ mới những người có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, mất đoàn kết, gây rối nội bộ, tham nhũng tiêu cực, cơ hội chính trị như “con lươn, con chạch”.
Không ngẫu nhiên mà người đứng đầu Đảng và Nhà nước ta ví những kẻ cơ hội chính trị như những “con lươn, con chạch”. Một trong những biểu hiện tinh vi nhất của những kẻ cơ hội chính trị như “con lươn, con chạch” là thái độ “sống giả” để tạo ra uy tín giả vì mục đích háo danh, vụ lợi. 
Theo Từ điển tiếng Việt giải thích, “giả” không chỉ có nghĩa “không phải là thật”, mà “giả” còn bao hàm nhiều nghĩa như: Giống vật gì nhưng không phải mang bản chất của vật ấy; làm ra để thay thế một vật nào đó; làm giống như thật; bắt chước sự thật.
Chung quy lại, giả đối lập với thật, là lợi dụng cái thật để làm y như thật nhằm che mắt, lừa dối thiên hạ vì mục đích hẹp hòi, nhỏ nhoi, không chính đáng. Ví như làm và bán hàng giả để kiếm lợi nhuận bất chính. Học hành giả nhằm nâng “khống” kiến thức với động cơ tiến thân không lành mạnh. Chứng chỉ giả nhằm hợp lý hóa trình độ nào đó hay “đánh bóng” lý lịch cá nhân hòng vụ lợi.
Thật ra, cái giả nào cũng đáng quan ngại. Nhưng thời nay, có một thứ giả đáng quan ngại hơn chính là tình trạng “sống giả”. “Sống giả” không chỉ có nghĩa là sống không thật lòng mình, mà đó là kiểu cách sống bằng mọi giá để lấy lòng, mua chuộc người khác. Ở nhiều cơ quan, đơn vị, tổ chức hiện nay, “sống giả” được khoác lên bộ mặt không ít người. Những người “sống giả” có đặc điểm chung là, với cấp trên cái gì cũng phải, cũng đúng, cũng hay; với thủ trưởng thì bao giờ cũng nhẹ nhàng, mềm mỏng, nhũn nhặn “một dạ hai vâng”; với mọi người thì “mười lăm cũng ừ, mười tư cũng gật”, “gió chiều nào che chiều ấy”, “thấy xôi khen xôi ngọt, thấy thịt bảo thịt bùi”, lúc nào cũng ứng xử theo kiểu dĩ hòa vi quý để cố gắng không làm mất lòng, phật ý ai cả.
Nhưng còn có một thứ “sống giả” tinh vi hơn, đấy là một số người ứng xử đến mức “siêu khéo”, luôn sử dụng những “lời có cánh”, những mỹ từ để khen ngợi người này, vuốt ve người khác, biết tận dụng thời cơ để cung kính cấp trên, chiều chuộng cấp dưới, “cưng nựng” đồng nghiệp. Cái sự “sống giả” này thấy rõ nhất ở một số người đang trong thời điểm chuẩn bị quy hoạch, chuẩn bị lấy phiếu tín nhiệm, chuẩn bị bầu cử, chuẩn bị đại hội, chuẩn bị bổ nhiệm chức vụ mới.
Những người “sống giả” không dễ phát hiện như hàng giả, chứng chỉ giả, bằng cấp giả. Vì đó là những con người bằng xương bằng thịt hẳn hoi, đôi khi được “khoác” trên mình bằng diện mạo bóng bẩy hào hoa, nhưng họ nhũn nhặn thể hiện “cử chỉ giả” để làm xiêu lòng người khác. Ví như nụ cười họ tươi tắn, rực rỡ như những đóa hoa đang nở; giọng mềm như tơ lụa, lời ngọt như mía lùi, ánh mắt lại biết “đung đưa” đúng lúc, đúng chỗ và như có ma lực thôi miên vào từng đối tượng giao tiếp, ứng xử. Những người “sống giả” thường biết diễn giỏi, nói hay, lợi dụng tình cảm chân thành, hồn hậu của mọi người nhằm mua chuộc nhân tâm.
Như vậy, “sống giả” cũng là một trong những hình thức tạo dựng uy tín giả cho cán bộ, đảng viên, một triệu chứng không thể xem thường trong bộ máy công quyền. Vì thực tế đã có những người tiến thân không phải do tài năng, đức độ, mà đi lên bằng cái “môi mỏng, lưỡi mềm” siêu đẳng của họ. Họ hiếm khi gây mất lòng ai, nhưng do tài cán có hạn, lại chỉ khư khư giữ mình vì ngại đụng chạm, ngại va vấp, ngại khuyết điểm, thế nên những người này thường không có chính kiến rõ ràng, không có tính quyết đoán, không dám chịu trách nhiệm, nên không góp phần tạo ra động lực thúc đẩy, nâng cao chất lượng, hiệu quả công việc cho tập thể, cho bộ máy.
“Sống giả” thực chất là cách sống chủ yếu chỉ vì lợi ích của mình mà không vì tập thể, vì mọi người, do đó, ảnh hưởng không nhỏ đến sự vận động, phát triển lành mạnh của tổ chức, cơ quan, đơn vị. Đấy là chưa kể có những người “sống giả” đến mức như một “diễn viên có hạng” trong giao tiếp ứng xử, họ sẵn sàng đổi màu như con tắc kè để mua vui người này, lấy lòng người khác nhằm mục tiêu tối thượng là “tăng phiếu, lên ghế” cho bản thân mình!
“Sống giả” đâu đó vẫn hiện diện hằng ngày trên những khuôn mặt thật, song, nó lại được bao bọc tinh vi bởi những cái mặt nạ bóng bẩy hào hoa bên ngoài, thế nên nó rất dễ làm mập mờ, lẫn lộn ranh giới tốt-xấu, đúng-sai, hay-dở trong nội bộ và gây khó khăn thêm cho việc nhận định, đánh giá chuẩn mực nhân cách cán bộ, đảng viên.
Châm ngôn có câu: “Lộng giả thành chân”, nó vừa có nghĩa “bỡn quá hóa thật”, vừa mang hàm ý những cái giả để lâu ngày nếu không được vạch mặt chỉ tên để uốn nắn, chấn chỉnh và loại trừ khỏi cuộc sống thì sẽ đến lúc người ta tin đó là sự thật. Nếu tổ chức, cơ quan, đơn vị nào đó mà cứ để cho tình trạng “sống giả” nhởn nhơ thì không chỉ làm tổn thương những nhân cách trung thực, phương hại những phẩm giá chân chính mà còn làm thui chột những cán bộ, đảng viên có động cơ phấn đấu lành mạnh.
Hiện nay, các địa phương, các cơ quan, đơn vị đang khẩn trương, tích cực chuẩn bị các bước quy hoạch nhân sự chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Vì vậy, cấp ủy, ban thường vụ, người đứng đầu cấp ủy và các cơ quan chức năng giúp việc càng phải sớm nhận diện, phát hiện, thẩm định, sàng lọc chặt chẽ ngay từ đầu để ngăn chặn không cho những kẻ cơ hội như “con lươn, con chạch”, “sống giả” chui vào vị trí lãnh đạo các cấp. Làm được như vậy, chúng ta sẽ góp phần làm trong sạch đội ngũ cán bộ lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng ngang tầm nhiệm vụ.
PHÚC NỘI

NTB: Bài của Phúc Nội cho những đặc điểm nhận diện kẻ cơ hội, giúp ích cho công tác quy hoạch nhân sự đại hội đảng XIII các cấp, các cơ quan...Tiếc rằng, chưa đề cập đến nguyên nhân đã nảy sinh những kẻ cơ hội, lươn lẹo ngày càng đông, càng tinh vi, càng khó diệt hơn các thế hệ cha ông của chúng thời tiền cách mạng và kháng chiến chống ngoại xâm. Cũng tiếc rằng chưa đề cập cách 'ngăn chặn' cụ thể ra sao

'XIN ĐỪNG ĐƯA EM VÀO QUY HOẠCH VỀ QUỐC HỘI'
THU HẰNG / VNN 15-9-2019

Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách và Chủ nhiệm UB Tư pháp nêu thực tế nhiều cán bộ không muốn vào QH.

Tại phiên họp của UB Thường vụ QH cho ý kiến dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Tổ chức QH chiều nay, Tổng thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, có 2 loại ý kiến về tăng tỉ lệ, số lượng ĐBQH chuyên trách.
Loại ý kiến thứ nhất đề nghị giữ nguyên quy định hiện hành là QH có ít nhất 35% ĐB hoạt động chuyên trách.

'Xin đừng đưa em vào quy hoạch về Quốc hội'
Tổng thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc
Loại ý kiến thứ hai đề nghị sửa quy định của luật Tổ chức QH theo hướng nâng tỷ lệ ĐB chuyên trách lên mức 40% hoặc 50%.
Theo ông Phúc, QH hiện có 167 ĐB hoạt động chuyên trách, chiếm 34,5% trong số 484 ĐB. Nếu tăng tỷ lệ chuyên trách trong khi chưa tính toán kỹ về nguồn nhân sự thì sẽ rất khó khả thi.
Xin rút
Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển cho rằng, nhất thiết phải quy định tỉ lệ tối thiểu đạt 35% ĐBQH chuyên trách vì đây là xu hướng chung của thế giới. 
Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Nga băn khoăn về việc nhằm vào các cơ quan chuyên trách của QH để giảm số lượng ĐB. Vì như thế thì sẽ ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động của QH.
Dẫn chứng ngay UB Tư pháp, bà Nga cho biết có 5 phó chủ nhiệm, trong khi phạm vi hoạt động bao phủ từ toà án, viện kiểm sát, các cơ quan có liên quan của Chính phủ như Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ…, rất rộng, phức tạp.

'Xin đừng đưa em vào quy hoạch về Quốc hội'
Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải
Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải đề nghị nâng tỉ lệ ĐBQH chuyên trách để đảm bảo chất lượng công việc.
Ông cũng cho biết nhu cầu của UB Tài chính - Ngân sách cần tăng số lượng ĐB chuyên trách, đặc biệt là các ĐB giỏi, thực sự là chuyên gia trong lĩnh vực của mình. QH các nước cũng vậy, hoạt động thường xuyên và đa số ĐB là chuyên trách.
Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách nêu thực tế: "Tại sao khi quy hoạch người ở các cơ quan khác về làm phó chủ nhiệm, ủy viên thường trực các ủy ban của QH họ thường từ chối. Phần lớn những cán bộ khi đề nghị quy hoạch về QH thì họ đều "xin đừng đưa em vào quy hoạch".
Bà Lê Thị Nga kể: "Có những cán bộ ở cơ quan khác, khi chúng tôi làm việc với tổ chức để quy hoạch họ về làm đại biểu chuyên trách ở QH thì họ thường xin 'đừng cho em vào', nếu chị cho em vào quy hoạch sang QH thì sẽ ảnh hưởng đến công việc hiện tại của em nên em xin rút".
Phó chủ tịch QH chỉ là ‘phó nói’ thôi
Theo Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển, lần sửa luật lần này phải giúp QH gần hơn với thông lệ quốc tế, thực hiện nguyên tắc các ĐBQH là bình đẳng, làm việc tập thể, quyết định theo đa số.
“QH, các UB của QH muốn làm việc gì là phải họp, biểu quyết. Các lá phiếu là ngang nhau. Tôi nhiều lần nhắc lại là không cẩn thận chúng ta trở thành đơn vị hành chính. Một luật ban hành, chủ nhiệm không thể nói khác đa số ý kiến của thành viên ủy ban, không thể áp đặt được. Thậm chí, Chủ tịch QH cũng vậy thôi, là 'speaker'. Chúng tôi là 'vice speaker' tức chỉ là 'phó nói' thôi", ông Hiển chia sẻ.
'Xin đừng đưa em vào quy hoạch về Quốc hội'
Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển
Ông lưu ý, nếu để QH trở thành hành chính thì không còn đúng nguyên tắc làm việc tập thể, quyết định theo đa số và các lá phiếu là ngang nhau. Vì vậy, ông đề nghị “chúng ta phải thay đổi về tư duy".

'Trước Đại hội 13, khiếu nại tố cáo diễn biến phức tạp'

'Trước Đại hội 13, khiếu nại tố cáo diễn biến phức tạp'

Tổng Thanh tra Chính phủ cảnh báo, trong thời điểm diễn ra đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội ....
Thu Hằng